نقش‌آفرینی هریس و ترامپ در سیاست خاورمیانه: مسیر‌های متفاوت، اهداف مشترک

فرارو–لورا کلی، خبرنگار حوزه سیاست خارجی وب سایت خبری هیل

به گزارش فرارو به نقل وب سایت خبری هیل، با افزایش تنش‌ها و درگیری‌ها در خاورمیانه، انتظار می‌رود این بحران‌ها تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر ادامه یابند و رئیس‌جمهور آینده ایالات متحده در تلاش‌های صلح و ترمیم روابط منطقه‌ای نقش مهم و تعیین کننده‌ای را ایفا خواهد کرد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین و کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور کنونی در برخی اصول کلیدی سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه به‌ویژه حمایت از اسرائیل و تلاش برای انزوای ایران هم‌سو هستند. اما میان این دو شخصیت سیاسی، تفاوت‌های مهمی در شیوه و استراتژی وجود دارد.

کامالا هریس با رویکرد دیپلماسی‌محور، راهبرد دولت بایدن را در تلاش برای پایان دادن به درگیری‌های اسرائیل با حماس در غزه و حزب‌الله در لبنان دنبال می‌کند. او همچنین از طرح دو دولتی حمایت می‌کند؛ طرحی که هدفش تضمین امنیت برای همه طرف‌های درگیر است. از سوی دیگر، دونالد ترامپ که هنوز از به رسمیت شناختن پیروزی بایدن توسط بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، دلخور است، خود را به عنوان «متعهدترین رئیس‌جمهور به حمایت از اسرائیل» معرفی کرده است. او در کارزار انتخاباتی خود از اسرائیل خواسته است که «کار را به سرانجام برساند» و خواهان پایان درگیری‌ها در خاورمیانه است، هرچند به نظر نمی‌رسد دغدغه‌ای جدی نسبت به کاهش تلفات غیرنظامیان، جلوگیری از تخریب گسترده یا محدودیت در ارسال کمک‌های انسانی داشته باشد.

در همین حال، کامالا هریس با تحریم تسلیحاتی اسرائیل مخالفت کرده، اما دولت بایدن به دلیل بحران انسانی در غزه تهدید کرده است که ممکن است ارسال برخی تسلیحات به اسرائیل را متوقف کند. هر دو نامزد به دنبال برقراری روابط رسمی میان عربستان سعودی و اسرائیل هستند. این هدف در قالب توافق‌نامه‌های ابراهیم آغاز شد و در دوران ترامپ به ایجاد روابط میان اسرائیل با امارات متحده عربی و بحرین انجامید.

در دولتی به رهبری کامالا هریس، عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و عربستان سعودی به تحقق حق تعیین سرنوشت فلسطینیان و ارائه مسیری روشن برای تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی مشروط خواهد بود. این نزدیکی به‌عنوان سدی در برابر نفوذ ایران مورد توجه قرار دارد.

کامالا هریس تأکید می‌کند که برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای، اولویت را به دیپلماسی می‌دهد؛ هر چند تمامی گزینه‌ها از جمله اقدام نظامی روی میز خواهد بود. او همچنین اذعان کرده که در دفاع از نیرو‌ها و منافع ایالات متحده در برابر ایران و گروه‌های مقاومت بدون تردید اقدام خواهد کرد. در مقابل، دونالد ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود راهبرد فشار حداکثری را علیه ایران اتخاذ کرد. در صورت بازگشت به کاخ سفید، انتظار می‌رود این سیاست‌ها را با شدت بیشتری پیگیری کند. دونالد ترامپ همچنین ادعا می‌کند که قادر است توافقی بسیار بهتر از برجام با ایران برقرار کند. اما وی در ماه سپتامبر در کنفرانس حامی اسرائیل ابراز امیدواری کرد که بتواند  ایران را به پیوستن به توافقات ابراهیم ترغیب نماید.

در یک دوره دوم احتمالی، دونالد ترامپ ممکن است با نترسی بیشتری به کاهش نیرو‌های آمریکا در خاورمیانه بپردازد، روندی که در دوره نخست آغاز کرده بود. در عین حال همکاری‌های نظامی و اقتصادی خود را با عربستان سعودی و سایر کشور‌های حوزه خلیج فارس تقویت خواهد کرد.

در حالی که مسائل حقوق بشری همواره به‌عنوان مانعی برای بهبود روابط منطقه‌ای مطرح بوده‌اند، اما دولت بایدن در بسیاری موارد این موضوعات را نادیده گرفته و به دنبال نزدیکی بیشتر با عربستان و سایر قدرت‌های منطقه‌ای است. کامالا هریس نیز تاکنون نشانه‌ای از تغییر این رویکرد نشان نداده است. به‌عنوان مثال، علی‌رغم نگرانی‌های حقوق بشری و اعتراضات برخی دموکرات‌های کنگره، دولت بایدن در ماه سپتامبر تمامی کمک‌های نظامی به مصر را به طور کامل ارائه کرده است.