«بایسته های تبلیغ»؛ «خطابه» در درون آموزش های حوزه دیده شود/ طرفداری مبلغان از گروه سیاسی خاص سبب کاهش اثرگذاری تبلیغ می شود/طلاب باید دسته بندی شوند، ما چقدر مجتهد و مرجع تقلید نیاز داریم؟؛ استاد مریجی در گفت وگو با خبرگزاری بین المللی

شفقنا- معاون آموزش دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم گفت: طرفداری مبلغان از یک گروه یا جناح سیاسی سبب کاهش اثرگذاری تبلیغ و در نهایت پراکنده شدن افراد از پای منابر می شود.

حجت الاسلام والمسلمین شمس الله مریجی در گفت وگو با شفقنا اظهار داشت: حوزه توانایی پاسخگویی به نیاز جامعه را به دلایل متعددی ندارد؛ اولین دلیل آن این است که همپای گسترش جمعیت و مطابق با مخاطبان متعدد، مبلغ نداریم. ما صدها شهر و هزاران روستا داریم حتی مساجد فراوانی داریم که برخی از اینها امام جماعت ندارند چه برسد به مبلغ. بنابراین از این جهت با واقعیت فاصله داریم چه در حوزه داخلی و چه در عرصه بین المللی. گرچه نسبت به قبل از انقلاب در حوزه بین الملل از این جهت که برخی مبلغان ما آشنا به زبان های زنده دنیا هستند، موفقیت بیشتری داریم.

80 درصد از مردم دین خود را از پای منبرها دارند

وی افزود: اگر بگویم بالای 70 تا 80 درصد از مردم ما دین خود را از پای منبرها دارند نه از طریق استدلال و تحقیق، سخن گزافی نیست. آنچه انتظار است را نداریم چون تعداد مبلغان ما نسبت به جامعه آماری تبلیغ، محدود و کم تعداد هستند.

مبلغان تخصصی باید آموزش های فلسفی، کلامی و تفسیری ببینند

وی مبلغان را به دو دسته عام و تخصصی تقسیم و خاطرنشان کرد: غالب کسانی که به تبلیغ می روند، دروس تخصصی تبلیغ را نخوانده اند و آنچه عرضه می کنند از مطالعات شخصی خودشان است؛ آنچه که در حوزه روال است، فقه و اصول و تخصص اجتهاد است که به درد تبلیغ نمی خورد. بنابراین باید اذعان کرد در این حوزه با واقعیت خیلی فاصله داریم.

استاد تمام گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم افزود: دسته دوم، کسانی هستند که درس تبلیغ را به صورت تخصصی می خوانند، اینها نیازهای جامعه را به صورت فنی، سازمانی و نرم افزاری می شناسند و اطلاعات خوبی دارند در عین حال آموزش های آنها بروز است و مواد درسی شان ارزیابی و بازخوانی و بازنگری می شود و درس های جدید برای آنها گذاشته می شود.

وی در عین حال تصریح کرد: در آموزش مبلغان بویژه مبلغان تخصصی باید آموزش های فلسفی، کلامی، تفسیری و امثالهم دیده شود و تلاش کنیم طلابی که در حوزه مشغول هستند مسلح به این سلاح شوند.

وی با اشاره به پیشرفت جوامع و گسترده شدن دایره مخاطبان از یکسو و پمپاژ تبلیغاتی علیه دین از سوی دیگر افزود: مبلغان ما باید از روش های جدید برای افزایش اطلاعات دینی مخاطبان و مقابله با هجمه و شبهات دشمنان استفاده نمایند.

مریجی خاطرنشان کرد: مبلغان باید توجه داشته باشند که جامعه پیچیده شده و مخاطبان آنها بیشتر جوان و تحصیلکرده هستند، از سوی دیگر، مخاطبان آگاه از فضای مجازی و اطلاعات آن هستند و نکته ای که باید خیلی توجه داشته باشند اینکه تقیدها نسبت به گذشته کمرنگ تر شده است. لذا با آگاهی از این شرایط به سمت جامعه هدف خود حرکت کنند و بدانند که نیازهای این افراد را باید برآورده کنند. مخاطب امروزی خالی از ذهن نیست و علاوه بر آموزش مباحث دینی و ارزش های معرفتی باید ذهن او را از اطلاعات نادرست یا خلاف دین پاک کنند.

مبلغ نباید نقش بازی کند

وی به اصول تبلیغ و مبلغان اشاره کرد و افزود: مبلغ نباید حرفه ای گری کند و نقش بازی کند بلکه باید آنچه می گوید، قبلش عمل کرده باشد. اگر از نماز شب می گوید، خودش نمازشب خوان باشد، اگر از قرآن می گوید، خودش قرآن خوان باشد.

رئیس موسسه آموزش عالی امام رضا (ع) به داستان آموزنده ای در این زمینه اشاره کرد و گفت: در سیره پیامبر اکرم (ص) گفته شده است که فردی فرزندش را محضر پیامبر آورد و گفت فرزندم خرما زیاد می خورد او را نهی کنید، فرمودند: برو فردا بیا. فردا آوردند و به او گفتند که خرما نخور. پرسیدند چرا دیروز نگفتی؟ فرمودند من دیروز خرما خورده بودم. یعنی من که خودم خرما خورده بودم نمی توانم به دیگری بگویم خرما نخور.

برگزاری دوره های تربیت خطیب و امثالهم مسکّن های موقتی هستند

وی برگزاری دوره هایی نظیر دوره «تربیت خطیب» را مسکّن و موقتی دانست و گفت: در درون آموزش های ما باید «خطابه» هم باشد. طلاب باید دسته بندی شوند. ما چقدر فقیه و مجتهد و مرجع تقلید می خواهیم؟ تعدادی باید برای اجتهاد و استنباط احکام تربیت شوند و بقیه برای ترویج ارزش های دینی تربیت شوند. این نوع آموزش باید از بدو ورود به حوزه انجام شود که برنامه ریزی های متعدد دارد و البته تا رسیدن به آن اتفاق، این دوره های موقتی و مسکن های اورژانسی هم نیاز است.

معاون آموزش دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بیان داشت: مبلغ می تواند سلیقه فردی باشد اما در جامعه تبلیغی باید همه را یکسان ببیند و روشن کننده مسیر باشد. مبلغ نقش راهبری جامعه تبلیغی را دارد و بنابراین حق ندارد به سمت یک گروه یا جناح غش کند چون اثرگذاری را کم می کند. واقعیت این است که این رویکرد خیلی کم رعایت می شود و آثار آن هم همین است که پامنبری ها کم می شوند.