جوانان مخاطبان اصلی روایت پیشرفت هستند

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، نشست شورای داوری بخش فرهنگی و اجتماعی سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت برگزار شد. روز یکشنبه هشتم مهرماه ۱۴۰۳، حوزه هنری انقلاب اسلامی، میزبان این نشست بود. این نشست با حضور سید حمیدرضا میری، دبیر جایزه کتاب روایت پیشرفت و حمید آقانوری و سجاد صفار هرندی، داوران بخش فرهنگی و اجتماعی این جایزه برگزار شد.

در این نشست، آثار راه یافته به مرحله داوری، مورد ارزیابی قرار گرفتند و اثر برگزیده مشخص شد. کتاب‌های «ترش شیرین»، اثر پژمان عرب و لیلا پارسافر از انتشارات ایران، «زنان جبهه جنوبی»، اثر مریم مرادی و نرگس اسکندری از انتشارات راه یار، «دایکه‌کان ایستاده‌اند» اثر زهره یزدان‌پناه از انتشارات راه یار و مجموعه «تجربه‌نگاری حلقه‌های میانی موفق» از انتشارات امتداد دانش، به مرحله‌ی داوری سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت در بخش فرهنگی و اجتماعی راه یافته بودند.

قشر جوان؛ مخاطب اصلی روایت پیشرفت
سید حمیدرضا میری، دبیر سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت، در نشست شورای داوری بخش فرهنگی و اجتماعی این جایزه، عنوان کرد: ما مخاطب اصلی روایت پیشرفت را قشر جوان و نوجوان می‌دانیم که اغلب دانش‌آموز و دانشجو هستند، لذا قصد داشتیم اختتامیه این دوره را مهرماه برگزار می‌کنیم که شروع سال تحصیلی است. بنا داریم، زمان برگزاری اختتامیه جایزه کتاب را ثابت کنیم و هر سال مهرماه، آن را برگزار کنیم. با همین رویکرد قصد داریم از دانش‌آموزان و دانشجویان نخبه و المپیادی برای حضور در اختتامیه دعوت کنیم تا با سوژه‌های پیشرفت از نزدیک آشنا شوند. اختتامیه جایزه کتاب روایت پیشرفت، فقط معرفی و تقدیر از آثار برتر نیست. می‌خواهیم از سوژه‌های پیشرفت نیز دعوت کنیم تا در این اختتامیه سخنرانی کنند. البته در این دوره با توجه به مردمی بودن جایزه و تأمین نشدن حمایت‌های لازم، اختتامیه اوایل آبان ماه برگزار خواهد شد.

وی افزود: وقتی فراخوان این دوره از جایزه را مردادماه منتشر کردیم، آثار زیادی از شهر‌های مختلف برای ما ارسال شد. حتی از نویسنده‌ها و نشر‌های غیرمطرح برای ما اثر ارسال شد که بعضی از آنها به حدی قابل قبول بودند که به مرحله‌ی داوری راه یافتند. در مجموع، تعداد آثار این دوره نسبت به دوره‌های قبلی رشد بسیار خوبی داشته است.

روایت پیشرفت، خاطره گفتن نیست!
حمید آقانوری، داور بخش فرهنگی و اجتماعی سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت، در این نشست بیان کرد: ما در روایت پیشرفت باید توجه داشته باشیم که قرار است روایت کنیم، نه این‌که صرفأ خاطره‌گویی انجام دهیم. یکی از تفاوت‌های روایت‌نویسی با خاطره‌گویی، این است که روایت، نیاز به فضاسازی دارد. یعنی باید یک روند شناختی را در روایت دنبال کنیم. ابتدا به مخاطب تفهیم کنیم که چرا موضوع مهم است، سپس سوال، ایجاد کنیم و در آخر به جواب برسیم. اگر فقط جواب را بنویسیم، خاطره گفته‌ایم و روایتی خلق نشده است. مهم است که در همان ابتدای روایت، مخاطب به اهمیت موضوعی که به آن پرداختیم، پی ببرد.
وی افزود: لازم است کتاب‌های روایت پیشرفت اعتبار بیشتری برای خود خلق کنند. یکی از کار‌هایی که باعث افزایش اعتبار می‌شود، این است که نویسنده یا ناشر از کارشناسان و پژوهشگران بخواهند برای کتاب، مقدمه و موخره تحلیلی بنویسند و آن را ضمیمه کتاب کنند. تواتر، نیز روایت را معتبرتر خواهد کرد، یعنی یک روایت واحد را از از زبان افراد مختلف بیان کنیم.

