چین پس از آمریکا دومین شریک تجاری بزرگ اتحادیه اروپا است، و از این رو، حتی در صورت افزایش فشار آمریکا، برای بروکسل سخت خواهد بود که در برابر این قدرت آسیایی موضعی سختگیرانه اتخاذ کند.
به گزارش جماران، اتحادیه اروپا اعلام کرده که قصد دارد روابط خود با چین را بهگونهای مدیریت کند که از خطرات و ریسکهای ناشی از این روابط بکاهد، اما اگر دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواه در انتخابات هفته آینده پیروز شود، آیا ممکن است اروپا تحت فشار بیشتری قرار گیرد تا موضع قاطعتری در برابر چین اتخاذ کند
نظرسنجیهای اخیر نشان میدهد که ترامپ جمهوریخواه و کامالا هریس، نامزد دموکراتها، در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده در ۵ نوامبر، رقابتی تنگاتنگی خواهند داشت. در همین حال، اروپا نیز خود را برای تمام سناریوهای احتمالی و پیامدهای آن آماده میکند.
پژوهشگران و تحلیلگران سیاسی به یورونیوز گفتهاند که پیروزی ترامپ احتمالاً به معنای کاهش پیشبینیپذیری، کاهش همکاری با متحدان جهانی از جمله اتحادیه اروپا و افزایش تنشهای تجاری با چین خواهد بود.
سرن ارگنچ، پژوهشگر مرکز مطالعات سیاستهای اروپایی به یورونیوز گفت که اتحادیه اروپا باید انتظار تعرفههای بیشتر، تحریمها و فشار برای قطع روابط با چین را داشته باشد. اما تفاوت اصلی بین دو نامزد احتمالاً در شیوه اجرای سیاستهایشان خواهد بود.
او افزود: «دولت هریس روشی نهادینهتر برای انجام کارها را دنبال خواهد کرد، در حالی که دولت ترامپ این کار را به شیوهای شخصیتر انجام میدهد.»
آقای ترامپ پیشتر تهدید کرده بود که برای واردات کالاهای اروپایی تعرفه وضع خواهد کرد. او همچنین تعهدات ناتو را در صورت حمله روسیه زیر سؤال برد و حتی تهدید کرده بود که کمکهای مالی آمریکا به اوکراین را قطع خواهد کرد.
اما با توجه به اظهارات متناقض ترامپ درباره تایوان، رهبری پکن و سیاستهای تجاری و صنعتی با این کشور، موضع او درباره چین چندان قابل پیشبینی نیست.
ترامپ در اواخر تابستان در مصاحبهای با فاکس نیوز درباره رابطهاش با شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین گفت: «هیچ منتقدی بزرگتر از من در برابر چین وجود ندارد.» او افزود: «اما من برای چین و رئیس جمهور شی احترام قائلم و رابطه خوبی با آنها داشتم» و اظهار داشت که در آینده نیز روابط خوبی با این کشور برقرار خواهد کرد.
در مقابل اما، کامالا هریس بارها حمایت آمریکا از تایوان را تایید کرده و درباره لزوم احترام به حقوق بشر در چین با صراحت بیشتری صحبت کرده است.
فرانچسکا گیرتی، مدیر پژوهش در مؤسسه رند اروپا معتقد است که با ریاست هریس، شاهد تداوم سیاستهای بایدن خواهیم بود؛ یعنی هماهنگی بیشتر، تبادل اطلاعات بیشتر و همگرایی بیشتر سیاستها، که هم نکات مثبت دارد و هم چالشهایی به همراه خواهد داشت.
به گفته ماریو استبان، تحلیلگر ارشد مؤسسه الکانو اسپانیا موضع آمریکا تاثیر مستقیمی بر موضع اتحادیه اروپا در مسائل حقوق بشری چین نخواهد داشت اما احتمالا موجب میشود این اتحادیه در عرصه جهانی منزویتر شود و همچنین پیامدهای تجاری نیز برای آنها در پی خواهد داشت. او گفت: «از نظر تئوری، دولت ترامپ نسبت به هریس کمتر بر سیاستهای ژئوپلیتیکی تمرکز خواهد داشت و بیشتر به سمت حمایتگرایی اقتصادی پیش خواهد رفت.»
استبان همچنین معتقد است که مخالفت ترامپ با سیاستهای تغییرات آب و هوایی، میتواند موضع گروههای مخالف توافق سبز اروپا را تقویت کند.
کارگروه «ضد ترامپ» در اتحادیه اروپا
کمیسیون اتحادیه اروپا در ماههای اخیر سناریوهای احتمالی پس از انتخابات آمریکا و پیامدهای آن برای اروپا، از جمله احتمال افزایش تنشها بین پکن و واشنگتن را بررسی کرده است.
از سال ۲۰۱۶ که آقای ترامپ به ریاست جمهوری رسید روابط آمریکا و چین بهطور محسوسی وخیم شده و به سمت سیاست «حیاط کوچک، حصار بلند» حرکت کرده است، به این معنا که محدودیتهای شدید بر فناوریهایی که پتانسیل نظامی دارند اعمال میشود، در حالی که در سایر حوزهها مبادلات اقتصادی معمول ادامه مییابد.
اما چین پس از آمریکا دومین شریک تجاری بزرگ اتحادیه اروپا است، و از این رو، حتی در صورت افزایش فشار آمریکا، برای بروکسل سخت خواهد بود که در برابر این قدرت آسیایی موضعی سختگیرانه اتخاذ کند.
ارگنچ میگوید: «مقاومتهایی از سوی اروپا وجود خواهد داشت، زیرا حتی در داخل اتحادیه نیز درباره این موضوع که آیا باید روابط را بهطور کامل قطع کرد یا فقط خطرات را کاهش داد، اتفاق نظر وجود ندارد.»
در سالهای اخیر چین بهطور همزمان رقیب اقتصادی، شریک و رقیب نظاممند اتحادیه اروپا بوده است؛ اگرچه تنشها رو به افزایش است، هر دو طرف وابستگی اقتصادی بالایی به یکدیگر دارند.
آلیسیا گارسیا هِرِرو، پژوهشگر ارشد اندیشکده بروگل در بروکسل به یورونیوز گفت که پیروزی ترامپ میتواند موجب شود که اروپا در برخی موارد گامهایی برای بهبود روابط با چین بردارد، که آلمان نمونه بارز آن است؛ اما در موارد دیگر، اروپا بهسمت خودمختاری راهبردی حرکت خواهد کرد.
میزان واردات اتحادیه اروپا از چین در سال ۲۰۲۳ بسیار بیشتر از صادراتش به این کشور بوده است؛ به طوری که تراز تجاری بین اتحادیه اروپا و چین با کسری ۲۹۲ میلیارد یورو مواجه شد. آمارها نشان میدهد که تجهیزات مخابراتی و ماشینآلات برقی از جمله عمدهترین کالاهای وارداتی در آن سال بودهاند.