رشد کارآمد و سرمایه گذاری یکپارچه در صنایع دریایی

بدیهی است که یک مدل یکپارچه سرمایه گذاری در توسعه انسانی، اقتصادی، فناوری و محیط زیست، هم افزایی قدرتمندی ایجاد می کند و به شرکت ها اجازه می دهد در سطح جهانی رقابت کنند، نوآوری کرده، و به رشد چشمگیر(۱۰ برابری) دست یابند. با اتخاذ این بهترین رویکردها، کشورها می توانند رشد پایدار و مبتنی بر فناوری را ترویج دهند و اطمینان حاصل کنند که شرکت هایشان در بازار جهانی رقابتی، باقی خواهند ماند.

به گزارش تین نیوز به نقل از اقتصادسرآمد، سعید قبیتی، کارشناس خبره اقتصاد دریا و فعال حوزه ترانزیت دریا در نوشتاری درباره راهکارهای رشد کارآمد و سرمایه گذاری یکپارچه در صنایع دریایی آورده است:

بخش اول: ایجاد یک مدل بهینه از سرمایه گذاری یکپارچه در توسعه انسانی، توسعه اقتصادی، توسعه فناوری و توسعه محیط زیست
برای ایجاد یک مدل بهینه از سرمایه گذاری یکپارچه در توسعه انسانی، توسعه اقتصادی، توسعه فناوری و توسعه محیط زیست بر اساس تجربیات کشورهای با تولید ناخالص داخلی بالا، مانند چین، ایالات متحده و دیگر کشورهای توسعه یافته، می توان چارچوب جامعی با چهار رکن اصلی تعریف کرد. این ارکان به صورت هماهنگ عمل می کنند تا به کشورها و شرکت ها کمک کنند محصولات و خدمات رقابتی، نوآورانه و پایدار تولید کنند و به رشد چشمگیر دست یابند.
 

۱. سرمایه گذاری در توسعه انسانی
بهترین رویکردها:
- آموزش و توسعه مهارت ها: اولویت دهی به سرمایه گذاری در سیستم های آموزشی که بر رشته های STEM  علوم، فناوری، مهندسی، ریاضیات و مهارت های نرم متمرکز باشند. ایالات متحده و چین سرمایه گذاری های قابل توجهی در حوزه های فناوری و مراکز نوآوری انجام داده اند که نیروی کاری مجرب و خلاق را جذب و تربیت می کنند. بعنوان مثال، تمرکز چین بر هوش مصنوعی و تأکید ایالات متحده بر کارآفرینی فناوری.

- بهداشت و رفاه: اطمینان از اینکه سیستم های بهداشتی قوی هستند تا نیروی کاری سالم و مولدی را پرورش دهند که موجب افزایش بهره وری و نوآوری شود.

- مشارکت فراگیر نیروی کار: تشویق تنوع، شمولیت و دسترسی عادلانه به فرصت ها؛ چرا که تیم های متنوع موجب تقویت نوآوری و رشد نمایی شرکت ها می شوند.
 

 ۲. سرمایه گذاری در توسعه اقتصادی
بهترین رویکردها:
- محیط های سیاست گذاری مساعد: توسعه سیاست های اقتصادی که سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه R&D، کارآفرینی و زیرساخت ها را تشویق کنند. بعنوان مثال: ایالات متحده مشوق های مالیاتی برای R&D ارائه می دهد، در حالی که چین به شرکت های نوپا در زمینه فناوری، کمک های مالی دولتی ارائه می دهد.

- توسعه زیرساخت ها: سرمایه گذاری در زیرساخت های درجه یک از جمله سیستم های حمل ونقل، شبکه های ارتباطی و لجستیک برای پشتیبانی و حمایت از عملیات تجاری در تکمیل زنجیره تأمین. بعنوان مثال: طرح «یک کمربند، یک جاده» چین که تجارت و توسعه جهانی را تسریع کرده است.

