بر اساس آمار سال ۱۴۰۲، حدود ۱۴۳۰۰ دستگاه خودروی غیرمشمول (با عمر تولید کمتر از ۴ سال) به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده‌اند که تقریباً ۲۰ درصد از این خودروها موفق به قبولی نشده‌اند.
محمدمهدی میرزایی قمی، مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران، در برنامه "تهران۲۰" درباره کیفیت خودروهای داخلی گفت: در هفت‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳، تعداد خودروهایی که به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده‌اند، نشان می‌دهد که ۷۰۶ هزار دستگاه در نوبت اول مراجعه کرده و با احتساب مراجعات نوبت دوم، این تعداد به ۹۰۶ هزار دستگاه افزایش می‌یابد.
وی افزود: افرادی که به مرکز معاینه فنی مراجعه می‌کنند و موفق به دریافت معاینه فنی برای خودروی خود نمی‌شوند، ۱۴ روز فرصت دارند تا اقدام به رفع نقص کرده و مجدداً به مرکز مراجعه کنند.
مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران ادامه داد: بر اساس محاسبات انجام شده، تقریباً بین ۳ تا ۳.۵ میلیون خودرو در سطح شهر تهران مشمول معاینه فنی هستند و باید به مراکز مربوط مراجعه کنند.
تنها یک‌سوم از خودروهای پایتخت به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده‌اند
میرزایی قمی تأکید کرد: با توجه به آمارهای ذکر شده، اگر بخواهیم ۳ تا ۳.۵ میلیون خودرو را در نظر بگیریم، ۹۰۶ هزار خودرو معادل یک‌سوم یا ۳۳ درصد مشمولین به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده‌اند. از این تعداد، ۲۹ درصد از مراجعین در نوبت اول موفق به دریافت معاینه فنی نشدند، اما پس از مراجعه در نوبت دوم، ۹۵ درصد از خودروها توانستند معاینه فنی خود را دریافت کنند و ۵ درصد به دلیل نقص فنی و سایر موارد، موفق به انجام این کار نشدند.
وی یادآور شد: ۱۴ درصد از معاینه فنی‌های صادر شده، مربوط به معاینه فنی برتر هستند.
مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران گفت: بر اساس قانون هوای پاک، سن معافیت از معاینه فنی ۴ سال تعیین شده است؛ به این معنی که خودروهای تازه تولید شده و نو تا چهار سال نیازی به معاینه فنی ندارند و از سال پنجم باید با مراجعه به مراکز معاینه فنی، اقدامات لازم را برای بررسی سلامت خودروی خود انجام دهند.
وی افزود: بر اساس آمار، در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۴۳۰۰ دستگاه خودروی غیرمشمول (تولید آن‌ها به کمتر از ۴ سال می‌رسد) به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده بودند که حدود ۲۰ درصد از این خودروها مردود شدند؛ این موضوع به کیفیت تولید خودروهای داخلی اشاره دارد.
مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران در پاسخ به این سوال که آیا خودروهای داخلی با قیمت میلیاردی نیز کیفیت لازم را دارند یا خیر، تصریح کرد: باید به محصولات تولید داخل، یعنی دو کارخانه بزرگ ایران‌خودرو و سایپا اشاره کنیم.
معاینه فنی در راستای تحقق اهداف عمل نکرد!
عضو کمیسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی گفت: دستگاهی که باید به‌طور مستقیم بر روند معاینه فنی نظارت داشته باشد، اساساً کاری انجام نمی‌دهد. طبق آماری که از دیوان محاسبات دریافت کردم، از بابت انجام تکالیف معاینه فنی ماده ۶ قانون هوای پاک، فارغ از اینکه وسیله نقلیه موتورسیکلت باشد یا خودرو، به‌طور کلی ۲ تخلف یا کوتاهی ثبت شده که در حوزه‌های مالی و اداری بوده و هیچ نظارتی بر حوزه محیط زیست ندارد.
در ادامه این برنامه، سمیه رفیعی؛ عضو کمیسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: حتی خودروهای صفر کیلومتر تولید داخل، به محض انجام معاینات فنی، بعضاً گواهی استاندارد را دریافت نمی‌کنند. این موضوع ناظر به فرایند خود معاینه فنی نیز است.
وی افزود: اگر بخواهیم صریح و شفاف در این خصوص صحبت کنیم، علی‌رغم زحمات پرسنل این مراکز، معاینه فنی نتوانسته اهداف مورد نظر را محقق کند.
عضو کمیسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی ادامه داد: دستگاهی که باید به‌طور مستقیم بر روند معاینه فنی نظارت داشته باشد، اساساً هیچ کاری انجام نمی‌دهد. طبق آماری که از دیوان محاسبات دریافت کردم، در زمینه تکالیف معاینه فنی ماده ۶ قانون هوای پاک، به‌طور کلی ۲ تخلف یا کوتاهی ثبت شده که در حوزه‌های مالی، اداری و ... بوده و هیچ نظارتی بر محیط زیست ندارد.
رفیعی در خصوص کیفیت سوخت تصریح کرد: به‌صورت میانگین، روزانه ۱۲۲ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌شود و با توجه به توان تولید پالایشگاه‌ها، کیفیت بنزین مصرفی افت پیدا کرده است.
وی در پاسخ به این سوال که نظارت بر کیفیت بنزین بر عهده چه نهادی است، گفت: سازمان محیط زیست موظف به کنترل کیفیت سوخت است و طبق گزارشاتی که دریافت کرده‌اند، نسبت به کاهش کیفیت سوخت در موتورسیکلت‌ها و وسایل نقلیه آگاه هستند، اما متأسفانه پاسخ درستی در این زمینه ارائه نمی‌شود.
معاینه فنی مجانی برای موتورسیکلت‌ها
عضو کمیسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: با توجه به مسائل اقتصادی و معیشتی مردم، باید معاینه فنی موتورسیکلت‌ها را به‌صورت تشویقی برگزار کنیم. در کنار این اقدام، سیستم جریمه و شناسایی توسط دوربین نیز باید توسط وزارت کشور در سامانه سیمفا تکمیل شود.
در تایید این موضوع، مدیرکل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران گفت: در طرحی که در منطقه ۱۲ داریم، برنامه‌ریزی شده است که هیچ هزینه‌ای از راکبان موتورسیکلت دریافت نشود. زیرا اکثر موتورسیکلت‌ها فاقد هرگونه معاینه فنی هستند و بدون پرداخت هزینه، می‌توانند به مراکز پورتابل واقع در این منطقه مراجعه کنند.
