یاران جدانشدنیِ
کیهان . ۱۴۰۳/۸/۲۹، ۲۲:۰۰
کامران پورعباس
مجاهد نستوهِ مبارزه با جنگ نرم حاج حسن شایانفر و سردار سرافراز اسلام ابراهیم حاجی محمدزاده، دو یار صدیق و جدانشدنی بودند که از دهه 60 ابتدا در سنگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و در دهه‌های 80 و 90 در مؤسسه کیهان یار و همکار یکدیگر بوده و در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی و مبارزه با تهاجم فرهنگی و جنگ نرم نقش‌آفرینی اعلا و کم نظیری انجام دادند و هر دو بعد از سال‌های طولانی مجاهدت و خدمات درخشان و بی‌بدیل انقلابی در 29 آبان ماه بال پرواز گشودند و ملکوتی گردیدند: حاج حسن شایانفر در ۲۹ آبان 1395 و ابراهیم حاجی محمدزاده در ۲۹ آبان 1398.
به مناسبت سالگرد عروج این دو یار جدانشدنیِ کیهان نگاهی می‌کنیم به زندگینامه و خدمات ارزشمند انقلابی‌شان.
***
حاج حسن شایانفر، گنجینه اسرار انقلاب
حاج حسن شایانفر متولد 1335 در تهران است. قبل از انقلاب در انتشارات کانون نشر و پژوهش‌های اسلامی فعالیت داشت که مرکز فعالیتهای سیاسی‌اش هم بود.
عضویت و فعالیت افشاگرانه در سپاه
شاگرد درس اخلاق آیت‌الله مجتبی تهرانی بود و یک سال بعد از پیروزی انقلاب به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد و در واحد اطلاعات خدمت کرد.
معاونت سیاسی سپاه به فاصله بسیار کوتاهی از تأسیس سپاه توسط ابراهیم حاجی محمدزاده تشکیل گردید. در همان بدو امر حسین شریعتمداری هم به بخش سیاسی آمد و با شناختی که از شایانفر داشت، پیشنهاد کرد به دفتر سیاسی سپاه بیاید و در افشای هویت واقعی گروهها و جریانات سیاسی ضدانقلاب که آن روزها به شدت فعال بودند، همکاری کند. حاج حسن بی‌چون و چرا پذیرفت و با اطلاعات گسترده و عمیقی که از احزاب و گروه‌های ضدانقلاب داشت در بولتن دفتر سیاسی سپاه به روشنگری درباره چهره واقعی آنها پرداخت. این روشنگری‌ها در پیشگیری از فریب بسیاری از جوانان نقش مؤثر و تعیین‌کننده‌ای داشت.
تحول عجیب و حیات‌آفرینی در زندانها
در همان سالها، مجید انصاری سرپرست زندانها بود و بنا بر توصیه حضرت امام خمینی که بر گفت‌وگو با فریب‌خوردگان گروهکی اصرار داشتند، از حسین شریعتمداری برای انجام این مأموریت دعوت می‌کند. شریعتمداری از شایانفر و حاجیمحمدزاده و چند تن دیگر از دوستان دعوت به همکاری می‌کند و قرار می‌شود هفته‌ای دو روز در کنار کار دفتر سیاسی سپاه به زندانها بروند.
شایانفر با روحیه انقلابی و تواضع مثال‌زدنی، ساعتها از وقت خود را به گفت‌وگوی صمیمی با فریب‌خوردگان زندانی اختصاص می‌داد و بسیاری از شبها را نیز در زندان به همین منظور می‌گذراند.
برگزاری جلسات پرسش و پاسخ، کلاسهای نهج‌البلاغه و معارف و تاریخ، راه‌اندازی کلاس درس برای زندانیان جهت ادامه تحصیل، کلاسهای نقاشی و طراحی و داستان‌نویسی و راه‌اندازی کتابخانه‌ای با بالغ بر چند هزار کتاب از جمله فعالیتهای این برادران در زندان قزل‌حصار بود.
حاصل آن دوره تحول عجیب و حیات‌آفرینی بود که در زندانها پدید آمد.
چاپ سلسله کتابهایی با عنوان «روزها و سوزها» که حاوی مقالات زندانیان فریب‌خورده درباره چگونگی فریب خود و ماهیت گروهکها بود و نیز صدها مقاله در روزنامه‌ها با همین عنوان و نهایتاً بازگشت بسیاری از فریب‌خوردگان به دامان اسلام و انقلاب، بخشی از نتیجه آن حرکت بود.