- دسترسی به سرمایه: تقویت سیستم های مالی برای فراهم آوردن دسترسی شرکت ها به سرمایه از جمله سرمایه گذاری های خطرپذیر، وام های کم بهره و صندوق های دولتی. بعنوان مثال: ایالات متحده دارای اکوسیستم پویا سرمایه گذاری خطرپذیر است که نوآوری در صنایع فناوری و بیوتکنولوژی را پشتیبانی می کند.

 ۳. سرمایه گذاری در توسعه فناوری
بهترین رویکردها:
- تمرکز بر R&D: تخصیص بخش قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی به تحقیقات و توسعه در زمینه های نوظهور مانند هوش مصنوعی، بیوتکنولوژی، محاسبات کوانتومی و انرژی های تجدیدپذیر. بعنوان مثال: چین و ایالات متحده، رهبران حوزه هوش مصنوعی و بیوتکنولوژی و پیشرو در حمایت های دولتی از R&D می باشند.
 

- ایجاد اکوسیستم های نوآوری: ایجاد مراکز نوآوری که در آن ها دانشگاه ها، دولت و صنعت با یکدیگر برای توسعه فناوری های جدید همکاری می کنند. بعنوان مثال: مراکز نوآوری ایالات متحده مانند سیلیکون ولی و هاب های فناوری شنزن در چین.
 

- حفاظت از حقوق مالکیت فکری: ایجاد قوانین قوی در زمینه مالکیت فکری برای حفاظت از نوآوران و تشویق به رقابت جهانی در بخش فناوری.
 

۴. سرمایه گذاری در توسعه محیط زیست
بهترین رویکردها:
- تمرکز بر پایداری: اجرای سیاست هایی که توسعه پایدار را در اولویت قرار می دهد، از جمله سرمایه گذاری در فناوری های سبز و انرژی های تجدیدپذیر.
- اقتصاد دایره ای: تشویق شرکت ها به اتخاذ اصول اقتصاد دایره ای، کاهش ضایعات و بهینه سازی استفاده از منابع. بعنوان مثال: اروپا و چین در ترویج اقتصاد دایره ای، به ویژه در حوزه الکترونیک و کالاهای مصرفی، پیشرو هستند.

- اهداف کربن صفر: تعیین اهداف بلندپروازانه برای کربن صفر و ایجاد مشوق هایی برای شرکت ها جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ای. محیط زیستی پایدار که از رشد بلندمدت حمایت می کند، هزینه های عملیاتی را از طریق استفاده بهینه از منابع کاهش می دهد و ارزش برند را از طریق اقدامات دوست دار محیط زیست افزایش می دهد. بعنوان مثال: هدف گذاری چین برای کربن صفر تا سال ۲۰۶۰ و بازگشت ایالات متحده به توافق نامه پاریس.

 ۵. رویکردهای کسب وکار برای رشد چشمگیر( ۱۰ برابری)
بهترین رویکردها:
- نوآوری محصول: ایجاد فرهنگی که بر نوآوری مستمر محصولات و خدمات از طریق تحقیق و توسعه و بازخورد بازار با نوآوری مستمر و حفظ کیفیت بالای محصولات.

- کارایی عملیاتی: استفاده از فناوری هایی مانند هوش مصنوعی، اتوماسیون و تحلیل داده ها برای بهینه سازی تولید و کاهش هزینه های کالاهای فروخته شده COGS.
- گسترش جهانی: اتخاذ استراتژی هایی برای گسترش بازارهای جهانی با استفاده از شراکت های محلی و جذب استعدادهای بین المللی در قالب JV و امثالهم.

- رویکرد مشتری محور: استفاده از داده های مبتنی بر تحلیل برای درک نیازهای مشتری و ارائه محصولات و خدمات شخصی سازی شده با کیفیت بالا و قیمت رقابتی.

