انتظارات بخش خصوصی از دولت برای حفظ رقابت‌پذیری صنعت فولاد ایران
مهندس انوری با ارائه جزئیات بیشتر گفت: شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد به عنوان بزرگترین فولادساز بخش خصوصی کشور، تاکنون کاملاً به توسعه پایدار و تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر متعهد بوده است. این شرکت در این مسیر، انرژی، توان و سرمایه بسیار سنگینی را هزینه کرده است و برای اینکه این تلاش‌ها به بار بنشیند و حداکثر بهره‌برداری از ظرفیت‌های ایجادشده صورت بگیرد، نهادهای دولتی و سیاست‌گذار وظیفه دارند، موانع موجود بر سر راه تولید، توسعه و افزایش اشتغال‌زایی را بردارند و فضای مناسب برای فعالیت اقتصادی این شرکت را مهیا کنند.
جزئیات دستاوردهای توسعه‌ای صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد
وی ادامه داد: با وجود چالش‌ها، شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد در یک سال اخیر، پروژه‌های توسعه‌ای مهمی را به سرانجام رساند. در حوزه بالادست زنجیره فولاد، واحد کنسانتره‌سازی این شرکت با ظرفیت تولید سالانه ۱/ ۱ میلیون تن به بهره‌برداری رسید. امیدوارم نهادهای دولتی، توزیع عادلانه و منصفانه مواد اولیه در بالادست زنجیره فولاد را مدنظر قرار دهند و همان‌طور که شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی، دسترسی به سهمیه‌های مواد اولیه (سنگ‌آهن) دارند، شرکت‌های فعال بخش خصوصی نیز از سهمیه‌های مواد اولیه برخوردار شوند تا از ظرفیت‌های زنجیره فولاد کشور به نحو بهینه استفاده شود.
مهندس انوری تصریح کرد: در حوزه پایین‌دست زنجیره فولاد نیز شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد به حوزه تولید میلگرد کلاف ورود کرد و خط تولید کلاف این شرکت با ظرفیت تولید ۴۵۰ هزار تن در سال، از سایز ۵/ ۴ میلی‌متر به بالا، مورد بهره‌برداری قرار گرفت. کلاف‌های آلیاژی و غیرآلیاژی این شرکت بخش قابل توجهی از نیازهای صنایع مختلف کشور را تامین خواهد کرد و علاوه بر این، با افتتاح این خط، فضا برای افزایش صادرات کلاف کشور نیز مهیاست.
بی‌نیازی کشور از واردات لوله‌های بدون درز
مدیرعامل این شرکت فولادی گفت: همچنین در یک اقدام توسعه‌ای برجسته دیگر، خط تولید لوله بدون درز شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد با ظرفیت تولید ۱۵۰ هزار تن در سال به بهره‌برداری رسید. این کارخانه با قابلیت تولید لوله‌های بدون درز از سایز ۵/ ۲ تا ۸ اینچ با ضخامت‌های ۵/ ۴ تا ۲۰ میلی‌متر وارد چرخه تولید شده است. لوله‌های بدون درز تولیدی در شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد در پروژه‌های ساختمانی، مکانیکال و صنایع نفت و گاز کاربرد دارند.
وی افزود: شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد تا پایان سال جاری با راه‌اندازی تجهیزات فرآیندهای تکمیلی از جمله عملیات حرارتی، رزوه‌زنی و تست، قادر به تولید لوله‌های نفتی جهت کیسینگ و تیوبینگ طبق استاندارد ایزو ۱۱۹۶۰ خواهد بود که خبر خوبی برای صنعت نفت و گاز کشور محسوب می‌شود. این اقدام به صنعت نفت و گاز ایران کمک می‌کند تا وابستگی خود را به واردات محصولات خارجی به حداقل برساند. با راه‌اندازی خط لوله بدون درز شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد، کشور از واردات این کالا بی‌نیاز شده و از خروج حدود ۲۰۰ میلیون دلار ارز جلوگیری می‌شود.
راه‌اندازی تیتانیوم کهنوج
مدیرعامل شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد عنوان کرد: از سه سال گذشته که طرح تیتانیوم کهنوج با برنده شدن شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد در مزایده شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران به ما واگذار شد، این طرح که ۲۵ سال بر زمین مانده بود، به‌سرعت اجرایی شد و اکنون مراحل نهایی خود را سپری می‌کند و به زودی در همین پاییز سال جاری، کارخانه کنسانتره تیتانیوم با ظرفیت ۱۳۰ هزار تن در سال به تولید می‌رسد.