برخی از فریب‌خوردگان بازگشته به آغوش انقلاب، امروزه از نویسندگان و هنرمندان و افراد مطرح و شناخته شده هستند و شماری نیز پس از آزادی به جبهه‌های نبرد رفتند و از آن میان تعدادی به افتخار جانبازی و شهادت نایل آمدند.
مجمع هنرمندان و نویسندگان مسلمان
اوایل دهه 70، برخی چهره‌های فرهنگی از جمله حسین شریعتمداری، شهید آوینی، مجید مجیدی، سید مهدی شجاعی، مهدی نصیری، بهزاد بهزادپور، قادری، چینی‌فروشان، خانم ثقفی، سلیمی‌نمین و... در تشکیلاتی با عنوان «مجمع هنرمندان و
نویسندگان مسلمان» به صورت هفتگی نشستی داشتند و مرحوم شایانفر در جمع یاد شده منشأ خدمات بسیاری بود. رهبر انقلاب برای تشکیل جلسات این جمع محلی را اختصاص دادند.
خدمات شگفت‌انگیز در سنگر کیهان
یار دیرینه و همیشگیِ حاج حسین شریعتمداری، در دهه 70 وارد سنگر کیهان شد.
شریعتمداری ماجرای ورود و خدمات شگفتِ این یار صدیقش در کیهان را در یادداشتی چنین شرح می‌دهد:
«وقتی در دی ماه سال 1372 با حکم رهبر معظم انقلاب به کیهان آمدم، از مرحوم شایانفر برای همکاری دعوت کردم و ایشان مسئولیت مشاور فرهنگی و مدیریت دفتر پژوهش‌های مؤسسه را بر عهده گرفت و قرار شد در دو جهت سلبی و ایجابی کار شود. یعنی مقابله با جریاناتی که در پوشش تاریخ‌نگاری و یا به بهانه خاطره‌گویی به تحریف تاریخ و معرفی واژگونه ارزش‌های اسلامی و انقلابی مشغول بودند و از دیگر سو، ارائه مستند برخی از واقعیت‌ها که می‌توانست برای نسل حاضر و نسلهای بعدی راهگشا باشد.
مجموعه 60 جلدی کتابهای «نیمه پنهان» حاصل تلاش بی‌وقفه مرحوم شایانفر در این عرصه است که برخی از آنها تاکنون بارها تجدید چاپ شده و یکی از معتبرترین منابع مورد مراجعه پژوهشگران است.
فعالیت و تلاش مرحوم شایانفر منحصر به عرصه فرهنگی و سیاسی نبود. حمایت از محرومان و مقابله با مفاسد اقتصادی و سوء‌استفاده رانت‌خواران از جمله دغدغه‌های همیشگی ایشان بود.»
نام‌آورِ گمنام
حاج حسین شریعتمداری در گفت‌وگویی با رسانه‌ها در مورد عظمت شخصیت و بی‌نظیر بودنِ این نام‌آور گمنام خاطرنشان کرد:
«حاج حسن شایانفر ما، نام‌آوری گمنام بود. او مصداق مردانی بود که خدای مهربان آنان را با صفت «رجال لا تلهیهم تجاره و لا بیع عن ذکرالله»، ستوده است....
سینه مرحوم حاج حسن ما گنجینه اسرار بود و گفتنی‌های ناشنیده‌ای داشت که در هنگامه تهاجم فرهنگی و جنگ نرم سره را از ناسره جدا می‌کرد.
با جرأت می‌گویم که در اشراف و احاطه به عرصه فرهنگی کشور و شناخت عناصر فعال در این عرصه نه فقط کم‌نظیر که بی‌نظیر بود و همتایی نداشت.
حاج حسن دانسته‌هایش را فقط هنگامی بیرون می‌ریخت که یکی از ارزش‌های انقلاب را مورد هجوم می‌دید و یا تاریخ فرهنگی و سیاسی را در خطر تحریف احساس می‌کرد. به عنوان مثال وقتی سلطنت‌طلب‌ها به بهانه تاریخ‌نگاری در پی تطهیر رژیم خونریز و غارتگر پهلوی بر آمده بودند، چند جلد از کتابهای نیمه پنهان را به افشای مستند جنایات پهلوی اختصاص داد و یا افشای چهره منحوس فراماسونها، حزب صهیونیستی بهائیت و هویت واقعیت مستند و پشت پرده دیگر جریاناتی که در مقابل اسلام و انقلاب ایستاده بودند.»
