از زمان ظهور زیردریاییها، چهره جنگ عوض شده و دولتها به شدت از تحرکات زیر آب میترسند. در اینجا با 11 تا از مهمترین زیردریاییهای تاریخ جهان آشنا شوید.
وینستون چرچیل در پایان مرگبارترین درگیری جهان این گونه اعتراف کرد: تنها چیزی که در طول جنگ واقعا مرا میترساند، خطر زیردریاییها بود. جالب اینجاست که چنین شخص مهمی نه از بمباران نیروهای آلمانی میترسیده و نه از نازیهایی که در سواحل نورماندی فرانسه انتظار مرگ آنها را میکشیدهاند و تنها از یک چیز هراس داشته و آن زیردریاییهای ساکت و چراغ خاموش آلمانیها بوده است.
مهم ترین زیردریایی های تاریخ را بشناسید
جالب است بدانید که در طول جنگ جهانی دوم و تبادل آتش متفقین و متحدین، 2937 کشتی توسط کشتیهای زیر آبی آلمان غرق شدند. به گفته جیمز گلدریک، یکی از مورخان کهنه کار، زیردریاییها شکارچیان نبردهای دریایی هستند و شناسایی و شکار آنها به طرز وحشتناکی دشوار است. همین ویژگی به آنها امکان عبور از محاصره کامل و شناسایی در عمق آبهای دشمن را میدهد. علاوه بر این بدون اینکه هشداری صادر شود، منطقه را ترک میکنند و حتی خرابکاری به بار میآورند. زیردریاییها از زمانی که کلاهکهای هستهای را حمل کردند، ترسناکتر شدند.
زیردریاییها بارها به بازتعریف مفهوم جنگ کمک کرده و خاتمه دهنده جنگهای بزرگ بوده و حتی کل جهان را تا لبه پرتگاه کشاندهاند. امروز قصد داریم به معرفی 11 زیردریایی بپردازیم که نامشان در تاریخ ثبت شده است.
فهرست محتوا
- زیردریایی Turtle
- اچ ال هانلی
- یو – 20
- یو – 48
- یو – 110
- زیردریاییهای ژاپنی میدجت
- یو اس اس ناتیلوس
- بی – 59 روسی
- اچ ام اس کانکوئرر
- زیردریاییهای کلاس اوهایو
- زیردریاییهای کلاس کلمبیا
زیردریایی Turtle: ماشین خرابکاری انقلابی ایالات متحده آمریکا
کورنلیوس دریبل در سال 1620 میلادی و برای ناوگان دریایی بریتانیا، اولین پیش نمونه یک زیردریایی را طراحی کرد. این زیردریایی کار کرد، اما هیچ گاه به نتیجه مدنظر ارتش این کشور نرسید. حدود 150 سال بعد، آمریکاییها تحول عظیمی در صنعت ساخت زیردریایی ایجاد کردند و موفق شدند اولین نمونه را به عنوان یک جور ماشین آبی بسازند.
در همین زمان دیوید بوشنل و آیزاک دولیتل روی یک نوع بمب زماندار کار میکردند که میتوانست زیر آب منجر شود. به منظور تحویل بمب، آنها زیردریایی Turtle را که قادر به حمل یک اپراتور بدون هیچ گونه اکسیژن کمکی بود، تولید کردند.
آمریکاییها باید برای بیرون راندن نیروی دریایی بریتانیا از بندر نیویورک، چاره اندیشی میکردند و به همین خاطر سکان داری برای زیردریایی Turtle انتخاب کردند. مأموریت این زیردریایی این بود که باروتها را به قسمت زیرین بدنه ناو اچ ام اس ایگل بچسباند و باعث انفجار آن شود. این مأموریت ناموفق بود ولی تجربه خوبی شد.
البته این اولین و آخرین مأموریت Turtle نبود و انقلابیون آمریکایی دو بار دیگر این زیردریایی را برای بمب گذاری به دل دریا فرستادند. متاسفانه در اولین نبرد زیردریایی غرق شد و هرگز لاشه آن یافت نشد. امروزه یک ماکت از این زیردریایی در موزه رودخانه کنتیکت برای علاقهمندان قابل مشاهده است.
هیچ زیردریایی قادر به پنهان شدن از دید تکنولوژی جدید چینی ها نیست
اچ ال هانلی: اولین زیردریایی که کشتی دشمن را غرق کرد
زیردریایی اچ ال هانلی در سال 1863 میلادی برای کنفدراسیون آمریکا ساخته شد و تأمین مالی آن بر عهده هوراس هانلی بود. هانلی اولین زیردریایی است که توانسته یک ناو هواپیمابر را به اعماق دریا بفرستد. با وجود مهندسی چشمگیری که دارد، H.L Hunley بیشتر شبیه یک مقبره بود تا زیردریایی!