بخش دوم: ایجاد یک چارچوب جهت توسعه پایدار دریایی با هدف افزایش تولید ناخالص داخلی 

برای ایجاد یک چارچوب جهت توسعه پایدار دریایی با هدف افزایش تولید ناخالص داخلی ایران(مثلا به ۱ تریلیون دلار) در طی ۳ سال، می توانیم استراتژی هایی در زمینه های اقتصادی، محیط زیستی، فناوری و مدیریت با تمرکز بر صنایع دریایی از جمله شیلات، حمل ونقل دریایی، نفت و گاز، گردشگری دریایی و انرژی های تجدیدپذیر تعریف کنیم. این چارچوب باید با اصول پایداری، نوآوری و رشد اقتصادی هم راستا باشد.

چارچوب توسعه پایدار دریایی
 ۱. توسعه اقتصادی دریایی
استراتژی های کلیدی:
- تنوع بخشی به صنایع دریایی: سرمایه گذاری در رشد بخش های مختلف مانند آبزی پروری، بیوتکنولوژی دریایی، استخراج نفت و گاز، انرژی تجدیدپذیر دریایی، باد فراساحلی، انرژی جزر و مد و گردشگری اکولوژیکی.
 

- هدف: حداکثر کردن سهم صنایع دریایی در تولید ناخالص داخلی با گسترش بخش شیلات و آبزی پروری ایران برای تبدیل شدن به یکی از رهبران جهانی در تولید و صادرات غذاهای دریایی.
    - اقدام: تدوین قوانین ملی با ایجاد سیاست هایی که از گردشگری دریایی، حمل ونقل، شیلات و انرژی های تجدیدپذیر حمایت کرده و جذب سرمایه گذاری خارجی را تسهیل کند.
- توسعه صادرات دریایی: تسهیل رشد صنایع صادراتی دریایی از طریق بهبود زیرساخت های بندری و لجستیک. با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در مسیرهای اصلی دریایی، تبدیل به یک مرکز جهانی برای تجارت دریایی.

 ۲. چارچوب مدیریت دریایی و سیاست گذاری
استراتژی های کلیدی:
- سیستم های مدیریت یکپارچه دریایی: ایجاد برنامه ریزی فضایی دریایی MSP  برای مدیریت استفاده از منابع دریایی و هم زمان متعادل سازی اهداف اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی.
  - هدف: استفاده بهینه از فضاهای دریایی، کاهش تضاد بین صنایعی مانند شیلات و حمل ونقل و ارتقای پایدار
با تخصیص مناطق دریایی به ماهیگیری پایدار، استخراج نفت و پروژه های انرژی تجدیدپذیر.
- اصلاح حکمرانی دریایی: اجرای سیستم های حکمرانی که شفافیت، پاسخگویی و همکاری های عمومی-خصوصی در مدیریت منابع دریایی را ترویج کند.
  - اقدام: تشکیل شورای ملی مدیریت دریایی جهت ایجاد وحدت رویه در قوانین وضع شده و نظارت بر استفاده از منابع دریایی و سیاست های توسعه پایدار.
- قوانین و نظارت محیط زیستی: اجرای مقررات محیط زیستی دقیق برای حفاظت از تنوع زیستی و اکوسیستم های دریایی، ایجاد مناطق حفاظت شده دریایی  MPA  برای زیستگاه های حساس و وضع قوانین سختگیرانه جهت کاهش تأثیرات مخرّب محیط زیستی و حداکثر کردن منافع اقتصادی.
 

