به گزارش روابطعمومی بانکمرکزی، دکتر فرشاد محمدپور در جلسه هماندیشی با روسای هیاتمدیره بانکها در زمینه بررسی چالشها و مشکلات مربوط به حوزه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم که با محوریت تراکنشهای نامتعارف شبکه بانکی کشور برگزار شد، تاکید کرد: بانکها باید به صورت مستمر تراکنشهای مشکوک مشتریان خود را تحت رصد داشته باشند و بابت تراکنشهای نامتعارف از مشتریان خود توضیح بخواهند و در صورت عدمارائه مدارک لازم از ارائه خدمت به این قبیل مشتریان خودداری کنند. دکتر محمدپور در ادامه با اشاره به اینکه ادارات مبارزه با پولشویی بانکها، بازوی نظارتی بانک مرکزی هستند، از آنها درخواست کرد تا طی یک هفته آینده با تایید هیات مدیره خود گزارشی از اقدامات انجام شده در زمینه مبارزه با پولشویی را به بانک مرکزی ارائه دهند. وی تاکید کرد: در این گزارش باید مشخص شود که بانکها طی یک سال گذشته چند نفر مظنون با تراکنش غیرعادی شناسایی کردهاند و همچنین عکسالعمل هیات مدیره بانکها در این زمینه چه بوده است.
معاون تنظیمگری و نظارت بانک مرکزی با اشاره به مواد پیشبینی شده در قانون جدید بانک مرکزی در زمینه مبارزه با پولشویی خاطرنشان کرد: مواد ۲۳، ۲۴ و ۳۸ قانون جدید بانک مرکزی صراحتا بعضی از اقدامات و عدمانجام آنها را جرم تعریف کرده است. همچنین مواد ۲۵، ۲۰ و ۶۲ و تبصره شش ماده ۴۱ آییننامه مبارزه با پولشویی مرتبط با ارائه خدمات مربوط به مجازاتهای قضایی است. دکتر محمدپور با تقدیر از عملکرد بعضی از بانکها در زمینه نظارت و مبارزه با پولشویی تصریح کرد: در زمینه مبارزه با پولشویی و کنترل حسابهای غیرعادی بعضی از بانکها عملکرد مناسبی داشتهاند اما بعضی از بانکها نیاز به تقویت و حساسیت بیشتری دارند که به آنها اقدامات لازم را ابلاغ خواهیم کرد. قانون در این زمینه، بانک مرکزی را مکلف کرده که حتما ورود پیدا کند.
وی افزود: متاسفانه برخی گزارشها از وجود رقابت ناسالم میان برخی شعب بانکها موجب شده تا افرادی که به دلیل رفتارهای مشکوک از دریافت خدمات در بانکی محروم میشوند بهراحتی در بانک دیگر افتتاح حساب میکنند و به تخلفات خود ادامه میدهند. وی با بیان اینکه تعامل ادارات مبارزه با پولشویی بانکها با بانک مرکزی و انسجام میان این دو در شرایط خاص باعث میشود که با کمترین خطا، موثرترین اقدامات انجام شود تصریح کرد: با وجود سیستمهای استاندارد میتوان بهراحتی مظنونین و تراکنشهای غیرعادی در شبکه بانکی را شناسایی کرد تا اقدامات قضایی لازم انجام شود. در شرایط موجود ادارات مبارزه با پولشویی شبکه بانکی باید با طراحی برنامههای کوتاهمدت در کنار برنامههای بلندمدت در مسیر ارتقا و اصلاح سیستمهای نظارتی حرکت کنند.
دکتر محمدپور با اشاره به پیشنهاد راهاندازی کدهای یونیک برای مشتریان در شبکه بانکی کشور تصریح کرد: این اقدام به رصد رفتار مشتریان شبکه بانکی کمک میکند. همچنین در دیگر حوزهها از جمله اقدامات پیشگیرانه در کنار اقدامات نظارتی و اصلاحی انتظارات از شبکه بانکی زیاد است. وی با تاکید بر تلاش شبانهروزی بانک مرکزی برای مقابله با شرایط پیش آمده ارزی در چند روز اخیر تصریح کرد: بعضی از مباحث وجود دارد که مختص به بازه زمانی خاصی نیست و به طور مستمر باید در شبکه بانکی و بانک مرکزی وجود داشته باشد. گاهی اوقات از لحاظ سیستماتیک تسلط ۱۰۰درصدی بر افرادی که در زمینه پولشویی فعالیت دارند، وجود دارد نسبت به شرایط عادی انتظار بانک مرکزی از شبکه بانکی بیشتر است و بانکها در این زمینه مسوول هستند.
