همه گیاهان هوازی زیرمجموعه «تیلاندسیا (Tillandsia)» هستند که مواد مغذی خود را از طریق برگ‌هایشان (نه ریشه‌ها) جذب می‌کنند. آماده‌اید نگاهی دقیق‌تر به انواع مختلف گیاهان هوازی و برخی از گونه‌های خاص تیلاندسیا بیندازید؟

تعریف گیاهان هوازی

گیاهان هوازی متعلق به جنس تیلاندسیا، گروهی از اپی‌فیت‌ها (Epiphyte) هستند. به این معنی است که آن‌ها در خاک رشد نمی‌کنند و در عوض روی سطح گیاهان دیگر رشد می‌کنند. آن‌ها بومی آمریکای مرکزی و جنوبی، مکزیک و جنوب ایالات متحده هستند؛ جایی که در شاخه‌های سایه‌دار درختان و گیاهان دیگر آویزان می‌شوند و در زیستگاه طبیعی خود، رطوبت را از هوا جذب می‌کنند.

علاقه نداشتن آن‌ها به خاک به شما اجازه می‌دهد تا خلاقیت خود را آزادانه اجرا کنید. نیازی نیست آن‌ها را در چیزی قرار دهید. آن‌ها می‌توانند روی یک طاقچه پنجره (اما نه در معرض نور مستقیم خورشید) بنشینند، در گوشه‌ای آویزان شوند یا از یک شمعدان بیرون بیایند. بدون آب، بدون خاک.  اما در عین حال این گیاهان کاملا بی‌دردسر نیستند. برخی از این گیاهان با کمترین تلاش سبز می‌مانند، صرف نظر از اینکه شما چقدر در نگهداری از گیاهان ماهر هستید.

انواع مختلف گیاهان هوازی

گیاهان هوازی را می‌توان در ۱۰ دسته‌بندی کلی دسته‌بندی کرد:

تیلاندسیا بالبوسا

تیلاندسیا بالبوسا (Tillandsia Bulbosa) با برگ‌های ضخیم و سیم‌مانند و پایه پیازی شکل، شمایلی از یک مجسمه را دارد! ما دو نوع بالبوسا را به شما معرفی خواهیم کرد. بالبوسا گواتمالا با شکل متمایز خود، با بازوهای کشیده‌ای دارد که ظاهری شبیه به یک موجود دریایی مرموز یا یک گیاه بیگانه به آن می‌دهد!  بالبوسا بلیز بزرگتر از بالبوسا گواتمالا رشد می‌کند. با بازوهایی که بیشتر به سمت بالا و نه به سمت بیرون کشیده شده‌اند. فکر نکنید تیلاندسیا بالبوسا همیشه سبز خواهد ماند! وقتی زمان گلدهی این نوع گیاهان هوازی می‌رسد، برگ‌های بالایی قرمز و گل‌های بنفش ظاهر می‌شوند.

تیلاندسیا سلریانا

یکی دیگر از انواع گیاهان هوازی با شکلی مجسمه‌مانند، گونه تیلاندسیا سلریانا است که به دلیل ظاهر کرکی خود شناخته می‌شود. برگ‌های رو به بالای آن، این گیاه را برای ظروف مدرن مناسب می‌کند.

تیلاندسیا ایونانتا

تیلاندسیا ایونانتا (Tillandsia ionantha) یکی از زیباترین، مقاوم‌ترین و محبوب‌ترین گونه‌های تیلاندسیا است. از ویژگی‌های گیاه می‌توان به این نکته اشاره کرد که برگ‌های تیز آن با رشد گیاه سرخ می‌شوند. از انواع آن هم می‌توان از ایونانتا گواتمالا نام برد که به دلیل برگ‌های تیز و همچنین مرکز قرمز درخشان خود شناخته شده است. این گیاه که زندگی خود را به عنوان یک گیاه تمام سبز آغاز می‌کند، با گذشت زمان به رنگ قرمز روشن یا صورتی کم‌رنگ در می‌آید.