قبل از اینکه به طور رسمی به خدمت ارتش آمریکا دربیاید، دو مرتبه غرق شد و بیشتر خدمه و حتی خود هانلی کشته شدند. البته این حادثه باعث منصرف شدن کنفدراسیون آمریکا نشد و آنها یک مرتبه دیگر این زیردریایی را در سال 1864 به آب سپردند.
هانلی به طرز مرگباری ناو یو اس اس هوساتونیک اتحادیه اروپا را مورد هدف قرار داد، اما به طرز عجیب و غریبی همراه با آن غرق شد. موضوع غرق شدن این زیردریایی از این جهت مرموز بود که پس از کشف لاشه کشتی در سال 1995 میلادی، مشخص شد که خدمه هیچ یک از مسیرهای فرار در مواقع اضطراری را فعال نکردهاند. سالها بررسی دانشمندان در سال 2017 نتیجه داد و معلوم شد که موج انفجار باعث شده تا همه خدمه در یک لحظه کشته شوند. این زیردریایی هم اکنون در موزه هانلی به نمایش گذاشته شده است.
یو – 20: قایق زیر آبی آلمانی ها که لوزیتانیا را غرق کرد
زیردریاییها نخستین گام جدی و سرنوشتساز خود را در میانه جنگ جهانی اول برداشتند. کشتیهای زیر آبی درجه یک آلمانیها خطر بزرگی برای نیروهای متفقین به حساب میآمدند. البته زیردریاییهای آن زمان در مقایسه با امروزه، ابتدایی و ساده بودند؛ برای مثال ملوانها در شرایط تنگ و تاریکی زندگی میکردند، در اثر دود گازوئیل خفه میشدند و حتی نمیتوانستند که دوش بگیرند.
علیرغم تمام مشکلات فوق، کشتیهای زیر آبی به طرز عجیبی موثر بودند. آنها به محض رویارویی با یک کشتی و بدون صدور هشدار، آن را غرق میکردند و دیری نپایید که U-20 توانست در جنگ جهانی اول، لوزیتانیا را غرق کند. کشتی زیر آبی یو 20 در سال 1915 میلادی یک حمله غافلگیرکننده به لوزیتانیا انجام داد و مسبب کشته شدن 1195 مسافر بیگناه شد. (مقایسه کنید با غرق شدن کشتی تایتانیک که بر اثر آن 1500 جان باختند)
آلمانیها در ابتدا از اقدام خود دفاع کردند و استدلالشان این بود که این کشتی در حال حمل مهمات بوده است، اما پس از غرق کردن یک کشتی مسافربری دیگر، تحت قشار قرار گرفتند و از سیاستهای کثیف خود کناره گرفتند. البته غرق کشتی پس از این ماجراها متوقف نشد و آنها رکورددار غرق کردن 13 کشتی در یک روز هستند.
یو – 48: موفقترین کشتی زیر آبی آلمان در جنگ جهانی دوم
در راستای توقف تهاجم آلمانیها پس از جنگ جهانی اول، معاهده ورسای قدرت نظامی این کشور را به شدت محدود و زیردریاییها را به طور کامل ممنوع کرد. برای دور زدن این محدودیتها، آلمانیها از یک شرکت هلندی برای ساخت مخفیانه زیردریایی کمک گرفتند. آنها توانستند طرحهای پیشنهادی خود را بهبود بخشیده و در جنگ جهانی دوم، تسلطشان را دوباره به رخ بکشند.
در سال 1940 میلادی، زیردریاییها با قدرت بیشتر و سطح پیشرفتهتر بازگشتند و تبدیل به کابوس اقیانوس اطلس شدند. آنها به کشتیهای تجاری حمله میکردند و تقریبا هر ماه تا 8 کشتی را به اعماق دریاها میفرستادند. یو – 48 یکی از موفقترین جنگ افزارهای نیروی دریایی آلمان بود که حداقل 51 کشتی را غرق کرد. این کشتی زیر آبی در سال 1941 بازنشسته شد و راهش را به عنوان یک کشتی آموزشی ادامه داد.
با انواع ناوهای هواپیمابر جهان آشنا شوید
یو – 110: کشتی زیر آبی که دستیابی به ماشین انیگما را میسر کرد
این زیردریایی در سال 1941 با کاروانی در شمال اقیانوس اطلس درگیر شد و سعی کرد با شلیک یک اژدر به ناوشکن انگلیسیها حمله کند، اما موفق نشد و هدف حمله این رزم ناو قرار گرفت. بعد از آن یو – 110 مورد شلیک گلوله توپخانه انگلیسیها قرار گرفت و فرمانده این زیردریایی دستور داد تا برای جلوگیری از آسیب بیشتر به سطح آب بیایند.
