دلیل رای به کلیات چه بود؟
رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴، در گفتوگو با «دنیای اقتصاد»؛ در خصوص چرایی رای مجلس به کلیات بودجه با وجود انتقاداتی که مطرح میشد، اظهار کرد: از یکسو نقاط قوت بودجه و از سوی دیگر صداقتی که دولت در ارائه بودجه داشت، باعث شد که بودجه رای بیاورد. بودجه در اختیار مجلس است و اگر بودجه را رد هم میکردیم؛ مجددا باید خودمان لایحه را اصلاح میکردیم. بنابراین بهتر شد که کلیات به تصویب رسید.
او تاکید کرد: محور کار ما در بودجه، برنامه هفتم توسعه است و باید پیشنهادها بر این مبنا باشد. بر این اساس پیشنهادهایی که قابل طرح و رسیدگی باشد، به کمیسیون تلفیق ارائه میشود و در صحن هم این تغییرات اعمال میشود. اما سعی ما این است با وجود ایجاد تغییرات بر سر جمع بودجه چیزی اضافه نشود. البته اگر درآمد واقعی شناسایی شود آن بحث دیگری است. این نماینده مجلس یادآور شد: تغییراتی در ۱۷ تبصره لایحه بودجه مد نظر است و شاید موادی به احکام اضافه شود که این تغییرات بعد از مهلت ۵ روزه نمایندگان و ۵ روز مهلت کمیسیونهای تخصصی بررسی میشود.
کدام بخشهای بودجه اصلاح میشود؟
محمد بیات، دبیر کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴ مجلس نیز گفت: ما قائم به اجماع نظر فکری هستیم. در مجلس هم موافقان صحبت کردند وهم مخالفان؛ مخالفان به صورت کامل کل بودجه را زیر سوال نبردند و به نقاط قوت بودجه نیز اشاراتی داشتند. موافقان هم به صورت کلی با تمامی بخشهای بودجه موافق نبودند و اعلام میکردند که موافقیم مشروط بر اینکه قیود و شروط در جداول و احکام تنظیم شود. او افزود: قطعا نواقصی را که مدنظر مخالفان کلیات بودجه بود، لحاظ میکنیم.اگر مدعی هستیم که میتوانیم اصلاحی در ساختار بودجه ایجاد کنیم باید احکام خوبی را طراحی کنیم و دولت را ملزم به اجرای آن احکام کنیم. این عضو هیات رئیسه کمیسیون تلفیق در خصوص اینکه احتمال اصلاح در کدام بخشهای بودجه وجود دارد، یادآور شد: باید بر روی عدم مغایرت بودجه با برنامه هفتم توسعه توجه شود. علاوه بر این شفافسازی در خصوص بودجهای که به نهادهای حمایتی تخصیص پیدا میکند، صورت نگرفته است.
همچنین مهرداد لاهوتی، نایب رئیسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تاکید کرد: در جلسه روز گذشته مجلس دو نگاه در مجلس وجود داشت. یک نگاه این بود که ایراداتی وجود دارد و اعتقاد داشتند که بودجه باید اصلاح شود چون این بودجه، بودجهای نیست که مشکلات مردم را بتواند حل کند.
بر همین اساس برخی میگفتند بودجه را رد کنیم تا دولت بودجه را اصلاح کند.او ادامه داد: نگاه دیگری در مجلس وجود داشت که چون تجربه نشان داده اگر لایحه را رد کنیم دولت اصلاحاتی را انجام نمیدهد و مجددا باید مجلس دست به اصلاح بزند. بر همین اساس مطرح میشد چند موضوع اساسی و کلیدی را در مجلس اصلاح کنیم و زمان تلف نشود.نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: رای آوردن کلیات بودجه به معنای نبودن ضعف در بودجه نیست، بلکه همه قبول داشتند این بودجهای نیست که در سال آینده بتواند مشکلات مردم را حل کند. لاهوتی در خصوص تغییرات احتمالی در لایحه بودجه در مجلس بیان کرد: احتمال تغییر در سه حوزه وجود دارد. یکی بحث بلاتکلیفی در بنزین، دیگری کالاهای اساسی و سومی سقف اوراق مشارکت است که بالا است و باید تصمیم بگیریم.
۴مشکل عمده بودجه
علی باباییکارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس نیز با اشاره به ایرادات لایحه بودجه ۱۴۰۴ تاکید کرد: چند اشکال وجود دارد از جمله بحث افزایش حقوقها و ارتباطش با تورم، درآمدهای ارزی، عدم تطابق بودجه با برنامه هفتم و ... بنابراین میتوان گفت بودجه انحرافات جزئی دارد.باید همه هم و غممان این باشد که اولویتهای سال دوم برنامه را پوشش بدهیم و مازاد از آن کارهای دیگری را انجام دهیم.او گفت: لایحه پیشنهادی دولت در مجلس بررسی میشود و در نهایت با تعامل دولت و مجلس تبدیل به قانون میشود. منتظر هستیم که کمیسیون تلفیق در جزئیات بودجه تغییرات را انجام دهد.
