دانشمندان با ویرایش ژن کریسپر، گوجه فرنگی شیرین و بزرگ تولید کردند

گوجه‌فرنگی‌هایی که امروزه به‌طور صنعتی کشت می‌شوند، اغلب به اندازه کف دست می‌رسند؛ اما اجداد طبیعی آن‌ها بسیار کوچک‌تر بودند. آن‌ها همچنین به دلیل آب کمتر، در مقایسه با گوجه‌فرنگی‌هایی که در فروشگاه‌های مواد غذایی عرضه می‌شوند، شیرین‌تر و خوش‌طعم‌تر بودند. اکنون به‌لطف پیشرفت‌های ژنتیکی، ترکیب این دو ویژگی برای گوجه فرنگی‌ها امکان‌پذیر شده است.

به گزارش زومیت، پژوهشگران با استفاده از تکنیک‌های ویرایش ژن کریسپر، گوجه‌فرنگی‌های جهش‌یافته‌ی جدیدی را پرورش داده‌اند که با وجود بزرگ‌بودن، طعمی شیرین‌تر و دلپذیرتر دارند. تنها کاری که برای دستیابی به این ویژگی‌ها انجام شد، غیرفعال کردن دو ژن بود.

گروهی از پژوهشگران تحت هدایت ژنتیک‌دانان آکادمی علوم کشاورزی چین در پکن از تکنیک CRISPR-Cas9 برای شناسایی ژن‌های کنترل‌کننده میزان قند در گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum) استفاده کردند. ژن‌های موردنظر عبارت بودند از پروتئین کیناز وابسته به کلسیم ۷ (SlCDPK27 یا SlCPK27 ) و پارالوگ آن یعنی SlCDPK26.  این ژن‌ها با تخریب آنزیم مسئول تولید ساکارز، تولید قند در گوجه فرنگی را کاهش می‌دهند.

پژوهشگران با غیرفعال کردن دو ژن مذکور، موفق به تولید گوجه‌فرنگی‌هایی شدند که نسبت به گوجه‌فرنگی‌های موجود در بازار، ۳۰ درصد گلوکز و فروکتوز بیشتری دارند. اصلاح ژنتیکی همچنین به تغییر معنادار در اندازه‌ی میوه منجر نشد. به‌نوشته‌ی پژوهشگران، گرچه گوجه‌فرنگی‌های جهش‌یافته دانه‌های کمتر و سبک‌تری داشتند، جوانه‌زنی آن‌ها طبیعی بود.

نویسندگان می‌گویند گوجه‌فرنگی‌های جهش‌یافته‌ی جدید ویژگی‌هایی دارند که آن‌ها را از گوجه‌فرنگی‌های معمولی که در بازار یافت می‌شود، متمایز می‌کند. مردم غالبا از بی طعم‌بودن گوجه فرنگی‌های معمولی شکایت دارند و می‌گویند مزه‌ی آب می‌دهند‌.

فقط بهبود طعم نیست که اهمیت دارد. سالانه حدود ۲۰۵ میلیون تن گوجه فرنگی در سراسر جهان تولید می‌شود که بیشتر آن‌ها ۱۰۰ برابر بزرگ‌تر از اجداد وحشی خود هستند. برای تولید محصولاتی مانند رب گوجه فرنگی نیاز است آب اضافی حذف شود و این امر هزینه‌هایی را به دنبال دارد.

گوجه‌فرنگی‌های شیرین‌تر ممکن است روزی گزینه‌های تولیدی پربازده‌تری برای تولیدکنندگان باشند. از آن‌جا که دو ژن جداشده در مطالعه جدید، در بسیاری از گونه‌های گیاهی دیگر نیز یافت می‌شوند، ویرایش ژنتیکی مشابه ممکن است در آینده به بهبود سایر محصولات کشاورزی نیز کمک کند.