سرگذشت «سامورایی سیاه»؛ مردی که ژاپنیها 400 سال قبل برای دیدنش صف میکشیدند
عصر ایران . ۱۴۰۳/۸/۱۱، ۴:۳۰
صدها سال طبقهای از جنگجویان نخبه به نام سامورایی بر تاریخ ژاپن تاثیر گذاشتند و داستانهای موفقیتها و ماجراجوییهای آنها در افسانهها ماندگار شد. یکی از جذابترین و مرموزترین این داستانها دربارهی یاسوکه است، مردی از آفریقا که به نظر میرسد در قرن شانزدهم سامورایی شده است.
به گزارش فرادید، امروزه یاسوکه را در قالب یکی از شخصیتهای بازی ویدیوئی «Assassin’s Creed Shadows» در ژاپن نمایش میدهند. اما یاسوکه دقیقاً که بود و مورخان از زندگی او چه چیزهایی میدانند؟
اوایل زندگی یاسوکه تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است. برخی محققان حدس میزنند او اواسط قرن شانزدهم در موزامبیک به دنیا آمده، در حالی که برخی دیگر گمان میکنند او جای دیگری در آفریقا به دنیا آمده است. نام «یاسوکه» پس از ورود به ژاپن همراه با مبلغ مسیحی به نام الساندرو والیگنانو برای او انتخاب شد.
یاسوکه احتمالاً اواخر دهه ۱۵۷۰ با والیگنانو در آفریقا یا هند ملاقات کرد. والیگنانو وظیفه ارزیابی مأموریتهای کاتولیک در آسیا را بر عهده داشت و یاسوکه را به عنوان محافظ برای سفر به هند، چین و ژاپن استخدام کرده بود.
حضور خیرهکننده یاسوکه با قدی بیش از ۱.۸۲، او را به محافظی باابهت تبدیل کرده بود. یاسوکه به قدرتی که داشت مشهور بود. در «نوبوناگا کوکی» یا «شینچوکو کی» (کتاب قرن هفدهمی درباره وقایع مربوط به اودا نوبوناگا) قدرت یاسوکه «مهیب» توصیف شده، چیزی بیش از قدرت ده مرد!
اما یاسوکه نخستین مرد آفریقاییتبار نبود که وارد ژاپن شد. بازرگانان و مبلغان اروپایی گاهی همراه با خدمهها و ملازمان آفریقایی دریانوردی میکردند. با این حال، یاسوکه هر جا که میرفت به سرعت توجه همه را به خود جلب میکرد و به شخصیت مشهوری تبدیل شده بود. مردم دستهدسته به خیابانها میآمدمد تا او را ببینند. در ساکای، ازدحام جمعیت به حدی بود که به ساختمانهای شهر آسیب رساند.
آیا یاسوکه واقعاً سامورایی بود؟
سال ۱۵۸۱، اودا نوبوناگا، جنگسالار قدرتمند به یاسوکه علاقهمند شد. نوبوناگا در تلاش بود ژاپن را پس از هرج و مرج دوره سنگوکو متحد کند. این دوره که به «عصر کشورهای متخاصم» نیز شناخته میشود، یکی از پرتلاطمترین دورانهای تاریخ ژاپن بود که در آن درگیریهای نظامی مداوم جنگسالاران برای کنترل قلمروهای ازهمگسیخته اتفاق افتاد. در همین زمان بود که ژاپن نخستین برخوردهای عمده خود را با فرهنگهای خارجی تجربه کرد، زیرا بازرگانان و مبلغان پرتغالی و اسپانیایی در دهه ۱۵۴۰ وارد ژاپن شدند.
اودا نوبوناگا، یک جنگسالار قدرتمند در قرن شانزدهم، لشگرکشیهای بلندپروازانهای داشت و تقریباً یکسوم ژاپن را تحت کنترل خود درآورد. تلاش او برای متحد کردن ژاپن، پایه و اساس دورهای از صلح شد که تا سال ۱۸۶۸ ادامه یافت، زمانی که کشور به روی غرب باز شد.
معروف است روز ملاقات، نوبوناگا پوست یاسوکه را با دقت بررسی کرد و در آغاز فکر میکرد سیاهی پوست او از رنگ است. از آنجا که نوبوناگا اطمینان داشت یاسوکه پوستش را رنگ کرده، به او دستور داد حمام کند. با وجود این آشنایی غیرعادی، یاسوکه خیلی زود نوبوناگا را تحت تأثیر قرار داد. نوبوناگا او را از خدمت مبلغ مسیحی به خدمت خود فراخواند و از او با خانه، پول، خدمتکاران و حتی نام جدید «یاسوکه» تجلیل کرد.
اینکه آیا یاسوکه واقعاً سامورایی بوده یا نه موضوع بحث مورخان است. ساموراییها عموماً در این طبقه متولد میشوند و از دوران جوانی آموزشهای سختگیرانه میبینند و علاوه بر مهارتهای رزمی، اصول فرهنگی و فلسفی نقششان را هم میآمورند. اما با توجه به افتخاراتی که به یاسوکه اعطا شد و شمشیری که نوبوناگا به او هدیه داد، این احتمال وجود دارد که «سامورایی» مقامی افتخاری باشد که به او اعطا شده است.
یاسوکه چه سامورایی بود چه نبود، وفاداریاش را ثابت کرد و کنار نوبوناگا در مبارزات او برای تحکیم قدرت در سراسر ژاپن جنگید.
سال ۱۵۸۲، یکی از دستنشاندگان نوبوناگا به نام آکچی میتسوهید، شورشی راه انداخت و نوبوناگا را در معبدی در کیوتو محاصره کرد. یاسوکه سرسختانه کنار او جنگید، اما نیروی بسیار بزرگتر دشمن به زودی بر آنها غلبه کرد. نوبوناگا در مواجهه با دستگیری، هاراگیری (یا سپوکو، نوعی خودکشی) را انتخاب کرد. یاسوکه بعداً دستگیر شد، اما میتسوهیده تصمیم گرفت جانش را نگیرد چون ژاپنی نبود.
سرگذشت یاسوکه پس از این دوران چه بود؟ برخی مورخان معتقدند او ممکن است در ژاپن مانده باشد، چون برخی سوابق به حضور یک مرد آفریقایی قدبلند در ژاپن در طول دهه ۱۵۹۰ اشاره کردهاند، اما اینکه این مرد یاسوکه بوده یا نه، هیچکس نمیداند.