این مدرس حوزه و دانشگاه ضمن تاکید بر اهمیت پژوهش برای روایت‌نویسی، بیان داشت: نویسنده وقتی می‌خواهد روایتی بنویسد، باید توجه کند که مخاطب زمانی که روایت را می‌خواند چه سوالاتی در ذهنش به وجود می‌آید. نویسنده باید تلاش کند، تا جای ممکن به تمام این سوالات در طول روایت پاسخ داده شود. هرچه سوالات کمتری در ذهن مخاطب باقی بماند، آن روایت، موفق‌تر و مخاطب‌پسندتر خواهد بود.

روایت پیشرفت: روایت تغییر
سجاد صفار هرندی، داور بخش فرهنگی و اجتماعی سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت در این نشست عنوان کرد: در روایت پیشرفت، ما از تغییر صحبت می‌کنیم. برای روایت یک تغییر، نویسنده باید سابقه آن موضوع را برای مخاطب روشن کند. این کار به پژوهش و اطلاعات کتابخانه‌ای نیاز دارد. گاهی نویسنده به این نکته توجه لازم را ندارد و بزرگی و اهمیت آن تغییر را نمی‌تواند به مخاطب منتقل کند. اگر این سوابق برای مخاطب تبیین نشود، گویی روایت روح ندارد. هم‌چنین اگر این نکته رعایت نشود، گویی روایت از یک نقطه مبهم آغاز می‌شود که مخاطب با آن آشنایی ندارد و خیلی زود آن روایت را کنار می‌گذارد.

مدیر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی افزود: روایت پیشرفت، روایت تجربه است. ما از یک روایت پیشرفت، انتظار داریم در طیف وسیعی گردآوری اطلاعات انجام دهد. طیف وسیع یعنی با افراد با سلایق و ویژگی‌های متفاوت مصاحبه انجام دهیم. هر چه تعداد و تنوع این افراد بیش‌تر باشد، روایت موفق‌تر خواهد بود. البته هنر چیدن این خرده قصه‌ها کنار یکدیگر و تقاطع‌گیری درست از روایت‌های افراد مختلف نیز مهم است. مصاحبه با افراد مختلف یک مسئله مهم است، اما بازآفرینی یک قصه منسجم با چند روایت از افراد متفاوت کار حساس‌تری است؛ لذا نویسنده یک کتاب روایت پیشرفت هم باید پژوهشگر قوی باشد تا بتواند مصاحبه‌ها و جمع‌اوری داده موفقی داشته باشد و هم دارای یک قلم روان و جذاب باشد تا کنار هم قرار گرفتن روایت‌ها برای مخاطب، خواندنی باشد.
در پایان داوران بخش فرهنگی و اجتماعی، ضمن تقدیر از نویسندگان و ناشران آثار، اثر برگزیده این بخش را به دبیر جایزه معرفی کردند.

لازم به ذکر است سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت، با هدف بررسی و معرفی آثار برتر روایت پیشرفت و تقدیر از پدیدآورندگان آنها برگزار می‌شود. این جایزه کتاب، فراخوان خود را در مردادماه ۱۴۰۳ منتشر کرد. فرآیند داوری این جایزه، در پنج بخش علمی و فناوری، حکمرانی و مدیریت، فرهنگی و اجتماعی، خانواده و ادبیات داستانی در حال انجام است و اختتامیه و معرفی آثار برگزیده این جایزه کتاب، به زودی برگزار خواهد شد.