نیمه پنهان، بزرگ‌ترین میراث و شاهکار شایانفر
همان‌گونه که گفته شد، حاج حسن شایانفر سلسله‌جنبان و ناظر کتابهای بسیار ارزشمند و فوق‌العاده مستند «نیمه پنهان» است که تاکنون بیش از شصت جلد آن به چاپ رسیده است.
می‌توان بزرگ‌ترین میراث و شاهکار شایانفر را در مدیریت و نظارتِ مجموعه کتابهای
«نیمه پنهان» دانست.
ابراهیم حاجی محمدزاده در مورد تلاشهای گسترده و طاقت‌فرسای شایانفر برای انتشار این کتابها خاطرنشان می‌کند: شایانفر تخت بیماری خود را در ده سال اخیر عمرش به اتاق کارش در مؤسسه کیهان منتقل کرده بود و به همین دلیل بنده از نزدیک شاهد دردها، رنج‌ها و سختیهای بیماری او بودم؛ اما شایانفر با وجود این موضوع، تلاش بسیار زیادی در انتشار شصت جلد کتاب نیمه پنهان و افشای هویت منافقانه کسانی که ادعای‌شان با واقعیت‌شان تطبیق ندارد، داشت.
در این مجموعه کتابها، موارد زیر به صورت مستند و عمیق ارائه گردیده است:
- جریان‌شناسی سیاسی و نقد ایدئولوژیک گروه‌های سیاسی معاصر و خاستگاه‌های فکری‌شان
- بازخوانی و معرفی پیشینه اشخاص و جریانهای ضدفرهنگی
- افشای ماهیت واقعی پرده‌نشینان و دستان پنهان
و پیدای افراد پشت‌پرده جریانهای معاند با انقلاب اسلامی
- شناخت حلقه‌های پنهان جریانهای انحرافی سیاسی و فرهنگی و...
سرباز ولایت
حاج حسین شریعتمداری در حاشیه مراسم تشییع پیکر مرحوم حسن شایانفر در جمع خبرنگاران گفت: مرحوم شایانفر همواره در راستای منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی در صدد تبیین و روشنگری بود. مرحوم شایانفر ارادت بی‌حد و وصف ناشدنی به حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری داشت و از صراط مستقیم انقلاب پا را فراتر نگذاشت.
ابراهیم حاجی محمدزاده مؤسس و اولین معاون سیاسی سپاه گفت: شایانفر یکی از صادق‌ترین انسانهائی بود که به خط امام، ولایت فقیه، حزب‌الله و آینده انقلاب اسلامی، ایمان و اعتقاد کامل داشت.... شایانفر مقابل رهبری و امام امت خضوع کامل داشت و تلاش خاص و شبانه‌روزی را برای تبیین رهنمودهای امام و رهبری انجام می‌داد.
دایره‌المعارف صوتى و گنجینه اطلاعات
حمید رسایی فعال سیاسی و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی طی یادداشتی نوشت:
«گرایش به دنیا، حب ریاست و مقام را نمی‌توانستید در شایانفر پیدا کنید. حاج حسن نه فقط در کیهان که در پرورش بسیارى از رویشهاى انقلاب هم مؤثر بود. بسیارى از دوستانى که امروز در قامت کارشناس در عرصه رسانه‌اى فعالند و به مقام و منصبى رسیده‌اند، روزگارى نیروهاى ساده‌اى بودند که حاج حسن استعدادشان را کشف کرد و آنها را براى دفاع از انقلاب پرورش داد.... در هر دیدارى، شایانفر همچون یک دایرهًْ‌المعارف صوتى شروع مىکرد به ارائه اطلاعات دست اول از این جریان فکرى و آن رسانه و مجله، از عناصر پشت پرده این نشریات و افسوس مىخورد از عملکرد دستاندرکاران فرهنگى کشور و خطاهایى که از این مدیران به دلیل عدم شناخت از نفوذیهاى دشمن رخ مىداد.»
عباس سلیمی نمین رئیس مرکز مطالعات و تدوین تاریخ ایران خاطرنشان می‌کند:
«مرحوم شایانفر گنجینه‌ای از اطلاعات و شناخت پیشینه جریانها و افراد بود.»
و در جای دیگری میگوید:
«از معدود افرادی است که در دوران بعد از پیروزی انقلاب صادقانه و مخلصانه در عرصه مسائل فرهنگی و شناخت جریانات فرهنگی تلاش کرد.»
حسین شمسیان، از نویسندگان برجسته کیهان در مورد همکار عزیزش حاج حسن شایانفر ابراز می‌دارد:
«مرد متواضعی که دریایی از اطلاعات ناب و
دست اول در سینه‌اش موج میزند.»
