وضعیت اورژانسی تجهیزات پزشکی

مشت نمونه خروار
گرچه برخی مدیران حوزه درمان زیر بار فرسوده بودن یا کمبود تجهیزات نمی روند، تعداد معترضان به این مسئله کم نیست.  
فرزانه سهیلی شهروندی است که مشکل تنفسی و ریوی حاد دارد و تحت درمان است. او این طور ماجرایش را روایت می کند: پزشک برایم سی تی اسکن نوشت. حقیقتا توان پرداخت هزینه بیمارستان خصوصی را نداشتم. از اطرافیان شنیده بودم که در بیمارستان های دولتی می توانم با قیمت مناسبی اسکن را انجام دهم. به یکی از این مجموعه ها مراجعه کردم. بعد از  کلی انتظار و معطلی بالاخره نوبتم شد. بار اول سی تی اسکن را انجام دادم، اما پزشک متخصص می گفت خطا دارد. خلاصه اینکه موضوع کشیده شد به نوبت دوم و سوم و... و نظر پزشک همان بود. مجبور شدم همان کار را در بیمارستان خصوصی انجام دهم، البته با مبلغ بیشتر.
این حرف سهیلی، ادعای برخی دیگر از بیماران هم هست که ناچارند روند درمان را در مجموعه های خصوصی انجام دهند و شاید پرسششان سؤال خیلی از ما هم باشد: اگر کمبود یا بحرانی برای تجهیزات پزشکی وجود دارد، چرا در بیمارستان های خصوصی این مسئله کم رنگ تر است؟
این روایت یک نمونه از هزاران مورد مشابه است که هر روز در گوشه وکنار شهرمان برخی بیماران را گرفتار می کند. این فرایند گسترده تر از یکی دو حوزه درمان است و تقریبا بر همه بخش های مربوط به آن تأثیر می گذارد، حتی بر آزمایشگاه و  دندان پزشکی.  

نگرانی از فرسودگی تجهیزات دیالیز
این کمبودها و فرسودگی تجهیزات را درباره بیمارانی در نظر بگیرید که حیات و زندگی شان به یک دستگاه وابسته است. دکتر حمید طراوتی، مدیر تخصصی داخلی سبز درمان گستر که در حوزه خدمات دهی به بیماران کلیوی فعال است، دراین باره می گوید: وضعیت ارز سبب بالارفتن قیمت تجهیزات پزشکی شده است. افزایش قیمت موجب بالارفتن تعرفه های درمان در مجموعه های مختلف می شود و به همین دلیل ما باید مدام نگران گران شدن و کمیاب شدن تجهیزات باشیم؛ اینکه آیا در بازار وجود دارند یا نه.  

خطر در کمین صنعت تجهیزات پزشکی
مرتضی کرباسی، رئیس کمیسیون سلامت اتاق بازرگانی خراسان رضوی، هم ادعا می کند چالش های جدی برای واحدهای تولیدی و توزیعی تجهیزات پزشکی به وجود آمده است که می تواند آینده این صنعت را به خطر بیندازد. او می گوید: ناترازی درآمدها و هزینه های مراکز درمانی و همچنین مطالبات انباشته ای که در بخش درمان و سازمان های بیمه گر وجود دارد، همه و همه به نحوی به تولیدکننده تحمیل شده اند و می شوند.  

دلایل کمبود تجهیزات پزشکی
کاهش سهم سلامت  از تولید ناخالص داخلی
بی‌توجهی به جمعیت زائران مشهد در تخصیص بودجه
 کمبود بودجه خدمات درمانی
 بدهی بیمه‌ها به دانشگاه‌علوم پزشکی 

