خط مقدم مقابله با تورم
بانک مرکزی روسیه در سالهای اخیر سیاستهای پولی بسیار سختگیرانهای را در پیش گرفته است. این سیاستها عمدتا با هدف کاهش نرخ تورم و تقویت روبل، اتخاذ شدند. در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، به دلیل تحریمهای بینالمللی و فشارهای اقتصادی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین، بانک مرکزی روسیه مجبور به افزایش نرخ بهره به سطوح بیسابقهای شد. در ماه اکتبر ۲۰۲۴، نرخ بهره پایه به ۲۱ درصد افزایش یافت که بالاترین رقم در تاریخ این کشور بود. این اقدام در راستای مقابله با تورم بالا و فشارهای اقتصادی در نظر گرفته شد. همچنین این افزایش نرخ بهره باعث افزایش هزینههای استقراض برای شرکتها و افراد شد، که بر سرمایهگذاری و مصرف تاثیر منفی گذاشت. در حال حاضر یکی از عوامل اصلی فشار بر اقتصاد روسیه، هزینههای نظامی بالاست.
این هزینهها در نتیجه بحران اوکراین و تحریمهای بینالمللی افزایش یافته و بهشدت بر اقتصاد این کشور تاثیر گذاشته است. بانک مرکزی روسیه با افزایش نرخ بهره به دنبال کاهش اثرات منفی این بحران بر اقتصاد داخلی بود.نرخ بیکاری در روسیه به ۲.۴ درصد کاهش یافته است، اما بسیاری از شرکتها با کمبود نیروی کار روبهرو هستند. این مشکل باعث شده که تولید کاهش یابد و هزینههای تولید افزایش پیدا کند. در چنین شرایطی، بانک مرکزی روسیه تلاش کرد تا با افزایش نرخ بهره از فشارهای تورمی جلوگیری کند و فضای اقتصادی را کنترل کند.طبق گفتههای الویرا نابیولینا، رئیس بانک مرکزی روسیه، این نهاد قصد دارد در سال ۲۰۲۵ کاهش تدریجی نرخ بهره را آغاز کند. اما این کاهش تنها در صورتی خواهد بود که تورم به سطح مورد نظر بانک مرکزی برسد و ثبات اقتصادی در کشور حفظ شود.
بانک مرکزی روسیه هدفگذاری کرده است که نرخ تورم را تا سال ۲۰۲۵ به ۴ درصد کاهش دهد. در صورتی که این هدف محقق شود، بانک مرکزی ممکن است تصمیم به کاهش نرخ بهره بگیرد. این امر باعث خواهد شد که هزینههای استقراض کاهش یابد و فضای اقتصادی برای سرمایهگذاری و مصرف بازتر شود.کارشناسان معتقدند که در صورتی که بانک مرکزی روسیه موفق به کاهش تورم به سطح ۴ درصد شود، این کشور میتواند شاهد رشد اقتصادی متعادلتری باشد. با کاهش نرخ بهره، هزینههای استقراض برای شرکتها و خانوارها کاهش مییابد و این میتواند منجر به افزایش سرمایهگذاری و مصرف شود.
تصمیم بانک مرکزی روسیه برای کاهش تدریجی نرخ بهره در سال ۲۰۲۵ نشاندهنده رویکردی محتاطانه در برابر چالشهای اقتصادی داخلی و خارجی است. اگرچه این تصمیم میتواند به بهبود شرایط اقتصادی کمک کند، اما چالشهایی مانند رکود تورمی، تحریمهای بینالمللی، و کمبود نیروی کار همچنان تهدیدات بزرگی برای اقتصاد این کشور بهشمار میآیند. در نهایت، موفقیت این سیاستها بستگی به توانایی روسیه در مدیریت این چالشها و حفظ ثبات اقتصادی دارد.