گمنام و ساده‌زیست، در اوج فضائل و کمالات
با وجود تمامی این فضائل و کمالات و ویژگیهای بی‌نظیر، گمنامی و ساده‌زیستی‌اش شهره آفاق بود و این دو ویژگی در بسیاری از اظهارنظرها درباره شخصیتش دیده می‌شود.
در بلندای اربعین میهمان حسین باد
۲۹ آبان 1395 و در آستانه اربعین حسینی بود که خبر درگذشت حاج حسن شایانفر گنجینه اسرار انقلاب و سردار گمنام عرصه جنگ نرم، همه ما را عزادار کرد.
قدرت الله رحمانی عضو سابق تحریریه روزنامه کیهان در پیامی به مناسبت درگذشت مرحوم حاج حسن شایانفر خاطرنشان کرد:
«رحمت بی‌پایان خدا بر آن محافظ بی‌بدیل فرهنگ انقلاب اسلامی که رحلتش در آستانه اربعین حسینی،
گواه آشکاری است بر یک عمر دغدغه داری تکلیف گرایانه در دفاع از معرفت و مرام حسینی.»
سعدالله زارعی کارشناس و تحلیلگر معروف مسائل سیاسی و بین‌المللی در فاصله کوتاهی بعد از درگذشت مرحوم شایانفر نوشت:
«اربعین امسال خیلی سنگین شد درگذشت مردی که در او ذره‌ای خودخواهی ندیدم.... در بلندای اربعین میهمان حسین باد.»
ابراهیم حاجی محمدزاده
پاسدار راستین حریم ولایت و دفاع مقدس
ابراهیم حاجی محمدزاده، سردار سرافراز اسلام و مجاهد فی سبیل الله، در ۲۹ آبان 1398 دارفانی را وداع گفت و همه ما را داغدار کرد.
حاجی محمدزاده از مبارزان شناخته شده نهضت امام خمینی، تبیین‌گر برجسته اندیشه‌های ناب بنیانگذار جمهوری اسلامی، عضو شورای عالی سپاه در بدو تأسیس، مؤسس و اولین مسئول دفتر سیاسی سپاه، مؤسس مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ و پژوهشگر مؤسسه کیهان است.
مبارزات درخشان انقلابی
ابراهیم حاجی محمدزاده، دوران نوجوانی و جوانی را در مشهد گذراند. بعد از قبولی در دانشگاه به تهران آمد و در رشته مهندسی برق دانشگاه علم و صنعت تهران به تحصیل پرداخت.
از همان دوران به صف مبارزان علیه رژیم منحوس پهلوی پیوست و به خاطر فعالیتهایش علیه رژیم ستمشاهی، مجبور بود مخفیانه به زندگی و مبارزات خود ادامه دهد تا اینکه سرانجام توسط ساواک دستگیر شد.
مبارزات سیاسی حاجی محمدزاده به دهه 40 در مشهد بر میگردد. سالها زندگی مخفی، تعقیب ساواک و سالها فعالیت مبارزاتی به ویژه در دوره دانشجویی در جوانی‌اش ملاحظه می‌شود.
آشنایی حاج ابراهیم با آقای حسین شریعتمداری به دهه 50 میرسد؛ زمانی که توسط ساواک دستگیر و به حبس ابد محکوم شدند. هر دو در کمیته مشترک ضدخرابکاری بازجویی و شکنجه شدند و به زندان قصر فرستاده شدند.
در فضای داخل زندان در دهه 50، قطب‌بندیهای جدی میان انقلابی‌های مسلمان با مارکسیستها و چریکهای فدایی و... وجود داشت. شریعتمداری و حاجی محمدزاده، دو نماینده برجسته بچه مسلمانهای زندان بودند.
دندانهای ردیف جلویش در زندان شکسته شده و ریخته بود. تا مدتها بعد از آزادی درگیر صدماتی بود که در زندان متحمل شد. بیماری‌های چند سال آخر عمرش به نوعی به آسیبهای آن مقطع برمی‌گردد.
حاج ابراهیم پای ثابت برگزاری دعای ندبه در زندان بود و به سبب آشنایی‌اش با اصول فلسفه و اعتقادات مارکسیسم، مبانی شناختی سازمان مجاهدین خلق را نقد جدی می‌کرد.
آنچه کلام او را اثرگذار و دعاهایش را سوزناک می‌کرد، احاطه‌اش بر فلسفه و عرفان نظری بود.
با پیروزی انقلاب اسلامی، وی نیز همانند تمام زندانیان سیاسی آزاد شد.