 ۳. نوآوری های فناورانه در بخش دریایی
استراتژی های کلیدی:
- سرمایه گذاری در فناوری دریایی و تحقیق و توسعه: تخصیص منابع برای تحقیق و توسعه در علوم دریایی، شامل آبزی پروری پایدار، انرژی پاک، باد فراساحلی، انرژی جزر و مد و فناوری های حمل ونقل پیشرفته با استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل داده ها جهت بهبود مدیریت شیلات و بهینه سازی استفاده از منابع در خلیج فارس و دریای خزر.
- حمل و نقل هوشمند: ترویج توسعه و استفاده از فناوری های حمل ونقل خودکار و بنادر هوشمند برای بهبود بهره وری و کاهش هزینه ها و همکاری با شرکت های فناوری بین المللی جهت پیاده سازی در بنادر کشور.
- توسعه انرژی های تجدیدپذیر دریایی: بهره برداری از منابع دریایی کشور برای تولید انرژی پاک، به ویژه باد فراساحلی با احداث مزارع بادی فراساحلی در سواحل دریای خزر و انرژی جزر و مد. این اقدام به امنیت انرژی کمک می کند و وابستگی به سوخت های فسیلی را کاهش می دهد.

 ۴. سرمایه انسانی و آموزش برای توسعه دریایی
استراتژی های کلیدی:
- آموزش و توسعه مهارت های دریایی: پشتیبانی از موسسات تخصصی دریایی و برنامه های آموزشی جهت تربیت نیروی کاری ماهر در بخش هایی مانند مهندسی دریایی، آبزی پروری و انرژی های تجدیدپذیر که قادر به پیشبرد نوآوری و شیوه های پایدار هستند.
- همکاری های عمومی-خصوصی برای توسعه نیروی کار: همکاری با بخش خصوصی برای ایجاد کارآموزی، دوره های کارورزی و برنامه های آموزشی فنی که با نیازهای صنایع دریایی در حال گسترش، هم سو باشد.

۵. اقدامات محیط زیستی پایدار دریایی
استراتژی های کلیدی:
- بازسازی اکوسیستم های دریایی: سرمایه گذاری در بازسازی اکوسیستم های دریایی آسیب دیده برای افزایش تنوع زیستی و حمایت از بهره وری بلندمدت در شیلات و گردشگری اکولوژیکی با هدف تقویت منابع دریایی کشور و اطمینان از مشارکت بلندمدت آن ها در اقتصاد دریا محور.
- کربن خنثی(Carbon Neutrality) و شیوه های سبز دریایی(Green Marine Practices): استفاده از فناوری های سبز برای کاهش ردپای کربن در صنایع دریایی و الزام به استفاده از کشتی هایی با تکنولوژی جدید کم انتشار و همچنین سرمایه گذاری در فناوری های تولید سوخت سبز جهت استفاده در آبهای سرزمینی.
 

۶. همکاری های جهانی و تجارت در بخش دریایی
استراتژی های کلیدی:
- همکاری بین المللی: ایجاد 
شراکت های استراتژیک با دیگر کشورها، به ویژه آن هایی که در تجارت و حمل ونقل دریایی جهانی نقش بیشتری دارند، برای تقویت اقتصاد دریایی ایران.
- جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی FDI: تشویق سرمایه گذاری مستقیم خارجی از طریق ایجاد مناطق ویژه اقتصادی دریایی در نزدیکی بنادر کلیدی که مشوق های مالیاتی و قوانین ساده شده برای ترغیب حضور سرمایه گذاران خارجی در بخش هایی مانند حمل و نقل، انرژی و شیلات.

 ۷. اندازه گیری و پیگیری پیشرفت
استراتژی های کلیدی:
- شاخص های اقتصادی دریایی: تدوین مجموعه ای از شاخص های کلیدی عملکرد KPI  برای اندازه گیری سهم صنایع دریایی در تولید ناخالص داخلی، اشتغال زایی و توسعه پایدار با ایجاد ساز وکارهای گزارش دهی منظم برای ردیابی رشد در بخش هایی مانند شیلات، حمل و نقل و انرژی های تجدیدپذیر.
- زیرساخت داده های دریایی: ایجاد مراکز استخراج داده های دریایی که اطلاعات مربوط به اکوسیستم های دریایی، فعالیت های اقتصادی و تأثیرات محیط زیستی را جمع آوری و تحلیل کنند تا تصمیم گیری های سیاستی و سرمایه گذاری هدایت شود.