درباره دوگانه تیم ملی فوتبال صداوسیما؛ کدام طرف درست می‌گوید؟

زمانی که سوت پایان دیدار ایران - کره شمالی به صدا درآمد انتقاد‌ها از عملکرد تیم ملی شدت گرفت. نمایش ناامید کننده در نیمه دوم صدای همه را درآورد و در این بین جواد خیابانی در شبکه سه سیما تندترین انتقاد‌ها را از قلعه‌نویی انجام داد. در کنار او، یکی دیگر از برنامه‌های صداوسیما از نادر فریادشیران پیشکسوت فوتبال دعوت کرد و او هم علیه فدراسیون فوتبال صحبت‌هایی را به زبان آورد. میثاقی مجری برنامه فوتبال برتر دوشنبه شب روند انتقادات از قلعه‌نویی را ادامه داد و شب گذشته و صبح امروز نیز این انتقاد‌ها ادامه پیدا کرد.

همین موضوع کافی بود که مهدی تاج و امیر قلعه‌نویی علیه این افراد - و البته برخی دیگر از منتقدان - موضع بگیرند. رئیس فدراسیون فوتبال این عده را متهم به کینه‌توزی کرد و قلعه‌نویی نیز آنها را نفراتی خواند که به منافع خودشان فکر می‌کنند نه منافع ملی.

در این زمینه می‌توان به چند نکته اشاره کرد.

۱- در اینکه تیم ملی مشکلات فنی دارد تردیدی نیست. اینکه تیمی در دو بازی متوالی در ۴۵ دقیقه دوم تحت فشار قرار می‌گیرد و دو گل می‌خورد - آن هم مقابل تیم‌های درجه چندم آسیا- نشانه این است که ایراد‌هایی دارد. هر چند تیم‌ها در تمام نقاط دنیا از جمله آسیا به هم نزدیک شده‌اند و دیگر مسابقه آسانی وجود ندارد ولی با این حال چنین نمایشی برابر قرقیزستان و کره شمالی قابل قبول نیست.

۲- ایران در حال حاضر با ۵ برد و یک تساوی و ۱۶ امتیاز در صدر جدول گروه A قرار دارد. این بدان معناست که شرایط خوب است و تنها یک گام دیگر تا رسیدن به جام جهانی فاصله داریم. پس عملکرد تیم ملی حداقل روی کاغذ - بدون توجه به نحوه بازی- خوب بوده و در نتیجه‌گیری موفق عمل کرده است.

۳- با ۸.۵ سهمیه در آسیا، حرف زدن از صعود به جام جهانی بیشتر شبیه شوخی است. قلعه‌نویی نیز با علم به این موضوع به تلاش برای صعود از گروه‌مان در جام جهانی اشاره کرده است. اینکه سریع‌ترین صعود در بین ۴۸ تیم حاضر در جام جهانی به این مسابقات را داشته باشیم هم تنها مصرف داخلی دارد. چه فرقی می‌کند اولین تیم باشیم یا دومی یا دهمی؟ مگر برای اولین تیم صعود کننده امتیازی قائل می‌شوند؟ مثال واضح این موضوع سهمیه‌هایی است که برای المپیک کسب می‌شوند. ممکن است شما ۱۰۰ سهمیه المپیک بگیرید، اما این مسابقات را بدون حتی یک مدال ترک کنید. پس آن چیزی که اهمیت دارد موفقیت در جام جهانی است.

۴- به نظر می‌رسد صداوسیما و تیم ملی دچار اختلاف شدید و البته نوعی لجبازی شده‌اند. اینکه تیم ملی خوب بازی نمی‌کند و در نیمه مربیان دچار مشکل می‌شود بر کسی پوشیده نیست، اما با این حال حجم انتقاد‌ها و نوع ادبیات به کار گرفته شده در صداوسیما شدید و تند است. واقعیت این است که نوع نمایش تیم ملی نگرانی‌هایی را برای جام جهانی ۲۰۲۶ ایجاد کرده ولی در عین حال انتقاد‌های صورت گرفته در صداوسیما در چند روز اخیر فراتر از تصور بوده و گاهی اوقات غیرقابل باور بوده و به نظر می‌رسد نوعی جنگ و رویارویی بین طرفین شکل گرفته است.

۵- در سوی دیگر ماجرا فدراسیون و تیم ملی قرار دارند. نقد همیشه وجود دارد، چه تند و مخرب و چه سازنده، اما چرا باید مرتب به این موارد پاسخ داده شود؟ چرا فدراسیون و اعضای تیم ملی اینچنین برآشفته می‌شوند؟ اصلاً چه لزومی دارد وقت نشست‌های خبری و مصاحبه‌ها آن هم در خارج از کشور و در حضور خبرنگاران خارجی به این موضوع اختصاص پیدا کند؟ اگر موضوعی هم هست باید در ایران حل شود نه اینکه به خارج از مرز‌ها کشیده شود. چرا رئیس فدراسیون باید انتقاد‌ها را کینه‌توزانه بخواند؟ یکی از اتفاقاتی که برای هر فردی که مسئولیت دارد - چه رئیس و چه سرمربی و چه بازیکن- این است که مورد نقد قرار بگیرد. نقد شدن افرادی که مسئولیت دارند، امری بدیهی است، پس چرا باید در همه زمان و همه مکان جواب آنها را بدهیم؟

۶- بخشی از انتقاد‌ها به جوانگرایی برمی‌گردد و منتقدان اعتقاد دارند که قلعه‌نویی باید به بازیکنان جوان میدان و بهای بیشتری بدهد. از آن سو سرمربی تیم ملی نیز می‌گوید اگر چنین کاری کند و تیم نتیجه نگیرد مورد حملات بیشتری قرار خواهد گرفت. بیشتر کارشناسان بر این باورند که تیم ملی نیاز به خون تازه‌ای دارد و کم کم باید به نفرات جوان میدان داد. شاید کادرفنی تیم ملی می‌تواند زمانی که صعود تیم ملی قطعی شد و البته در دیدار‌های دوستانه از نفرات جوان بیشتری استفاده کند تا برای جام جهانی ۲۰۲۶ آبدیده شوند. نگرش نتیجه‌گرایی که در فوتبال ایران وجود دارد، اما باعث شده کادرفنی در این زمینه با احتیاط گام بردارد چرا که در ایران همه چیز بر اساس نتیجه سنجیده می‌شود.

۷- هم تیم ملی و هم صداوسیما - و هم رسانه‌های دیگر- باید در کنار هم برای رفع ایراد‌ها تلاش کنند. اینکه تیم ملی باید ضعف‌هایش را برطرف کند و به بهترین شکل برای جام جهانی آماده شود، خواسته همه اهالی فوتبال است و اینکه نقد هم مبنای درست داشته و سازنده باشد هم باید مورد توجه قرار گیرد. در این راه آرامش مهمترین نکته‌ای است که باید مدنظر باشد. هر دو سمت ماجرا حرف‌هایی می‌زنند که می‌تواند مورد توجه قرار گیرد، اما شاید بهتر باشد زبان، ادبیات و روش بهتری را انتخاب کنند.