از بنیانگذاران سپاه و مؤسس دفتر سیاسی سپاه
بعد از آزادی از زندان و با پیروزی انقلاب اسلامی، جزو برادرانی بود که سپاه را بنیانگذاری کرد. سپس دفتر سیاسی سپاه را با ابتکار خویش دایر نمود.
حاج ابراهیم مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ را نیز راه‌اندازی کرد. مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ ابتدا زیرمجموعه معاونت سیاسی سپاه بود، اما بعد‌ها تبدیل به مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس شد و سپس به مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس تغییر نام داد و اکنون به عنوان تخصصی‌ترین مرکز در عرصه دفاع مقدس فعالیت می‌کند و کتابها و مقالات بسیار و بیشماری منتشر کرده است.
در طول دفاع مقدس، حدود 200 راوی از این مرکز در جبهه‌های جنگ حضور پیدا می‌نمودند که از میان آنها 17 نفر نیز به شهادت رسیدند. اینک حاصل‌اندیشه و افکار سردار حاجی محمدزاده و دیگر مسئولان سپاه در راه‌اندازی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، مجموعه بی‌نظیری از اسناد، صوتها و تصاویر ناب از صحنه‌های نبرد است که دایره‌المعارف جامع و تصویر شفافی از جنگ ایران و عراق است و مانع تحریفات حقایق و واقعیت‌های ناب جنگ می‌شود.
بی‌نظیر بودن دستاوردهای مرکز مطالعات
و تحقیقات جنگ
حسین شریعتمداری مدیرمسئول روزنامه کیهان در مورد اهمیت این مرکز میگوید: من فکر نمی‌کنم امروزه هیچ ی ارزشمندتر، مستندتر از آن باشد. به این معنی که ما نیروهایمان را در عملیات‌ها به خطوط جبهه می‌فرستادیم. قبل از عملیات و در حین عملیات نیروهای واحد تاریخ جنگ هم در قرارگاه اصلی و هم در کنار فرماندهی لشکر بودند و تمام سخنرانیها و صحبت‌ها را ضبط و ثبت می‌کردند. الان این منابع جمع‌آوری شده است، بسیار عظیمی است و تقریباً تمامی لحظات ثبت شده است.
سردار سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران در مورد شخصیت والای حاج ابراهیم و عظمت این ابتکار نورانی‌اش میگوید: در واقع ایشان پیام‌آور دفاع مقدس هستند و نقش بسیار مؤثری در حفظ تاریخ و انتقال آن به نسلهای بعدی را دارند. امروز مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در مجموعه سپاه پاسداران، میراث گرانبهایی است که از آن مرحوم به‌جای مانده و صدها راوی از دفاع مقدس تربیت کرده است. سردار دکتر علی‌محمد نایینی سخنگو و معاون روابط عمومی سپاه مشاور فرمانده کل سپاه و رئیس سابق مرکز اسناد وتحقیقات دفاع مقدس خاطر نشان می‌کند: امروز اگر ده‌ها هزار ساعت آثار صوتی و
صدها هزار برگ اسناد ویژه دفاع مقدس که منحصر به فرد است و در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به‌عنوان یک ثروت ملی در اختیار ما هست، همه این‌ها نتیجه مدیریت ایشان در دوران دفاع مقدس است.
سرلشکر دکتر محسن رضایی فرمانده سپاه در دوران جنگ بر بی‌نظیر بودن اسناد این مرکز گواهی می‌دهد: بیش از ۳۰ هزار نوار ضبط ما از دوران جنگ داریم که هیچ جنگی در طول تاریخ گذشته نه در ایران و نه در جای دیگری از چنین اسناد و مدارکی برخوردار نیست. تمام نظرات بسیاری از فرماندهان ما که شهید شدند، ضبط شده است. همچنین همه حوادث و رویداد‌های پنهان آن موقع جنگ در این مجموعه گردآوری شده و این با همت آقای محمدزاده بوده است.
پیوند عمیق با میدان جهاد و ایثار و شهادت
در دوران جنگ، حاجیمحمدزاده مکرر در جبهه‌ها حضور می‌یافت و در عملیاتهای مختلف شرکت می‌کرد.
از همان سال‌های دفاع مقدس به تأسیس هیئت شهدای دفتر سیاسی(شهدای راوی) پرداخت و همواره پای ثابت این هیئت بود. برای بالا بردن سطح معلومات اعضای هیئت هم به دعوت از چهره‌های سرشناس برای ایراد سخنرانی می‌پرداخت.