معاون تنظیم گری و نظارت بانک مرکزی خطاب به اعضای هیاتمدیره بانکها تاکید کرد: این انتظار از اعضای هیاتمدیره بانکها وجود دارد که به صورت جدی بر مباحث مبارزه با پولشویی متمرکز شود و حداقل نیمساعت از وقت جلسات هیاتمدیره بانکها در ماه باید به بررسی گزارش ادارات مبارزه با پولشویی اختصاص یابد. وی با بیان اینکه هماکنون هیچ شاخصی برای ارزیابی عملکرد روسای شعب در زمینه مبارزه با پولشویی و عدمارائه خدمات مالی به مظنونین وجود ندارد تصریح کرد : تمرکز اصلی در ارزیابی عملکرد روسای شعب بر جذب منابع است و به تراکنشهای مالی مشکوک کمتر توجه میشود. وی با تاکید بر لزوم تعریف شاخصهای مناسب در جهت شناسایی افراد مظنون با تراکنشهای غیرعادی گفت: شعب بانکها بیشتر در پی تامین منافع کوتاهمدت و میانمدت هستند و شناسایی این افراد جزو وظایف اصلی بخشهای نظارتی و ادارات مبارزه با پولشویی است.
این مقام نظارتی بانک مرکزی تاکید کرد: واحدهای مبارزه با پولشویی بانکها موظف هستند تابه صورت هفتگی گزارش اقدامات خود را به هیاتمدیره بانکها ارائه کنند و بانک مرکزی به صورت مستمر پیگیر دریافت گزارش عملکرد هیاتمدیره بانکها در زمینه شناسایی افراد مظنون و برخورد با متخلفان خواهد بود. معاون تنظیمگری و نظارت بانکمرکزی خاطرنشان کرد: در کنار اقدامات هیاتمدیره بانکها بانک مرکزی نیز به صورت مستقل اقدام به شناسایی افراد مظنون به پولشویی خواهد کرد و شرح پیگیریهای انجام شده از سوی بانکها را مطالبه میکند. محمدپور با بیان اینکه در برخی موارد در شرایط خاص تراکنشهای مشکوک در بانکها منجر به بروز اختلال در نظام پولی و ارزی کشور میشود، تاکید کرد: در شرایط خاصی همچون بروز نوسان ارزی به روشنی مشاهده میشود که تراکنشهای انجام شده در چند حساب یا چند «پرداخت یار» عملا موجب به هم ریختگی شبکه بانکی میشوند و متاسفانه بعضا شبکه بانکی نیز در خدمت استمرار این به هم ریختگی هستند.
وی خواستار نظارت دقیق بانکها بر عملکرد «لندتکها» و «پرداختیارها» از سوی بانکها شد و افزود: شرایط فعالیت این بخش در قانون تعیین شده است و شبکه بانکی باید با دقت بر فعالیت آنها نظارت داشته باشد. معاون تنظیمگری و نظارت بانک مرکزی تصریح کرد: بانکها به طور جداگانه جلساتی را به طور منظم در زمینه مبارزه با پولشویی خواهند داشت. در این جلسات مسوولان بانکها اقدامات انجام شده در زمینههای مختلف مبارزه با پولشویی را تشریح میکنند و بانک مرکزی، پشتیبان شبکه بانکی در زمینه مبارزه با پولشویی است. دکتر محمدپور در ادامه افزود: بانک مرکزی ابلاغیههایی در زمینه پرداختیاریها و نحوه کار با لندتکها داشته که لازم است شبکه بانکی نسبت به این ابلاغیه و چارچوبهایی که تعیین کرده اهمیت قائل باشد. لندتکها مزایای زیادی دارند اما باید به مقررات تعیین شده از سوی بانک مرکزی هم توجه داشته باشند. در این زمینه شبکه بانکی نیز باید نظارت و توجه کافی داشته باشد. درباره پرداخت یاریها هم همینطور است. علاوه بر بانک مرکزی، بانکها هم در ارتباط با پرداختیاریها نقش نظارتی دارند.
معاون تنظیمگری و نظارت بانک مرکزی با اشاره به لزوم فرهنگسازی در زمینه فعالیتهای نظارتی بانکها در حوزه مبارزه با پولشویی در دو بعد کارکنان شبکه بانکی و مشتریان گفت: باید با فرهنگسازی ،کارکنان بانکها با انگیزه و دقت مضاعف در این بخش فعالیت کنند و در زمینه مشتریان نیز فرهنگ عمومی به گونهای ارتقا یابد که اگر از فردی در شعب مدارکی در قبال تراکنش مالی خواسته شد موجب سوءتفاهم نشود. گفتنی است، حاکمیت ریال و شوکهای ارزی، راهاندازی سیستمهای کنترلی کلان، راههای مقابله با پولشویی توسط سیستمهای هوشمند، انواع روشهای نظارت بر تراکنشهای نامتعارف، لزوم بهبود و ارتقای سامانههای بانکی از جنبههای نظارتی، لزوم آگاهیرسانی و اطلاعرسانی در زمینه مبارزه با پولشویی، توجه و اهمیت بیشتر بر مقوله نظارت و مبارزه با پولشویی در هیات مدیرههای بانکها، لزوم نظارت یکپارچه در شبکه بانکی و... از جمله مباحثی بود که در این نشست به آن پرداخته شد.
