حکم دیوان بین‌المللی کیفری علیه نتانیاهو و گالانت: نقطه عطفی در مبارزات حقوقی فلسطینیان
جام جم . ۱۴۰۳/۹/۲، ۱۴:۵۹
این حکم که بازتاب گسترده‌ای در محافل سیاسی و حقوقی داشته، به‌رغم عدم وجود ضمانت اجرایی قوی، برای مردم فلسطین و محور مقاومت یک پیروزی حقوقی و نمادین محسوب می‌شود.
اتهامات وارده: نقض حقوق بشر و جنایات جنگی
بر اساس بیانیه دیوان بین‌المللی کیفری، نتانیاهو و گالانت به دلیل نقض مکرر حقوق بین‌الملل بشردوستانه و ارتکاب جنایات جنگی علیه مردم فلسطین تحت تعقیب قرار گرفته‌اند. این اتهامات شامل استفاده بی‌رویه از قدرت نظامی علیه غیرنظامیان، تخریب گسترده زیرساخت‌ها، محاصره غزه که به بحران انسانی منجر شده، و کشتار جمعی در جریان حملات اخیر به غزه می‌شود.
دیوان کیفری همچنین اشاره کرده است که تخریب منازل فلسطینیان و گسترش شهرک‌سازی‌های غیرقانونی در کرانه باختری نیز از جمله مواردی است که به عنوان نقض فاحش حقوق بشر در پرونده این دو مقام اسرائیلی مطرح شده است.
ابعاد حقوقی حکم دیوان کیفری
دیوان بین‌المللی کیفری، به‌عنوان یکی از بالاترین مراجع قضایی بین‌المللی، با صدور این حکم نشان داد که حقوق بشر فراتر از مرز‌ها و سیاست‌ها است. این حکم از لحاظ حقوقی حاوی چند نکته مهم است:
۱. افزایش فشار بین‌المللی بر رژیم صهیونیستی:
با صدور این حکم، موقعیت نتانیاهو و گالانت در صحنه بین‌المللی به شدت تضعیف می‌شود. هرگونه سفر این افراد به کشور‌های عضو دیوان کیفری ممکن است به دستگیری آن‌ها منجر شود، که این امر رژیم صهیونیستی را در انزوای بیشتری قرار خواهد داد.
۲. پیام به قربانیان فلسطینی:
این حکم نشان‌دهنده این است که جنایات رژیم صهیونیستی بدون پاسخ نخواهد ماند و عدالت، هرچند دیر، سرانجام پیگیری خواهد شد. این اقدام یک پیام قدرتمند به مردم فلسطین ارسال می‌کند که مبارزه حقوقی آن‌ها نتایج ملموسی دارد.
۳. تقویت جنبش‌های حقوقی بین‌المللی:
صدور حکم دیوان می‌تواند دیگر کشور‌ها و نهاد‌های بین‌المللی را به اتخاذ مواضع جدی‌تر علیه اقدامات رژیم صهیونیستی ترغیب کند. این روند ممکن است به افزایش تحریم‌ها و محدودیت‌ها علیه اسرائیل منجر شود.
ضمانت اجرا: چالش بزرگ عدالت بین‌المللی
اگرچه این حکم از نظر حقوقی مهم است، اما نبود ضمانت اجرایی قوی همچنان یک چالش عمده برای عدالت بین‌المللی محسوب می‌شود. اسرائیل عضو دیوان کیفری نیست و همکاری آن با این نهاد بسیار بعید به نظر می‌رسد. همچنین، حمایت بی‌چون‌وچرای ایالات متحده از رژیم صهیونیستی، مانعی اساسی در اجرای این حکم خواهد بود.
اما این واقعیت نباید اهمیت نمادین و حقوقی این حکم را کاهش دهد. صدور این حکم خود به‌تن‌هایی یک نقطه عطف در تلاش‌های بین‌المللی برای پاسخگویی به جنایات اسرائیل و تقویت جایگاه حقوقی فلسطینیان است.
برد حقوقی برای فلسطینیان و محور مقاومت
برای فلسطینیان و محور مقاومت، این حکم یک پیروزی بزرگ است. فلسطینیان که دهه‌ها با سرکوب، اشغال و جنایات اسرائیل مواجه بوده‌اند، اکنون می‌توانند از این حکم به‌عنوان یک ابزار حقوقی و سیاسی استفاده کنند.
محور مقاومت، که همواره بر مقابله با رژیم صهیونیستی تأکید داشته، می‌تواند این حکم را به‌عنوان یک دستاورد حقوقی و سیاسی در برابر اسرائیل معرفی کند. این اقدام دیوان کیفری همچنین می‌تواند به بسیج افکار عمومی جهان علیه اسرائیل و افزایش حمایت بین‌المللی از آرمان فلسطین منجر شود.
پیامد‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
این حکم، فراتر از تأثیرات حقوقی آن، پیامد‌های گسترده‌ای در صحنه سیاسی و دیپلماتیک خواهد داشت:
• افزایش انزوای اسرائیل: کشور‌های بیشتری ممکن است روابط خود با اسرائیل را محدود کنند یا مواضع سخت‌گیرانه‌تری علیه این رژیم اتخاذ کنند.
• افزایش مشروعیت مقاومت فلسطینی: این حکم مشروعیت مقاومت فلسطینی را در برابر سرکوب اسرائیل تقویت می‌کند و زمینه‌ساز حمایت‌های بیشتر از فلسطینیان در سطح بین‌المللی خواهد شد.
• تقویت کمپین‌های ضداسرائیلی: جنبش‌های بین‌المللی مانند BDS (تحریم، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم اسرائیل) از این حکم برای تقویت کمپین‌های خود علیه رژیم صهیونیستی استفاده خواهند کرد.
نتیجه‌گیری
صدور حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت توسط دیوان بین المللی کیفری، اگرچه با چالش‌های اجرایی روبه‌رو است، اما یک پیروزی بزرگ برای مردم مظلوم فلسطین و محور مقاومت محسوب می‌شود. این حکم نشان‌دهنده این است که جامعه بین‌المللی نمی‌تواند چشم خود را بر جنایات جنگی اسرائیل ببندد. این اقدام همچنین راه را برای گام‌های بعدی در مبارزه حقوقی و سیاسی فلسطینیان علیه رژیم صهیونیستی هموار می‌کند و امید به عدالت را در میان قربانیان جنایات اسرائیل زنده نگه می‌دارد.