بسیاری از شهدا و سرداران و فرماندهان آن را از نزدیک می‌شناخت و با آنها زندگی کرده بود. خاطرات بسیاری از روزهای جنگ و دفاع مقدس داشت.
از شهدا زیاد سخن می‌گفت و اصرار داشت که زندگی و سیره و سلوک آنها مطالعه شود تا بتوانیم از آنان الگو بگیریم. می‌گفت: ترویج راه و یاد شهداء برکت می‌آورد.
اهمیت و جایگاه دفتر سیاسی سپاه
حاج ابراهیم اولین معاون سیاسی فرمانده کل سپاه بود و دفتر سیاسی سپاه پاسداران را به معتبرترین تشکیلات تحلیل سیاسی کشور تبدیل کرد.
دفتر سیاسی تغذیه‌کننده فکری و سیاسی و اجتماعی سپاه و بچه‌های انقلابی بود و نتیجه فعالیتها و تحقیقات و رصدهایش در اشکال مختلف در اختیار نهادها، چهره‌ها، مسئولان و عموم مردم قرار می‌گرفت.
دفتر سیاسی بخشهای مختلفی همچون بخش داخلی، اقتصادی، مناطق، گروهها، جنگ، خارجی و... داشت. هر بخش فعالیتهای خاص خودش را انجام می‌داد مثلاً بخش گروهها به تجزیه و تحلیل گروه‌های معارض و معاند ضدانقلاب می‌پرداخت. مطالبی و افشاگری‌هایی که این بخش منتشر می‌کرد، نفاق آنها را مشخص و رسوایشان می‌کرد. حاج حسن شایانفر و حاج حسین شریعتمداری یاران صدیق حاج ابراهیم در این بخش نقش ممتاز و پیشتازی داشتند.
در میانه دهه 1360، این سه یار صدیق انقلابی به کرج می‌رفتند و در دوره ریاست حجت‌الاسلام مجید انصاری بر سازمان زندانها، در زندان قزل حصار با زندانیان بحث‌های اعتقادی و کارهای فرهنگی می‌کردند.
بولتن‌ها و مکتوبات سیاسی
از جمله اقدامات ماندگار دیگر حاج ابراهیم در دوران ریاست بر دفتر سیاسی سپاه، تدوین و چاپ بولتنی به نام «رویدادها و تحلیل» با دو طبقه‌بندی خیلی محرمانه(ویژه فرماندهان سپاه) و عمومی(برای رده‌های مختلف سپاه) است که با بررسی حوادث سیاسی و امنیتی روز، نقش قابل توجهی در بصیرت‌افزایی و تقویت دانش سیاسی پاسداران و جامعه داشت.
در همان زمان، انتشار تحلیلهای حسین شریعتمداری از آرایش جریانهای سیاسی کشور، بازتاب گسترده‌ای در محافل سیاسی داشت.
آن دسته از بولتن‌های رویدادها و تحلیل که دارای طبقه‌بندی محرمانه بودند، به جهت عیار بالایی که داشتند، در اختیار حضرت امام و سران قوا قرار می‌گرفتند.
دفتر سیاسی پایه‌گذار سبک تحلیل سیاسی جدیدی شد که بر معرفت‌شناسی و روش‌شناسی امام خمینی تکیه دارد.
حاجی محمدزاده در مورد اهمیت بیانیه‌ها و بولتن‌های معاونت سیاسی سپاه میگوید:
«از دیگر اقدامات ما موضع‌گیری در برابر مسائل روز بود که با صدور بیانیه‌ها صورت می‌گرفت. مجموعه بیانیه‌ها در قالب یک کتاب چاپ شد....
یکی از فعالیتهای اصلی و مستمر ما انتشار نشریه «رویدادها و تحلیل» بود که هر ماه منتشر می‌شد. تا سال ۱۳۶۱ که ما در دفتر بودیم، ۴۵ شماره از آن چاپ شد. اگر دقت کرده باشید این شماره‌ها با چاپ استنسیل و دستی است، چون امکانات چاپ نداشتیم و این کار را با کمک شهید کلاهدوز در ارتش انجام می‌دادیم. برای تهیه مطالب و محتوای نشریه هر دوشنبه یک جلسه با عنوان شورای تحلیل داشتیم که مسائل را در آنجا تحلیل کرده و از نتایج آن در نشریه استفاده می‌کردیم. یک نشریه هم به نام «رویدادها» برای مسئولان و نمایندگان مجلس داشتیم که مطالب محرمانه را در آن درج می‌کردیم.
این بولتن‌ها خدمت حضرت امام(ره) هم میرفت و ایشان از کارهای ما اطلاع داشتند.