خارهای بنفش آن با پیشرفت چرخه گلدهی ظاهر می‌شوند و همچنین گل‌های زرد در نوک‌ها به وجود می‌آیند. ایونانتا گواتمالا یکی از رنگارنگ‌ترین انواع گیاهان هوازی است و به همین دلیل بسیار محبوب است! رنگ قرمز-نارنجی ایونانتا مکزیکی به برگ‌های آن یک طراوت واقعی می‌دهد. گیاه ایونانتا روبرا نیز با رشد خود سرخ می‌شود و سپس گل‌های بنفش تولید می‌کند.

تیلاندسیا تنیوفولیا

اگر در مورد گلدهی گیاهان هوازی یک گیاه بزرگ صورتی را ترجیح می‌دهید، تیلاندسیا تنیوفولیا را به عنوان یک گزینه در نظر بگیرید که دارای خارهای صورتی و گل‌هایی از سفید تا بنفش است. تیلاندسیا تنیوفولیا گیاهی ضخیم و محکم است.

تیلاندسیا فاشیکولاتا

تیلاندسیا فاشیکولاتا که به عنوان یک گیاه هوازی غول‌پیکر نیز شناخته می‌شود که با ظاهر بزرگ خود توجه را به جلب می‌کند. این نوع گیاه هوازی هم انواع مختلفی دارد. فاشیکولاتا سه رنگ (فاشیکولاتا تری‌کالر) می‌تواند گیاه هوازی مورد علاقه شما باشد اگر طرفدار گیاهان رنگارنگ هستید. فاشیکولاتا سه رنگ نه تنها دارای برگ‌های سبز تیز است، بلکه دارای یک گل بزرگ زرد و نارنجی است که دوست نداشتن آن سخت است. ظاهر آن سرسبز و گرمسیری است. مانند همه گیاهان هوازی که معرفی شدند، تیلاندسیا فاشیکولاتا همیشه گل‌دار نیست.

تیلاندسیا هریسی

برگ‌های سبز روشن، تیلاندسیا هریسی را به یک انتخاب مناسب تبدیل می‌کند. این گیاه گل‌های قرمز و بنفش زیبایی دارد. این گیاه را که به نام گیاه‌شناس آمریکایی بیل هریس نامگذاری شده است، می‌توانید در اندازه‌های مختلف به خانه خود بیاورید.

تیلاندسیا آبدیتا

رنگ قرمز، تیلاندسیا آبدیتا را به یکی از رنگارنگ‌ترین گونه‌های گیاهان هوازی تبدیل می‌کند. این تیلاندسیا که معمولاً سبز رنگ است، با شکوفه دادن به رنگ قرمز تبدیل می‌شود. در واقع، گسترش برگ‌های قرمز آن، این گیاه را به یک انتخاب مناسب برای گلدان‌های آویز و سایر ظروف گیاهان هوازی مدرن و مینیمالیستی تبدیل کرده است.

تیلاندسیا جونسیا

تیلاندسیا جونسیا برگ‌هایی نازک و بلند دارد که می‌تواند یکی از گزینه‌های مناسب برای شما باشد.

تیلاندسیا کوکوئنسیس

برگ‌های تیز و گل‌های سفید، دو ویژگی برجسته تیلاندسیا کوکوئنسیس هستند که به اندازه برخی از انتخاب‌های دیگر که معرفی شدند، به طور گسترده فروخته نمی‌شود. این گیاه هوازی عجیب و منحصر به فرد، حتی در اندازه کوچک، تأثیر زیادی در دکوراسیون خانه شما می‌گذارد. زیبایی گل‌های سفید تیلاندسیا کوکوئنسیس منحصر به فرد است.

تیلاندسیا ژروگرافیکا

این گیاه که اغلب به دلیل اندازه‌اش گران‌تر است اما حجم زیاد آن برای طراحی‌های مدرن مناسب است. برگ‌های سبز نقره‌ای بلندش از ویژگی‌های منحصر به فرد این گیاه هوازی هستند.

