آزمایش ساده‌ای که می‌تواند نشانه‌های اولیه زوال عقل را شناسایی کند

به گزارش انتخاب و به نقل دیلی میل؛ به گفته‌ی دکتر خسوس رامیرز-برمودز، متخصص مغز و اعصاب مکزیکی که در زمینه‌ی کاهش توانایی‌های شناختی تحقیق می‌کند، آزمایش کشیدن ساعت یکی از مؤثرترین روش‌ها برای شناسایی زوال عقل است.

او با انتشار تصویری از این آزمایش در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق)، آن را یکی از ساده‌ترین و ارزان‌ترین راه‌ها برای تشخیص شرایط عصبی از جمله زوال عقل توصیف کرد—بیماری‌ای که حدود 944 هزار نفر را در بریتانیا تحت تأثیر قرار داده است.

آزمایش چگونه است؟

در این آزمایش از فرد خواسته می‌شود که یک صفحه ساعت را روی کاغذ سفید بکشد.

• آن‌ها باید اعداد ۱ تا ۱۲ را روی ساعت قرار دهند و سپس عقربه‌ها را در زمان مشخصی، مثلاً ساعت ۱۱:۱۰ (ده دقیقه گذشته از ۱۱) تنظیم کنند.

• این کار نیازمند به خاطر آوردن شکل ساعت—یک مهارت مرتبط با “عملکرد اجرایی”—است. این مهارت شامل توانایی برنامه‌ریزی، سازماندهی و انجام وظایف می‌شود.

• عملکرد اجرایی یکی از اولین توانایی‌هایی است که در مراحل اولیه‌ی زوال عقل تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

این آزمایش که دهه‌هاست توسط NHS (سرویس سلامت ملی بریتانیا) استفاده می‌شود، می‌تواند با نشان دادن دایره‌های کج یا اعداد نادرست، نشانه‌های اولیه زوال عقل را شناسایی کند.

روش امتیازدهی

این آزمایش بر اساس یک سیستم امتیازدهی ساده ارزیابی می‌شود:

1. رسم صحیح دایره ساعت (1 امتیاز)

2. قرار دادن اعداد در مکان درست (1 امتیاز)

3. کشیدن دو عقربه ساعت (1 امتیاز)

4. نشان دادن زمان مشخص‌شده به درستی (1 امتیاز)

اگر فرد بتواند ساعت را به‌درستی بکشد، احتمال زوال عقل تقریباً رد می‌شود زیرا این کار نیازمند طیف وسیعی از مهارت‌های شناختی است.

طبق توصیه‌های NHS، اگر دوستان یا اقوام شما مشکل حافظه داشته باشند، پیشنهاد می‌شود این آزمایش ساده را انجام دهند. در صورتی که قادر به انجام صحیح آن نبودند، باید با پزشک عمومی مشورت کنند.

هزینه‌های سنگین زوال عقل

براساس تحلیل اخیر انجمن آلزایمر، هزینه‌های کلی سالانه زوال عقل در بریتانیا به 42 میلیارد پوند می‌رسد که بخش عمده‌ای از آن توسط خانواده‌ها پرداخت می‌شود.

افزایش جمعیت سالمندان نشان می‌دهد که این هزینه‌ها طی ۱۵ سال آینده به 90 میلیارد پوند خواهد رسید.

آمار و پیش‌بینی‌ها

• بیماری آلزایمر شایع‌ترین شکل زوال عقل است و حدود 982 هزار نفر در بریتانیا را تحت تأثیر قرار داده است.

• محققان دانشگاه کالج لندن پیش‌بینی می‌کنند که این تعداد طی دو دهه به 1.7 میلیون نفر افزایش یابد—افزایشی ۴۰ درصدی نسبت به پیش‌بینی‌های قبلی در سال ۲۰۱۷.

علت بیماری آلزایمر چیست؟

این بیماری به دلیل تجمع پروتئین‌های آمیلوئید و تائو در مغز ایجاد می‌شود که باعث تشکیل پلاک‌ها و گِره‌ها می‌شوند. این آسیب‌ها در نهایت عملکرد مغز را مختل کرده و علائم زوال عقل ظاهر می‌شوند.

علائم اولیه شامل مشکلات حافظه، دشواری در تفکر و استدلال، و مشکلات زبانی است که با گذشت زمان بدتر می‌شوند.

براساس تحلیل‌های انجام شده، 74,261 نفر در بریتانیا در سال ۲۰۲۲ به دلیل زوال عقل جان خود را از دست دادند، در مقایسه با 69,178 نفر در سال قبل.

آزمایش‌های دیگر برای شناسایی زوال عقل

کارشناسان روش‌های دیگری نیز برای تشخیص زودهنگام این بیماری پیشنهاد داده‌اند:

1. آزمایش شناختی سریع: یک شرکت وابسته به دانشگاه کمبریج آزمایشی را توسعه داده است که در آن تصاویر مختلفی نمایش داده می‌شود و شرکت‌کنندگان باید سریعاً تشخیص دهند آیا حیوانی در تصویر هست یا نه.

2. ارزیابی شناختی مونترال (MoCA): آزمایشی ۱۰ دقیقه‌ای که از بیماران می‌خواهد اشکال مختلف را رسم کنند، نام حیوانات را بگویند و لیستی از موارد را به خاطر آورند.

این ابزارها در کنار آزمایش ساعت، راهکارهایی ساده اما مؤثر برای شناسایی زودهنگام این بیماری هستند.