خود ما هم خدمت ایشان میرسیدیم و گزارش کارمان را می‌دادیم. کتاب «امام در برابر صهیونیزم» را که به انگلیسی هم ترجمه شده بود، خدمت ایشان بردیم. ایشان خیلی از اینکه سپاه کار سیاسی هم می‌کند، بشاش شدند و فرمودند: چرا این‌ها را به مردم نمی‌گویید. بعد فرمودند که: چقدر من تأکید دارم از کارتان تبلیغ کنید. بروید بگویید.»
منابع خبری و اطلاعاتیِ معاونت سیاسی سپاه
ناگفته پیداست که این اقدامات ارزنده و ارزشمند در پرتو منابع خبری و اطلاعاتی گسترده و موثق و دسته اول تحقق یافته است. حاجی محمدزاده در مورد اینکه منابع خبری و اطلاعاتی سپاه در آن برهه چگونه و از کجا تهیه می‌شده است، ابرازمی‌دارد:
« ما از جاهای مختلف اطلاعات و اخبار می‌گرفتیم. کم‌کم که کار دفتر ادامه پیدا کرد، بولتن‌های خیلی زیادی به تدریج وارد دفتر شد.
البته برای برخی از منابعی که در کشور نبود، زحمت زیادی می‌کشیدیم. یک نفر در لندن هر روز مطالب مربوط به گروهک‌های ضدانقلاب را جمع‌آوری می‌کرد و به صورت هفتگی با هواپیما برای ما می‌فرستاد؛ لذا هر هفته یک کارتن روزنامه و مطالب را از این طریق دریافت می‌کردیم چون باید به منابع اصلی دسترسی پیدا می‌کردیم و نقطه قوت دفتر سیاسی به همین اطلاعات موثق و اسنادش بود.»
اطلاع‌رسانی و بصیرت بخشی
حاج ابراهیم در مورد نحوه اطلاع‌رسانی و بصیرت‌بخشی معاونت سیاسی سپاه میگوید:
«ما از همان ابتدا علاوه‌بر مکتوبات، بحث سخنرانیها را هم داشتیم. من خودم برای راه‌اندازی دفتر سیاسی خیلی به شهرها و استانها سفر کرده و در سخنرانی برای پاسدارها، اوضاع را تحلیل می‌کردم. معمولاً قبل از خطبه‌های نماز جمعه استانها صحبت می‌کردم و از کسانی که در شهرها کار می‌کردند می‌خواستم تا هر ماه به تهران بیایند و در جریان مسائل قرار گرفته و اطلاعات لازم را در اختیار فرماندهان و نیروها قرار دهند.»
فعالیتهای بعد از جنگ
حاجی محمدزاده مدتی بعد از جنگ به مؤسسه کیهان رفت و چندین سال به صورت مستمر به نوشتن مقالات و یادداشتهای متعددی در روزنامه کیهان پرداخت.
حاج‌ابراهیم مدتی نیز به عنوان کارشناس دفاع مقدس و مسائل سیاسی در دانشگاه‌ها حضور می‌یافت و سخنرانی می‌کرد.
ولایتمداری و تعهد به آرمان‌های انقلاب اسلامی و داشتنِ اطلاعات و قدرت تحلیل سیاسی اعلا در یادداشتها و سخنرانی‌هایش موج میزند.
قرآنی و اهلبیتی بودن
قرآنی و اهلبیتی بودنِ حاج ابراهیم مشهور است. بر قرآن و نهج‌البلاغه کاملاً مسلط بود و متأثر از آموزه‌های قرآنی و مشی امیرالمؤمنین
علی‌ا‌بن ابی‌طالب و اهل‌بیت(ع) خودش را تنظیم کرده بود. هر لحظه به یاد امام زمان(عج) بود و در رابطه با حضرت صحبت می‌کرد.
مقابله با فتنه88
مقابله با فتنه88، یکی از مهم‌ترین جنبه‌های بصیرت افزایی و مبارزاتی حاجی محمدزاده است که کمتر کسی از آن اطلاع دارد. این در حالی است که یکی از مهم‌ترین مقاطع زندگی حاج‌آقا محمدزاده در بحبوحه آشوبهای سال 1388 باشد. روزگاری که حاجی محمدزاده از رفاقت چندین ساله‌اش با برخی افراد گذشت چون وفاداری‌اش به ولایت فقیه را به هر چیز دیگر ترجیح می‌داد. حاجی آن روزها با بسیاری از دوستان قدیمی خود که آگاهانه یا ناآگاهانه در جبهه آشوب‌طلبان قرار گرفته بودند، صحبت کرد و سعی کرد تا آنجا که می‌تواند راه را نشان‌شان دهد اما وقتی برخی از این دوستان بیراهه را انتخاب کردند، حاجی محمدزاده هیچ تعارفی در مرزبندی با آنها نداشت. حاجی ولایت‌فقیه را ادامه ولایت رسول‌الله می‌دید و در همین مسیر عاشقانه منتظر فرج مهدی موعود بود.