چطور از گیاهان هوازی مراقبت کنیم؟

اگر گیاهان هوازی خود را سفارش داده‌اید، زمانی که می‌رسند، مهم است که سریعاً آن‌ها را از بسته‌بندی خارج کنید چرا که مانند همه گیاهان، آن‌ها به نور، هوا و آب نیاز دارند. هیچ موجود زنده‌ای دوست ندارد در یک جعبه محبوس شود!

برای کاهش هرگونه استرس ناشی از حمل و نقل، توصیه می‌کنیم گیاهان هوازی خود را به مدت ۳۰ دقیقه پس از رسیدن در آب خیس کنید. به سادگی یک کاسه یا سینک را بسته به اندازه مجموعه خود با آب دمای اتاق پر کنید و گیاهان را کاملاً غوطه‌ور کنید. اگر نگران کلر موجود در آب هستید، یک کاسه را از قبل پر کنید و بگذارید تا مواد شیمیایی از بین بروند.

به طور کلی، اگر آب شیر را برای نوشیدن مناسب می‌دانید، برای گیاهان هوازی نیز مناسب است! به‌طور جایگزین، آب چاه، آب برکه، آب جویبار، آب باران یا آب چشمه بطری‌ شده همگی انتخاب‌های مناسب هستند. از استفاده از آب مقطر خودداری کنید زیرا فاقد مواد معدنی و مغذی است که گیاهان هوازی برای رشد به آن‌ها نیاز دارند، زیرا آن‌ها رطوبت، نور و مواد مغذی را از طریق برگ‌های خود جذب می‌کنند.

ممکن است یک لایه سفید و کرکی روی برگ‌های گیاهان هوازی خود مشاهده کنید، به ویژه پس از آبیاری. این‌ها «تریکوم» نامیده می‌شوند که آب و مواد مغذی را برای گیاهان جذب می‌کنند و کپک یا قارچ مضری نیستند.

پس از خیساندن، گیاهان هوازی خود را از آب خارج کنید، به آرامی آب اضافی را تکان دهید و آن‌ها را به پهلو یا وارونه قرار دهید تا کاملاً خشک شوند. یک طاقچه رو به آفتاب برای خشک کردن ایده‌آل است، اما از نور مستقیم خورشید خودداری کنید زیرا گیاهان هوازی نور روشن و غیر مستقیم را ترجیح می‌دهند. اگر قصد دارید آن‌ها را در هر فضای بسته‌ای قرار دهید، اطمینان حاصل کنید که کاملاً خشک هستند تا از پوسیدگی جلوگیری شود.

گیاهان هوازی معمولاً ظرف یک تا دو ساعت خشک می‌شوند و با خشک شدن کامل به رنگ طبیعی خود باز می‌گردند. پس از خشک شدن، آن‌ها را در مکانی با نور روشن و غیر مستقیم فراوان نمایش دهید و از نور مستقیم خورشید خودداری کنید تا از کم‌آبی و سوختگی جلوگیری شود. به طور کلی، یک خیساندن ۳۰ دقیقه‌ای یک بار در هفته کافی است، اما در محیط‌های خشک یا گرم، ممکن است اسپری کردن آن‌ها با آب علاوه بر خیساندن لازم باشد. با وجود نامشان، گیاهان هوازی برای رشد به چیزی بیش از هوا نیاز دارند!

کوددهی

کود برای زنده ماندن گیاهان هوازی ضروری نیست، اما استفاده گاه به گاه می‌تواند به رشد بهتر گیاهان هوازی شما کمک کند. از کود مایع فرموله شده برای گیاهان هوازی استفاده و دقیقاً دستورالعمل‌ها را دنبال کنید. فرمولاسیون‌ها شامل قدرت‌های کاربرد هفتگی و ماهانه است. مهم است که هنگام استفاده از کود زیاده‌روی نکنید، زیرا استفاده بیش از حد می‌تواند برگ‌ها را بسوزاند و گیاه را بکشد.

