از میان ایرلاینهای ایرانی، ماهان از سالها قبل حق پرواز به کشورهای اروپایی را نداشت. ساها نیز هواپیمایی نظامی بوده و نجف به عنوان تنها مقصد خارجی آن ذکر شده است. در این میان تنها ایرانایر اجازه و امکان پرواز به مقاصد مهم اروپایی را داشت که از این به بعد چنین اجازهای نخواهد داشت.
در حالی که اتحادیه اروپا روز گذشته کشتیرانی ایران را تحریم کرد، انگلیس علاوه بر وضع تحریم مشابه، ایران ایر را نیز تحت تحریم قرار داد. مهرماه گذشته نیز اتحادیه اروپا علاوه بر هوایپمایی ملی ایران، ایرلاینهای ساها و ماهان را در فهرست تحریمهای خود قرار داد.
تشدید تحریمهای هوایی ایران با ادعای واهی ارسال موشکهای بالستیک و پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین و اتهاماتی مبنی بر تهدید صلح و امنیت در خاورمیانه و دریای سرخ از طریق پشتیبانی نهادها و گروههای مسلح انجام شده است. تحریمهایی که بیشتر بر مردم ایران تاثیر میگذارد. با اعمال تحریمهای انگلستان، آخرین پرواز ایرانایر به لندن لغو شد و خدمه پرواز با یک هواپیمای غیرایرانی به تهران بازگشتند.
تعطیلی پروازهای اروپایی
بر اساس آمار سال ۱۳۹۹ وزارت امور خارجه، اروپا با ۲۹ درصد دومین منطقه بزرگ محل زندگی ایرانیان مهاجر است. بیش از ۱ میلیون مهاجر ایرانی (بر اساس آمار ۴ سال گذشته که به روز نشده است) در کشورهای اروپایی زندگی میکنند که بخش قابل توجهی از آنان در طول سال به خصوص تعطیلات زمستانی به ایران سفر میکنند. به رغم تحریمهای آمریکا، برخی مراودات تجاری با کشورهایی مثل آلمان به خصوص در حوزه صنعتی برقرار است و پروازها میان دو کشور اهمیت زیادی دارد.
از میان ایرلاینهای ایرانی، ماهان از سالها قبل حق پرواز به کشورهای اروپایی را نداشت. ساها نیز هواپیمایی نظامی بوده و نجف به عنوان تنها مقصد خارجی آن ذکر شده است. در این میان تنها ایرانایر اجازه و امکان پرواز به مقاصد مهم اروپایی را داشت که از این به بعد چنین اجازهای نخواهد داشت. مسیر جایگزینی این پروازها، استفاده از ایرلاینهای خارجی است. در حال حاضر ارزانترین بلیت پرواز از تهران به فرودگاه استانستد لندن، بدون حق حمل بار با توقف در فرودگاه صبیحا گوکچن استانبول، ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان قیمت دارد. این پرواز را ایرلاین ارزانقیمت Ajet ترکیه انجام میدهد. هر چه فهرست پروازها را به سمت پایین میآییم، قیمتها بالاتر میرود و در نهایت گرانترین پرواز متعلق به قطر با قیمت ۳۳۱ میلیون تومان در کلاس بیزنس است. تمام پروازها خارجی هستند و ایران دیگر هیچ پروازی ندارد.
مساله سیاسی است
تحریمهای جدید اروپا ناشی از اتهاماتی است که آنها به ایران وارد میکنند مبنی بر این که در جریان جنگ اوکراین مشارکت داشته و به روسیه سلاح به خصوص موشک بالستیک داده است. عبارت موشک بالستیک در بیانیههای انگلیس و اتحادیه اروپا به طور مشخص قید شده است. در این میان ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین چندی پیش ارسال این موشکها از سوی کشورمان برای روسیه را نادرست دانست. وزیر امور خارجه ایران سیدعباس عراقچی نیز با اشاره به این اظهارنظر از سوی رئیسجمهور اوکراین به کشورهای اروپایی هشدار داد که اشتباهات پیشین بر اساس اتهامات واهی را جبران کنند. اما اروپاییها همچنان در تلاش هستند که فشار بر ایران را حفظ کنند. شاید بخشی از این راهبرد حفظ فشار، مربوط به اقدامات آتی آنان برای امتیاز گرفتن از ایران در جریان مذاکرات آینده باشد. قسمت دیگری از این مساله، به حمایت آنان از اسرائیل و حمایت ایران از مقاومت اسلامی برمیگردد. کشورهای اروپایی در حال حاضر کنار آمریکا و بزرگترین حامیان اسرائیل هستند که هیچ مانعی مقابل جریان نسلکشی طی یک سال گذشته ایجاد نکردند.
به نظر میرسد این مساله نیز مانند روابط چندجانبه ایران و اروپا، به حل مساله اوکراین، غزه و لبنان گره خورده است.