کاپیتان این کشتی زیر آبی که فکر میکرد به زودی غرق میشود، با ورود به آن سعی کرد ماشین ایگما را نابود کند، اما وقتی دستور داد تا انیگما را از بین ببرند، این اتفاق نیفتاد. در نتیجه این دستگاه رمزنگاری به دست بریتانیاییها افتاد.
زیردریاییهای ژاپنی میدجت
همه ما میدانیم که ماجرای پرل هاربر در جنگ جهانی دوم یک حمله هوایی به جزیره هاوایی بود، اما این موضوع را نمیدانیم که زیردریاییها در این نبرد شرکت داشتند. ژاپن در طی آن سالها چندین زیردریایی با نام میدجت داشت که کمتر از 150 تن وزن داشتند. برد آنها محدود بود و به سختی میشد آنها را شناسایی کرد. به همین خاطر میتوانستند در آبهای کم عمق به راحتی تردد کنند.
در میانه جنگ جهانی دوم، امپراطوری ژاپن این دسته از زیردریاییها را فرستاد تا کشتیهای زیادی را در بندر پرل هاربر به کف دریا بفرستند. آن روز صبح، ملوانان آمریکایی یک برج محاصره را دیدند و پس از تعقیب و گریز موفق شدند در ساعت 6:45 دقیقه صبح آن را مورد هدف قرار داده و غرق کنند. این اقدام نظامی به دستور فرماندهان نیروی دریایی نبود.
ظاهرا خدمه در روزهای گذشته هشدار ورود زیردریایی دریافت و به همین خاطر به سمت دشمن شلیک کرده بودند. این اقدام خودسرانه منجر به وقوع درگیری در بندر پرل هاربر شد و جان 2400 آمریکایی را گرفت.
یو اس اس ناتیلوس: اولین زیردریایی با انرژی هستهای
از زیردریاییها در طول جنگ جهانی دوم علیرغم محدودیتهایی که داشتند، به عنوان عامل ترس و وحشت یاد میشد. نمونههای اولیه از موتورهای دیزلی استفاده میکردند و به طور منظم باید برای سوختگیری به سطح آب میآمدند. در واقع زیردریاییهای اولیه نمیتوانستند برای طولانی مدت زیر آب بمانند و این موضوع با آمدن یو اس اس ناتیلوس که اولین زیردریایی با انرژی هستهای جهان است، حل شد.
نیروی دریایی ایالات متحده، ناتیلوس را در سال 1954 میلادی به آب انداختند و از آنجایی که راکتورهای هستهای نیازی به اکسیژن ندارند، میتوانند به لحاظ تئوری بیشتر از آنچه که لازم است، زیر آب بمانند و دوام آورند. این زیردریایی اولین نمونهای بود که توانست به دل یخهای قطب شمال بزند، چرا که موتورهای دیزلی در چنین شرایط آب و هوایی یخ میزدند.
زیردریاییها به طور کلی همواره موثر بودند و وقتی توانستند مدت طولانیتری زیر آب بمانند، چهره جنگهای مدرن را برای همیشه تغییر دادند. این جنگ افزارهای مخوف که سکوهای پرتاب موشکهای بالستیک قاره پیما و حامل کلاهکهای هستهای به شمار میروند، در هر کجا و هر زمانی میتوانند به حمله دشمن پاسخ مقتضی بدهند.
بی – 59 روسی: زیردریایی که آغازگر جنگی طولانی شد
به احتمال زیاد داستانهای زیادی از تقابل ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی در جریان بحران موشکی کوبا که نزدیک بود جنگ سرد را تبدیل به یک جنگ هستهای تمام عیار کند، شنیدهاید. شوروی در تلاش بود که موشکهای هستهای خود را در کوبا مستقر کرده تا بدین ترتیب آمریکا را تحت سلطه و کنترل خود در آورد.
از طرفی نیروی دریایی آمریکا و زیردریاییهای آن، منطقه را قرنطینه کرده بودند و اجازه ورود شوروی را به کوبا نمیدادند. اتحاد جماهیر شوروی در نهایت عقب نشینی کرد و سایتهای موشکیاش را از بین برد. در مقابل آمریکا هم موشکهای هستهای خود را از ترکیه خارج کرد.