آفات و مشکلات

گیاهان هوازی مقاوم به آفات هستند اما گاهی اوقات مستعد شپش هستند. اگر این اتفاق افتاد، گیاه را از سایر گیاهان هوازی جدا کنید و با استفاده از یک پنبه مرطوب حشرات را با دست بردارید. اگر هوا اجازه می‌دهد، گیاه را به بیرون منتقل کنید زیرا  ممکن است پرندگان، آفات را برای شما از بین ببرند.

بیشتر مشکلات گیاهان هوازی ناشی از مراقبت نادرست است. اگر گیاه هوازی شما نرم شده است، لکه‌های تیره روی پایه آن وجود دارد یا شروع به از هم پاشیدن می‌کند، ممکن است در اثر پوسیدگی ناشی از نشستن در آب برای ساعت‌ها در طول خیساندن هفتگی رنج ببرد. اگر برگ‌ها و نوک‌ها شروع به قهوه‌ای شدن و ترد شدن می‌کنند، ممکن است گیاه شما کم آب شده باشد. اگر گیاه رنگ پریده یا سفید به نظر می‌رسد، ممکن است نور خورشید زیادی دریافت کند. اگر کسل به نظر می‌رسد، برگ‌های خود را از دست می‌دهد و به نظر نمی‌رسد که رشد کند، ممکن است به نور خورشید بیشتری نیاز داشته باشد.

نحوه تکثیر گیاهان هوازی

بهترین راه برای تکثیر یک گیاه هوازی در خانه، جدا کردن پاجوش‌های آن (یا شاخه‌های جانبی) است.

گیاهان هوازی فقط یک بار در طول عمر خود شکوفا می‌شوند، اما پس از آن بلافاصله نمی‌میرند. آن‌ها همچنان به تولید پاجوش ادامه می‌دهند، اغلب برای چندین سال، و سپس پس از اینکه این پاجوش‌ها به آرامی بالغ می‌شوند و گل‌های خود را تولید می‌کنند، محو می‌شوند. پاجوش‌ها را از گیاه مادر جدا کنید تا مجموعه گیاهان هوازی خود را گسترش دهید یا اجازه دهید در همان محل رشد کنند و خوشه شوند.

برای جدا کردن یک پاجوش از گیاه والد، صبر کنید تا حداقل یک سوم اندازه گیاه والد شود. آن را از نقطه‌ای که متصل شده است، که معمولاً در پایه آن است، جدا کنید. پاجوش ظریف را در نور روشن و غیر مستقیم پرورش دهید و تا زمانی که مستقر شود، مراقبت بیشتری از آن داشته باشید. پرورش گیاهان هوازی از دانه‌های بسیار ریز تولید شده توسط گل، سخت است و چهار تا پنج سال طول می‌کشد تا یک گیاه بالغ به دست آید. بنابراین تکثیر از طریق بذر توصیه نمی‌شود.

ایده‌هایی منحصر به فرد برای نمایش گیاهان هوازی در خانه

گیاهان هوازی روشی جذاب برای افزودن کمی سبزی به فضای خانه شما هستند. آنها توسط گل‌فروشان و طراحان بسیار مورد توجه قرار می‌گیرند، زیرا ظاهری مدرن و طبیعی به طراحی داخلی شما می‌دهند. نمایش گیاهان هوازی می‌تواند بسیار ساده باشد زیرا آنها برای رشد به خاک نیاز ندارند. در عوض، گیاهان هوازی مواد مغذی خود را از هوای اطراف خود جذب می‌کنند.

آن‌ها را در تزئینات شیشه‌ای از سقف آویزان کنید یا به‌سادگی آن‌ها را روی یک قفسه کتاب نمایش دهید. لازم به ذکر است که خزه‌ها با گیاهان هوازی بسیار خوب جفت می‌شوند! گیاهان هوازی خود را روی یک بستر از خزه قرار دهید و هر چند روز یکبار به خزه آب بپاشید. این خزه‌ها به گیاهان هوازی شما رطوبت اضافی خواهند داد اگر در آب و هوای خشک زندگی می‌کنید.