امام پژوهی عاشق و عارف
ابراهیم حاجی محمدزاده به تمام معنا مرید و دلباخته امام خمینی بود و رابطه ویژه‌ای با امام داشت و مکرر خدمت حضرت امام می‌رسید و گزارش‌های پرافتخار و غرورانگیز فعالیتهای معاونت سیاسی را خدمت رهبر و مقتدایش ارائه می‌کرد.
حاج ابراهیم پژوهشگر اندیشه‌های امام خمینی بود و مطالعه بسیار عمیقی روی اندیشه‌های امام در زمینه‌های مختلف داشت.
یکی از ویژگیهای بارز حاجی عشق و ارادت بی‌پایان به ابعاد شخصیتی و فکری و عملکردی
امام خمینی و تکیه فراوانش به کتاب صحیفه امام بود و همیشه صحیفه امام را ملاک و معیار سخنانش قرار می‌داد و توضیحات و تفسیرهای عمیق و پرشور و عرفانی‌اش از صحیفه امام بسیار معروف است.
سردار محمدزاده به معنای واقعی عاشق امام بود و مطالعات پیوسته و مستمری بر فرمایشات و بیانات امام داشت و هر زمان ملاقاتش می‌کردند، یکی از کتابهای امام در دستش بود و یا سخن و فرمایش تازه‌ای که از امام دریافته را با شور و حرارت بسیاری نقل می‌کرد و هنگامی که از امام نقل قول می‌کرد، روی تک‌تک کلمات مکث می‌نمود و سعی داشت با تأکید مستمر و پی‌در‌پی، توجه مخاطب را به عمق آن کلام جلب نماید.
کمی قبل از انتخابات سال 1384 بود که تصمیم گرفت در کیهان مستقر شود و جلسات صحیفه‌خوانی را برای آشنایی نسل جدید با خط امام راه‌اندازی کند. کاری که تا آخرین روزها در کیهان به آن مشغول و ثمره‌اش انتشار چندین مقاله و تربیت شاگردان متعدد بود.حاجی محمدزاده می‌گفت: همچنان که
حضرت آقا مدام فرمایشات و سخنان حضرت امام را تبیین و تحلیل کرده و برای امروز ایران، به‌عنوان راهکار اصلی ارائه می‌دهند، باید حرفهای امام بازخوانی شود و در همه جا تدریس گردد که می‌تواند برای همیشه انقلاب و کشور ما راهگشا و به سوی چشم‌انداز مهدوی رهنمون باشد.
پیشتاز در خط ولایت
حسین شریعتمداری با تأکید بر ولایتمداری ناب و عمیقِ مرحوم حاجیمحمدزاده بیان کرد: او اولاً چه در زمان حضرت امام(ره) و چه بعد از حضرت امام(ره) عقربه حرکت‌شان مستقیماً به سمت ولایت بود و کمترین خدشه‌ای را به این مسیر نمی‌پذیرفت. یکی از ویژگیهای برجسته او، این بود که روی صحیفه امام(ره) کار می‌کرد. در حقیقت ما به آقای حاجیمحمدزاده «صحیفه متحرک» می‌گفتیم. او به‌خاطر مطالعه زیادی که داشت اشراف زیادی بر صحیفه داشت.
فرزند حاج ابراهیم درخصوص ولایتمداری اعلای پدرش میگوید: «حاجی همه عمرش را در خط ولایت بود. این مسئله را در تمام مقالات و سخنرانی‌هایش می‌توانیم ببینیم. شاید بتوانم بگویم خیلی‌ها ابراهیم حاجیمحمدزاده را با ولایتمداری می‌شناسند.»
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی عراقی عضو خبرگان رهبری که به نمایندگی از رهبر معظم انقلاب اسلامی در مراسم ترحیم سردار ابراهیم
حاجی محمدزاده شرکت و پیام تسلیت رهبر انقلاب را به خانواده مرحوم ابلاغ کرد.
اخبار مشابه
روزگار سرداران جهاد فرهنگی و جنگ نرم
کیهان . ۴ روز پیش