چالش مجلس با اوراق، تورم و کالاهای اساسی
فریدون همتی، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز اظهار کرد: نمایندگان نگاه متفاوتی به لایحه بودجه ۱۴۰۴ دارند. مخالفان و موافقان ادلههای علمی و تجربی دارند. مخالفان اعلام میکردند که کلیات رای نیاورد و به دولت بازگردانده شود و دولت لایحه را اصلاح کند و احساس میکردند اوراق، تورم و کالاهای اساسی دقیق دیده نشده است. او خاطرنشان کرد: نگاه موافقان لایحه بودجه ۱۴۰۴ اما عکس این بود و معتقد بودند که دولت برای نخستین بار بدهیاش به تامین اجتماعی و بانکها را در قالب اوراق بهادار تسویه کرده است. نکته دوم رشد اقتصادی است که حدود ۴ درصد و تورم نیز ۲۸ درصد دیده شده است.
همچنین معافیت حقوقبگیران تا سقف ۲۴ میلیون تومان افزایش یافته است. همچنین سرمایه بانکها افزایش یافته و شاهد افزایش ۴۰ درصدی منابع تملک دارایی سرمایهای هستیم که موافقان به آن اشاره داشتند. این موارد نکات خوب بودجه است. نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تاکید کرد: اشکالات و ابهاماتی که در لایحه بودجه ۱۴۰۴ وجود دارد که در مجلس اصلاح میشود. معتقدیم بودجه نسبتا دقیق، واقعی و متناسب با قانون برنامه به عنوان سند بالا دستی نوشته شده است.
همتی در خصوص اینکه کدام بخش از بودجه دستخوش تغییرات میشود، گفت: دولت ۷۰۰ همت اوراق در بودجه در نظر گرفته که ۲۰۰همت برای بازپرداخت بدهی دولت به تامین اجتماعی و بخشی نیز برای بانکها است و بخش هم برای اوراقی است که سالهای قبل صادر شده و دولت باید هم اصل و هم سود آن را بپردازد.این کار خوبی است و موجب اعتماد مردم میشود، مردم که اوراقی را میخرند باید در سر رسید آن اصل پولشان را بگیرند که برخی در این خصوص نگاه دیگری داشتند. تغییر در این موارد بستگی دارد که چقدر مخالفان بتوانند اعضای تلفیق را مجاب کنند. او خاطرنشان کرد: کلیات بودجه به تصویب رسیده و نمایندگان در سه مرحله و در کمیسیونها، در تلفیق و در صحن مجلس میتوانند اصلاحاتی را که مدنظرشان است، اعمال کنند.
افزایش چشمگیر حقوق بازنشستگان
عبدالوحید فیاضی، عضو کمیسیون اجتماعی نیز با اشاره به رای مجلس به کلیات بودجه ۱۴۰۴، خاطرنشان کرد: مجلس دو نظر داشت و در نهایت آقای قالیباف شرطی را برای آقای پورمحمدی گذاشت که آیا بعدا برای اصلاحات همراهی میکنید و این سوال که قبل از رایگیری انجام شد، کمک کرد تا کلیات بودجه رای بیاورد. از سوی دیگر نوع بیان پورمحمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه در دفاع از کلیات بودجه مهم بود و گفت که میخواهیم حقوق بازنشستگان را بیشتر کنیم و از ۲۲ همت به بیش از ۸۰همت افزایش میدهیم و اینها اعداد چشمگیری است و برای نمایندگان جالب بود اما اینکه چقدر محقق شود مشخص نیست.
توافق قالیباف و پورمحمدی چه بود؟
موسی غضنفرآبادی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز خاطرنشان کرد: لایحه بودجه ۱۴۰۴ نواقص و اشکالاتی داشت که قرار شد این ایرادت با هماهنگی دولت برطرف شود. آقای قالیباف با آقای پورمحمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه توافق کردند که اصلاحاتی در بودجه صورت بگیرد و مجلس نیز به کلیات بودجه رای داد.او در خصوص اینکه احتمال دارد چه بخشهایی از بودجه در مجلس اصلاح شود، تصریح کرد: مواردی که رئیس کمیسیون تلفیق اشاره کرد، در مجلس اصلاح میشود. بر این اساس در بخش مدیریت سوخت باید اصلاحاتی را انجام دهیم.علاوه بر این رقمی که برای کالاهای اساسی در نظرگرفته شده را باید مورد توجه قرار دهیم که آثار تورمی نداشته باشد.این نماینده مجلس، افزود: مجلس به کلیات بودجه رای داد و قرار شد که در جزئیات با هم به توافق برسیم و ایرادات را حل کنیم.