«کُجوم»، روستایی در دل کوه است با خانه‌هایی محصور در کوه‌های بلند و دره‌ای که ورودی روستا را تعیین کرده. خانه‌هایی در دلِ کوه حفاری شده و به شکل غار درآمده؛ خانه‌هایی عجیب و غریب.
به گزارش همشهری آنلاین، روستای «کُجوم» از توابع شهرستان سرباز، بخش مرکزی در سیستان و بلوچستان است که طبعیت بکر و زیبایی دارد.
روستای کوهستانی
به گفته دهیار کجوم، روستا کوهستانی است. فاورق دهانی در این باره به همشهری می‌گوید: «چهار طرف روستا کوه است و اکثر خانه‌ها در نزدیکی کوه بنا شده. خانه‌های قدیمی زیادی در این روستا وجود دارد و حتی مورد توجه گردشگران هم قرار گرفته است.»
برای رسیدن به روستا باید از دره‌ای بگذرید و به روستا برسید. دهیار کجوم در این باره عنوان می‌کند: «در واقع این دره ورودی روستا محسوب می‌شود و راه ارتباطی دیگری برای رسیدن به روستا وجود ندارد.»
مسیر روستا صعب‌العبور نیست، اما اهالی به سادگی هم از این دره عبور نمی‌کنند. اهالی روستا به رفت و آمد به این مسیر باشکوه و کمی سخت عادت دارند؛ دره‌ای که به علت آب و هوای گرم و مرطوب منطقه، چشم‌اندازهای زیبا و سرسبزی را پیش روی اهالی و گردشگران می‌گذارد.
خانه‌های پرکاربرد
خانه‌هایی به شکل غار در این روستا وجود دارد که در گذشته خانه اهالی بوده است؛ خانه‌هایی با در کوچک و سقفی کوتاه. دهیار «کُجوم» می‌گوید: «پدربزرگم می‌گفت در گذشته از این خانه‌ها استفاده می‌کردند. برخی از این خانه‌ها که شبیه به غار است، به عنوان انبار مورد استفاده اهالی روستا بوده.»
فاورق دهانی ادامه می‌دهد: «امروزه از این سازه‌ها به عنوان انبار لوازم کشاورزی یا طویله استفاده می‌شود و آن‌ها هنوز هم مورد توجه اهالی روستا قرار دارد و کاربردی است. با توجه به اینکه زمستان‌ها هوا خیلی سرد می‌شود، این خانه‌های داخل کوه برای نگهداری از گله بسیار مناسب هستند.»
سنگ‌نگاره‌ها
سنگ‌نگاره‌های «کُجوم» شهرستان سرباز، یکی از آثار باستانی و دیدنی این شهرستان است. این سنگ‌نگاره‌ها قدمتی ۱۰ هزار ساله دارد و جاذبه گردشگری این شهرستان محسوب می‌شود. سنگ‌نگاره‌های کجوم در مسیر ایرانشهر- سرباز- چابهار و در ۴۵ کیلومتری شهر راسک مرکز شهرستان سرباز و در حاشیه مشرف به دره سرباز قرار دارد.
فاروق دهانی در این باره می‌گوید: «سنگ‌نگاری‌هایی در روستا وجود دارد که قدمت آن به ۱۰ هزار سال می‌رسد. نقوش گربه ساسان، انسان در حال شکار و... را بر روی کوه‌ها می‌بینید که این آثار باستانی در فهرست آثار ملی هم قرار گرفته است. در ایام نوروز و تعطیلات فصل تابستان خیلی‌ها برای گردشگری به روستای کجوم می‌آیند.»
دهیار کجوم تاکید می‌کند: «آنطور که گفته می‌شود در گذشته روستای کجوم منطقه‌ای برای شکار بوده است یعنی به عنوان شکارگاه از این منطقه استفاده می‌شد و بعد از آن، مردم در اینجا ساکن شدند و به روستا تبدیل شد.»
به گفته او، جای همواری در روستا وجود ندارد و باید کوه را بتراشید و زمین همواری درست شود تا بتوانید خانه بسازید.
به گفته دهانی، ۷۹ خانوار با جمعیت ۳۵۰ نفری در روستای کجوم زندگی می‌کنند.