مسئله، نبود نقدینگی است
محمد سرشار، مدیر یکی از فروشگاه های تجهیزات پزشکی در خیابان چمران، از زاویه دیگری به این ماجرا نگاه می کند و می گوید: مشکل کمبود و نبود جنس نیست، بلکه نبود نقدینگی برای خرید تجهیزات است. فقط هم دانشگاه علوم پزشکی مشهد این مشکل را ندارد، بلکه بیشتر دانشگاه های علوم پزشکی با این معضل دست وپنجه نرم می کنند.  
او که عضو شورای مرکزی فناوری پژوهشکده بوعلی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی است، تأکید می کند: در بودجه ای که برای خرید تجهیزات پزشکی مشهد اختصاص می یابد، هم باید تعداد اتباع مدنظر قرار بگیرد و هم جمعیت شناوری که به این شهر وارد می شود. این درحالی است که همان بودجه اختصاص یافته را هم به موقع نمی دهند و همین حالا که من با شما صحبت می کنم، کلی مطالبه از دانشگاه علوم پزشکی مشهد داریم. او ادامه می دهد: از زمانی که تجهیزات لازم را به دانشگاه تحویل می دهیم، تا زمانی که پول به دست ما می رسد، دست کم بین دوازده تا هجده ماه زمان می برد که بدهی دانشگاه به ما پرداخت شود؛ تازه آن هم مربوط به بدهی قبل است. شما فکر کنید من 5میلیارد تومان مطالبه دارم، وقت تخصیص اعتبار 500 تا 600میلیون تومان از بدهی قبل را پس می دهند تا بتوانند امور بیمارستان را بچرخانند، درحالی که حساب جدید جای آن را پر می کند و هیچ وقت هم این چرخه اصلاح نمی شود.  
سرشار می گوید: اکنون در بیمارستان های مشهد از لحاظ تجهیزات پزشکی کمبودی نیست، اما اگر این روند تا سه چهار ماه دیگر ادامه یابد و نقدینگی تخصیص پیدا نکند، ذخیره مجموعه های درمانی تمام می شود.  
البته برخی فروشندگان تجهیزات پزشکی هم نظر متفاوتی دارند. یکی از فروشندگان تجهیزات پزشکی در خیابان چمران می گوید: قطعا بین قیچی که از پاکستان وارد می شود و قیمتش 500هزار تومان است، با یک قیچی که از آلمان وارد می شود و قیمتش میلیونی است، تفاوت وجود دارد. بیشتر تجهیزات ما وارداتی هستند، حتی نخ های جراحی داخل اتاق عمل، و فقط در کشور کار آماده سازی شان انجام می شود. تحریم ها ضرر بزرگی به حوزه درمان وارد کرده است.  

بودجه بی‌توجه به جمعیت زائران مشهد
محمدمهدی پویافر، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم و تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی و دندان پزشکی مشهد، هم همان ابتدا گوشزد می کند که متولی این اتحادیه سازمان صمت و وظیفه آن اجرای قانون نظام صنفی و کنترل آن است که شامل صدور مجوز و پروانه برای واحدهای صنفی می شود.  
«بودجه اختصاصی تجهیزات پزشکی مشهد براساس جمعیت ثابت شهر تعیین می شود و در این بودجه توجهی به جمعیت شناور و زائران نشده است.» پویافر به این مسئله اشاره و بیان می کند: مشهد در حوزه پذیرش بیماران شرق کشور، مرجع حساب می شود و به برکت وجود مضجع مطهر رضوی سالانه پذیرای میلیون ها زائر است، اما در اختصاص بودجه وزارت بهداشت برای استان ها فقط جمعیت ثابت این استان مدنظر است و جمعیت شناور دیده نمی شود. این جمعیت شناور به نوعی ناترازی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد منجر می شود و این نبود توازن، وضعیت استان را در حوزه تجهیزات پزشکی از حالت عادی خارج می کند.  

خبرسازان
محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت: چندی پیش یکی از زنان نماینده مجلس که چندین دوره در مجلس حضور داشت، به دلیل نارسایی کلیه به بنده مراجعه کرد و لازم بود برای دیالیز ایشان پرمیکت بگذاریم، اما وسیله پرمیکت موجود نبود و او چهار ساعت در اتاق عمل معطل ماند. اگر همین اتفاق برای یک بیمار قلبی و عروقی بیفتد، بیمار را از دست می دهیم.  
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس: گردش مالی حوزه تجهیزات پزشکی زیاد است و هزاران شرکت و بیش از 40هزار دانش آموخته رشته مهندسی پزشکی در این حوزه فعال هستند. فعالان این بخش معتقدند که جایگاه این حوزه نیازمند بازنگری است و عملکرد سازمان غذا و دارو نمی تواند پاسخگوی این بخش باشد .
سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس: حذف ارز ترجیحی از تجهیزات و ملزومات پزشکی باعث می شود تولیدکنندگان و واردکنندگان برای تأمین تجهیزات پزشکی در کشور با مشکل افزایش ۱۰برابری هزینه ها مواجه شوند و با این اقدام، بیمارستان ها دیگر توانایی تأمین تجهیزات و جابه جایی و از رده خارج کردن تجهیزات فرسوده پزشکی را نخواهند داشت.