در تاریخ ۱۰ تیرماه ۱۴۰۳، رضا مراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش دولت شهید رئیسی، در صحن مجلس سخنانی بیان کرد که به شدت جامعه ایرانی را تحت تأثیر قرار داد. وی اعلام کرد که در برخی از شهرهای کشور، تعداد دانش‌آموزان اتباع از دانش‌آموزان ایرانی بیشتر شده است. این اظهارات نشان‌دهنده چالش‌های جدیدی است که نظام آموزشی کشور با آن مواجه است.
بیش از یک ماه از شروع مدارس در سال تحصیلی جدید می‌گذرد، اما هنوز آمار رسمی از دانش آموزان ایرانی جا مانده از تحصیل منتشر نشده است. این عدم انتشار آمار، نگرانی ها و بحث های جدی را در جامعه به همراه داشته است.
بخش دیگری از این موضوع به افزایش چشمگیر تعداد دانش‌آموزان اتباع، به ویژه افغانستانی ها، مربوط می‌شود. به‌تازگی، وزیر آموزش و پرورش، تعداد اتباع را ۶۰۰ هزار نفر اعلام کرده است که خود نشان دهنده‌ی تغییرات قابل توجه در ساختار جمعیتی دانش‌آموزان در کشور است.
در تاریخ ۱۰ تیرماه ۱۴۰۳، رضا مراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش دولت شهید رئیسی، در صحن مجلس سخنانی بیان کرد که به شدت جامعه ایرانی را تحت تاثیر قرار داد. وی اعلام کرد که در برخی از شهرهای کشور، تعداد دانش آموزان اتباع از دانش آموزان ایرانی بیشتر شده است. این اظهارات به وضوح نشان دهنده چالش های جدیدی است که نظام آموزشی کشور با آن مواجه است و نیاز به توجه و برنامه‌ریزی دقیق‌تری را ایجاب می‌کند.در ادامه، می‌توانید فیلم صحبت های رضا مراد صحرایی را مشاهده کنید.
آمار جاماندگان از تحصیل سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲
بررسی داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲، ۹۲۹ هزار و ۷۹۸ نفر از تحصیل بازمانده‌اند. در این سال، بیشترین تعداد بازماندگان از تحصیل مربوط به گروه سنی ۱۵ تا ۱۷ سال بود.روند افزایشی آمار بازماندگان از تحصیل در ایران همچنان ادامه دارد. تازه‌ترین آمارها نشان می‌دهد که در سال تحصیلی گذشته، بیش از ۹۲۹ هزار نفر از تحصیل بازماندند.
پیش از این، مرکز پژوهش‌های مجلس آمار بازماندگی از تحصیل در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ را ۹۱۱ هزار و ۲۷۲ نفر اعلام کرده بود. بر این اساس، آمار بازماندگی از تحصیل در سال تحصیلی گذشته نسبت به سال قبل، حدود ۲ درصد افزایش یافته است.
در بخش دیگری از داده‌های مرکز آمار ایران به نرخ ترک تحصیل دانش‌آموزان پرداخته شده است. بر اساس این آمار، نرخ ترک تحصیل در سال تحصیلی گذشته در مقطع ابتدایی ۱.۲ درصد بوده است. در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱، این نرخ ۰.۹۵ درصد ثبت شده بود.
نرخ ترک تحصیل در مقطع متوسطه اول در سال گذشته ۵.۴۷ درصد بوده، در حالی که در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱، این نرخ ۴.۳۶ درصد بود. به این ترتیب، نرخ ترک تحصیل در این مقطع طی یک سال، حدود یک درصد افزایش یافته است.دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم نیز ترک تحصیل بیشتری نسبت به سایر مقاطع داشته‌اند. نرخ ترک تحصیل در این مقطع در سال تحصیلی گذشته ۴.۰۴ درصد اعلام شده که نسبت به سال قبل از آن، حدود ۱.۷ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
بازوی پژوهشی مجلس در ادامه گزارش خود به بررسی نقش عوامل اقتصادی در بازماندگی از تحصیل پرداخته است. طبق این گزارش، در سال ۱۳۹۹ حدود ۷۰ درصد کودکان بازمانده از تحصیل در دهک‌های یک تا پنج قرار داشتند.بنا بر اطلاعات این مرکز، دهک دوم با ۲۲ درصد بیشترین سهم را در بازماندگی از تحصیل به خود اختصاص داده است. همچنین، بررسی داده‌ها نشان می‌دهد که استان سیستان و بلوچستان با بیش از ۷۳ درصد، بالاترین نرخ فقر کودکان بازمانده از تحصیل را در سال ۱۳۹۹ داشته است.
دستورالعمل ثبت‌نام اتباع و مهاجرین در مدارس
«علیرضا کاظمی»، وزیر آموزش و پرورش، در بیست‌امین جلسه ستاد مهر که با حضور اعضای این ستاد به‌صورت حضوری و آنلاین برگزار شد، از ابلاغ دستورالعمل ثبت‌نام اتباع و مهاجرین خارجی در مدارس ایران خبر داد.
این در حالی است که این دستورالعمل مدت‌ها قبل روی میز وزیر آموزش و پرورش ایران قرار داشت، اما در زمان وزیر قبلی ابلاغ نشد و تصمیم‌گیری درباره آن به وزیر جدید موکول شده بود. با این حال، با رویکرد انسانی و به‌موقع کاظمی، نهایتاً این دستورالعمل ابلاغ گردید.
وی پیش از این تأکید کرده بود که تحصیل دانش‌آموزان اتباع و مهاجرین خارجی برای ایران بسیار مهم است و این موضوع شامل مسائل امنیتی، تربیتی و آموزشی می‌شود که باید به همه این جنبه‌ها توجه شود.
وزیر آموزش و پرورش همچنین بیان کرد که در تلاش هستیم تا مشکلات و دغدغه‌های افرادی که به‌صورت غیرقانونی و غیرمجاز در کشور ما حضور دارند را به‌طور مناسب برطرف کنیم و در حال آماده‌سازی مقدمات لازم هستیم؛ بنابراین جای نگرانی وجود ندارد.
سخن پایانی
همان‌طور که دادستان کل کشور با صدور بخشنامه ای بر پوشش تحصیلی کامل تمامی کودکان و نوجوانان مقیم ایران، صرف‌نظر از ملیت آن‌ها، تأکید کرده است، دولت باید در کنار توجه به نیاز های دانش‌آموزان اتباع، به مشکلات و چالش های دانش‌آموزان ایرانی نیز رسیدگی کند. این مسائل می‌تواند شامل کمبود منابع آموزشی، افزایش نرخ ترک تحصیل و دیگر چالش‌های مربوط به نظام آموزشی باشد که بدون شک نیاز به بهبود شرایط اقتصادی و توجه ویژه به فرزندان این سرزمین دارد.
