یکی از موضوعاتی که در روز های اخیر نقل محاف عام و خاص شده است تصمیم دولت برای گرانی بنزین است که هنوز دولت در آن تصمیم خاصی نگرفته و سردرگم است.با تمام اتفاقاتی که در این موضوع رخ داده و بحث هایی شده است، مسعود پزشکیان اظهارات جدیدی را بیان کرده است که ۳ سناریو را برای ما به نمایش می گذارد.
رئیسجمهور در پاسخ به پرسشها درباره احتمال افزایش قیمت بنزین در سال آینده، بر اهمیت توزیع عادلانه یارانه بنزین تأکید کرد. وی بیان کرد که اگر قرار بر پرداخت یارانه است، این یارانه باید به طور مساوی به همه افراد تعلق گیرد تا برخی از آن بهرهمند نشوند و برخی دیگر متحمل هزینههای آن نشوند.
سناریوهای جدید برای توزیع یارانه بنزین
اظهارات پزشکیان نشان میدهد که نیاز به توزیع عادلانهتر یارانه بنزین احساس میشود. در سالهای اخیر، حداقل سه سناریو برای بهبود این وضعیت مطرح شده که به بررسی هر یک میپردازیم:
۱. افزایش نرخ بنزین با حفظ سهمیهها
در این سناریو، قیمت بنزین یارانهای و آزاد افزایش مییابد، اما سهمیههای کنونی حفظ میشود. منابع حاصل از این افزایش قیمت به یارانه بگیران اختصاص مییابد. این روش میتواند بهبود وضعیت مالی یارانه بگیران را در پی داشته باشد، ولی ممکن است با نارضایتی عمومی نیز همراه باشد.
۲. بنزین سه نرخی
در این طرح، به سیستم فعلی بنزین دو نرخ، یک نرخ آزاد جدید اضافه میشود. این اقدام به معنای کاهش یارانه به مصرفکنندگان است، اما در عوض میتواند از ایجاد بیعدالتی بیشتر جلوگیری کند. با این کار، افراد با درآمدهای بالاتر نیز بخشی از هزینههای مصرفی خود را متحمل خواهند شد.
۳. اختصاص یارانه بنزین به هر ایرانی
طبق این سناریو، هر ایرانی بهطور مساوی مقدار مشخصی بنزین (مثلاً روزانه یک لیتر) دریافت خواهد کرد. خانوارها میتوانند بنزین مازاد بر نیاز خود را در بازار آزاد به فروش برسانند. این طرح پیشتر در مناطق آزاد کشور آزمایش شده و میتواند به کاهش فشار بر روی خانوارهای کمدرآمد کمک کند.
نتیجهگیری
هر یک از این سناریوها نقاط قوت و ضعف خود را دارند و نیاز به بررسی دقیقتری دارند. ایجاد عدالت در توزیع یارانه بنزین باید با دقت و کارشناسی انجام شود تا در نهایت منجر به بهبود شرایط معیشتی مردم شود.