استفتاء از رهبر معظم انقلاب اسلامی

 تأخیر در پرداخت بهای معامله 

س) جنسی را به شخصی به قیمت نقدی مشخص فروخته ایم؛ شخص بعد از دو ماه جهت پرداخت مراجعه می‌کند، با توجه به اینکه شرط پرداخت نقدی بوده و جنس گران شده، می‌توان به قیمت روز از او تقاضای وجه کرد؟

ج) در صورتی که سه روز یا بیشتر از تاریخ معامله بگذرد و خریدار ثمن را نپردازد و فروشنده هم کالا را در اختیار وی نگذاشته باشد، فروشنده حق خواهد داشت معامله را فسخ کند. ولی اگر کالا تحویل داده شده و علاوه ‌بر بنای معامله به صورت نقد، شرط زمان خاصی برای پرداخت مبلغ در ضمن معامله شده باشد با تخلف از این شرط حق فسخ محقق می‌شود و فروشنده می‌تواند معامله قبلی را فسخ کند و کالا را به قیمت روز در قالب قرارداد جدید به طرف مقابل واگذار کند و در غیر این صورت فروشنده فقط حق گرفتن کاهش ارزش پولش را دارد.

ورود بچه به مسجد با پوشک نجس

س) اگر بچه را همراه با پوشک نجس وارد مسجد کنیم، چه حکمی دارد؟

ج) اگر نجاست به مسجد سرایت کند و یا هتک حرمت مسجد باشد، حرام است و الّا اشکالی ندارد.

تبدیل محل موقوفه به موزه

س) روستای تاریخی ما دارای آب انبار و حمام موقوفه‌ای است که به لحاظ تاریخی، قدمت بسیار زیادی دارد و از سوی ادارۀ میراث فرهنگی به ثبت رسیده است و هم اکنون نه قابل فروش و تبدیل بوده و نه قابل بهره‌برداری. آیا جایز است این دو مکان را به صورت موزه درآورده و از محل عوائد آن نسبت به اجرای نیت واقف در اقرب به غرض یا در امور عام المنفعه اقدام کرد؟

ج) مانعی ندارد و باید عوائد آن صرف مواردی شود که به نیت واقف نزدیک‌تر باشد.

وقف زمین با وجود بدهکاری

س) من مبلغ زیادی بدهکارم. آیا با داشتن بدهی و پرداخت نکردن دیون، می‌توانم زمین و مِلک مجاور خانه خودم را وقف مسجد کنم؟

ج) اگر دیون شما منجر به ورشکستگی و محجور شدن در اموالتان توسط حاکم شرع نشده باشد، وقف اموال مذکور، اشکال ندارد. اما اگر برای فرار از پرداخت دَین باشد، صحت وقف، محل اشکال است.

دفن اموات در قبرهای چند صد میلیونی

س) دفن اموات در قبرستان امامزاده که گاهی مستلزم پرداخت مبالغ چند صد میلیونی است، چه حکمی دارد؟

ج) اگر برخلاف جهت وقف نباشد، به خودی خود، اشکال ندارد. توجه داشته باشید کسی حق مطالبه چیزی در برابر دفن اموات در قبرستان عمومی موقوفه را ندارد ولی اگر خدمات دیگری را به قبرستان یا صاحبان اموات برای دفن مرده‌های خود ارائه می‌کنند، گرفتن مبلغی به عنوان اجرت در برابر آن خدمات اشکال ندارد.

خرید و فروش زمین موقوفه

س) یک مجتمع مسکونی صد واحدی با مالکیت شهرداری وجود دارد که زمین آن را از سازمان اوقاف گرفته‌اند و پس از ساخت مجتمع مسکونی، واحدهای آن را به فروش رسانده‌اند؛ (به اصطلاح زمین وقفی است) آیا این خرید و فروش جایز است و به صِرف اینکه شهرداری با اوقاف طرف حساب بوده است، آیا دیگر نیازی به حصول اطمینان از شرعی بودن تغییر کاربری زمین وقفی از طرف ما وجود ندارد؟

ج) در فرض سؤال اگر زمین موقوفه بوده، خرید و فروش آن جایز نیست؛ ولی با صلاح‌دید متولی وقف، اگر زمین‌ها وقف منفعت بوده باشد، می‌توان زمین را اجاره داد و مبلغ اجاره را در مورد وقف هزینه کرد؛ در این صورت خرید و فروش واحدهای ساختمانی که موقوفه نیست، اشکالی ندارد.