زیردریایی بی – 59 روسیه در گرماگرم این نبرد، در مقابل 11 ناوشکن آمریکایی قرار داشت و برای طولانی مدت زیر آب مانده بود و هیچ تماسی با فرماندهی مرکزی خود نداشت. در آن لحظه که یکی از اژدرهای اتمی آماده شلیک شده بود، تنها چیزی که باید رخ میداد، موافقت یکپارچه سه افسر این زیردریایی بود. دو افسر انگشت روی ماشه داشتند اما یکی از آنها راضی نبود. بی – 59 نزدیک بود که آغازگرد یک نبرد هستهای و فاجعهبار شود!
این زیردریایی لاکچری، اسباب بازی جدید پولدارهاست
اچ ام اس کانکوئرر: تنها زیردریایی هستهای جنگ سرد
در طول تاریخ، تنها یک حادثه منجر به غرق شدن یک کشتی توسط یک زیردریایی اتمی شد. کشتی بریتانیایی اچ ام اس کانکوئرر یک کشتی آرژانتینی را در سال 1982 از بین برد. این حادثه در طول جنگ کوتاه مدت و 72 روزه فالکلند اتفاق افتاد و طی آن بریتانیا سلطه خود بر جزایر فالکلند را اعلام کردند.
تنشها زمانی بالا گرفت که پس از تصرف جزایر توسط نیروهای آرژانتینی، انگلیسیها وارد عمل شده و یک گروه ضربتی را برای بازپسگیری این جزایر راهی میدان کردند. دولت دیکتاتوری آرژانتین برای متوقف کردن نیروی دریایی بریتانیا سه گروه از ارتش خود را فرستاد. اچ ام اس کانکوئرر موفق به شکست نیروی دریایی آرژانتین شد و 300 جان باخته روی دست این کشور گذاشت. همین موضوع باعث شده که بگویند یک زیردریایی هستهای باعث توقف جنگ فالکلند شده است!
زیردریاییهای کلاس اوهایو: ظهور SSBN و SSGN
در حال حاضر مهمترین زیردریایی اقیانوسها بدون شک SSBN کلاس اوهایو است. (SS برای زیردریایی، B برای نشان دادن موشکهای بالستیک و N برای هستهای) به گفته برخی از منابع، ایالات متحده 14 فروند از این زیردریایی دارد که هر کدام مجهز به 20 تیر موشک بالستیک Trident II D5 شدهاند. اگرچه زیردریاییهای کلاس اوهایو میتوانند روی کاغذ مدت زمان طولانیتری زیر آب دوام بیاورند، اما آنها نقش بازدارنگی هستهای دارند و هر از گاهی برای دورههای 77 روزه خاموش میشوند.
خواهر نزدیک به اس اس بی ان، SSGN است که به جای حمل موشکهای بالستیک زیردریایی، مجهز به موشکهای هدایت شونده است. آنها دقیقا همان طراحی کلاس اوهایو را دارند و تنها تفاوتشان، تغییر کاربری است. زیردریاییهای اس اس جی ان، قادر به حمل 150 تیر موشک کروز تاماهاوک هستند. صرفا برای اطلاع شما، بد نیست بدانید که SSBN ها حدود 70 درصد از زرادخانه هستهای ایالات متحده آمریکا را حمل میکنند.
زیردریاییهای کلاس کلمبیا: نسل بعدی زیردریاییها
زیردریاییهای کلاس اوهایو بیشک ترسناک هستند، اما از نظر استانداردهای نظامی قدیمی به حساب میآیند. آمریکا این گروه از زیردریاییها را از سال 1981 تا 1997 میساخته است. به نظر میرسد که کلاس اوهایو از سال 2027 وارد دوران بازنشستگی میشود و ایالات متحده باید برای جایگزین کردن آن با زیردریاییهای جدید به فکر کلاس کلمبیا باشد.
به گفته شورای پایگاه صنعتی زیردریایی، 12 فروند اس اس بی ان جدید کلاس کلمبیا قرار است که به مدت 42 سال با راکتورهای پیشرفتهتر و موشکهای بهتر به خدمت نیروی دریایی در آیند. این زیردریاییها همچنین مجهز به قابلیتهای رادارگریز بوده و از پیشرانههای الکتریکی پیچیدهتر و اژدرهای بهبودیافته بهره میبرند.
در گجت نیوز بخوانید: اولین زیردریایی ترکیه به آب افتاد اوکراین از زیردریایی کرونوس رونمایی کرد؛ سلاحی که سرنوشت جنگ را تغییر میدهد! تصویر دیده نشده از زیردریایی مرموز ایران در نمایشگاه خارجی تکنولوژی جدید چینی ها، تمام زیردریایی های جهان را به سطح آب میاورد