در ادامه چند مثال از نحوه نمایش گیاهان هوازی شما آورده شده است:

چوب چولا

ما متوجه شدیم که گیاهان هوازی وقتی روی اشیایی نمایش داده می‌شوند که زیستگاه طبیعی آن‌ها را تقلید می‌کنند، بهترین ظاهر را دارند. به‌عنوان مثال، قرار دادن گیاهان هوازی روی چوب چولا راهی عالی برای تقلید از زیستگاه نیمه‌خشک بسیاری از گونه‌ها است. گیاهان هوازی را روی این چوب‌های تزئینی بگذارید و ببینید چقدر می‌تواند در دکوراسیون خانه شما تاثیرگذار باشد.

نمایش روی دیواره خزه

این یک روش بسیار منحصر به فرد و مدرن برای نمایش گیاهان هوازی شما است. دیوارهای خزه و زنده، روش‌های عالی برای طراحی زیست‌محور هستند، زیرا راهی برای آوردن دنیای بیرون به داخل خانه ارائه می‌دهند. از آنها به‌عنوان جداکننده‌های میز در دفتر خود استفاده کنید یا حتی آن‌ها را روی دیوار نصب کنید، فقط مطمئن شوید که آن‌ها را از نور مستقیم خورشید دور نگه می‌دارید.

ظروف شیشه‌ای

بطری‌های شیشه‌ای را به یک ظرف نمایش گیاه هوازی تبدیل کنید! اگر محیط شما خشک است، می‌توانید کمی آب به بطری شیشه‌ای اضافه کنید. با تبخیر آب، رطوبت اضافه شده رطوبت مورد نیاز گیاه شما را تامین می‌کند.

سرامیک

سرامیک‌ها با گیاهان هوازی بسیار خوب جفت می‌شوند. می‌توانید چندین گیاه را در یک کاسه یا یک گیاه را در یک فنجان سرامیکی نمایش دهید.

گلدان‌های سنگی

گیاهان هوازی در گلدان‌های سنگی عالی به نظر می‌رسند! سپس می‌توانید این گلدان‌های زیبا را در قفسه کتاب یا پیشخوان آشپزخانه‌تان قرار دهید و ببینید چطور به خانه شما زیبایی می‌بخشد.

شیشه‌‌های آویز

این هم یک روش بسیار جذاب برای نمایش گیاهان هوازی شماست! می‌توانید یک تراریوم کوچک در قطره بسازید، یا می‌توانید به سادگی گیاه هوازی را به تنهایی قرار دهید. آن‌ها را از سقف آویزان کنید. این شیشه‌های آویزان تقریباً در هر جایی از منزلتان عالی به نظر می‌رسند.

تراریوم‌های باز

تراریوم‌ها هم با گیاهان هوازی خوب جفت می‌شوند! شیشه رطوبت را داخل ظرف نگه می‌دارد که سطح رطوبت را برای گیاه هوازی شما افزایش می‌دهد. به خاطر داشته باشید که اگر تصمیم به نمایش گیاه هوازی خود در یک تراریوم دارید، مطمئن شوید که ظرف دارای یک دهانه است تا گیاه هوازی شما جریان هوای کافی دریافت کند.

در پایان

گیاهان هوازی را می‌توانید به تنهایی یا در گروه‌هایی چندین گونه نمایش دهید. آن‌ها را می‌توان در تراریوم‌ها قرار داد یا به هر چیزی از آهن‌ربا تا چوب‌ها متصل کرد. گونه‌های تیلاندسیا همچنین همراهان خوبی برای شاخه‌های ارکیده هستند زیرا شرایط یکسانی را دوست دارند.

از آنجایی که آن‌ها در خاک رشد نمی‌کنند، گیاهان هوازی را تقریباً به هر شکلی که تصور می‌کنید می‌توان نمایش داد. بدون تلاش زیاد از طرف شما، این گیاهان خانگی می‌توانند سبزی منحصر به فردی را به تقریباً هر فضایی اضافه کنند.