تغییر چشم‌انداز با تمرکز بر حفظ تولید
مهندس انوری تاکید کرد: به‌رغم تلاش‌های گسترده‌ای که شرکت صنایع فولاد آلیاژی در سالیان اخیر در حوزه توسعه داشته که به نتایج برخی از آنها اشاره کردیم، در حال حاضر در تقابل با چالش‌ها و موانع متعدد تولید، برنامه‌های توسعه‌ای بیشتر را متوقف کرده‌ایم و تمرکزمان را روی حفظ وضعیت فعلی و حفظ تولید فعلی گذاشته‌ایم. این تغییر چشم‌انداز، خوشایند ما نیست، اما در تقابل با موانع بسیار که در ادامه به آنها اشاره می‌کنم، راهی جز این نداریم که توسعه شرکت را در همین مرحله فعلی فریز کنیم.
چالش بزرگ محدودیت‌های برق و گاز
مدیرعامل شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد در مورد موانع و مشکلات تولید بیان کرد: مهم‌ترین چالشی که طی سالیان اخیر، به صنعت فولاد کشور آسیب وارد ساخته است، محدودیت‌های مصرف برق در فصل گرم و محدودیت‌های مصرف گاز در فصل سرد سال است. متاسفانه محدودیت انرژی طی سالیان اخیر به‌شدت به شرکت‌ها آسیب وارد کرده و در نیمه نخست امسال نیز محدودیت‌های برق شدیدتر از سال گذشته بود!
وی در پاسخ به این سوال که آیا برآوردی از میزان خسارت‌های تحمیل‌شده ناشی از محدودیت‌های انرژی به صنایع فولاد کشور وجود دارد یا خیر، گفت: برای تخمین تولید فولاد ازدسترفته به واسطه محدودیت‌های انرژی در هر سال، علمی‌ترین روشی که وجود دارد این است که بر اساس میانگین تولید واقعی فولاد کشور در دو ماه نخست سال که در آن هیچ‌گونه محدودیت انرژی وجود ندارد، توان تولید فولاد کشور در هر سال را در شرایط نبود محدودیت‌های انرژی برآورد کنیم و آن را با میزان تولید واقعی فولاد کشور در آن سال مقایسه کنیم. در این روش، توان تولید برآوردشده (بر اساس میانگین تولید دو ماه نخست سال) منهای تولید واقعی فولاد در هر سال، برابر با میزان تولید ازدسترفته به دلیل محدودیت‌های انرژی خواهد بود. حال اگر تولید ازدسترفته به دلیل محدودیت‌های انرژی را در میانگین قیمت فولاد صادراتی ایران در هر سال سال ضرب کنیم، خسارت‌های ارزی تحمیل‌شده به صنعت فولاد ناشی از محدودیت‌های انرژی محاسبه می‌شود.
انوری ادامه داد: با استفاده از این روش درخواهیم یافت که در سال ۱۴۰۰، حدود ۷/ ۵ میلیون تن فولاد به ارزش حدوداً ۵/ ۳ میلیارد دلار، در سال ۱۴۰۱، حدود ۱/ ۵ میلیون تن فولاد به ارزش حدوداً ۷/ ۲ میلیارد دلار و در سال ۱۴۰۲ حدود ۶/ ۶ میلیون تن فولاد به ارزش ۲/ ۳ میلیارد دلار عمدتاً به واسطه محدودیت‌های انرژی در کشور از دست رفته است. این آسیبی است که عمدتاً از محل محدودیت‌های انرژی و البته برخی موانع دیگر نظیر افزایش بهای انرژی، محدودیت‌های صادراتی و... به صنعت فولاد ایران تحمیل شده است.
وی در پاسخ به این سوال که در نیمه نخست سال جاری، عدم‌النفع صنعت فولاد ایران ناشی از محدودیت‌های برق چقدر بوده است، گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در نیمه نخست سال ۱۴۰۳، حدود پنج میلیون تن از تولید فولاد ایران به ارزش ۳/ ۲ میلیارد دلار، عمدتاً به دلیل محدودیت‌های برق از دست رفته است.
مهندس انوری تاکید کرد: جا دارد خسارت‌های بزرگ ناشی از محدودیت‌های انرژی، مسئولان و نهادهای سیاست‌گذار را به تفکر وادارد تا اول، محدودیت‌های انرژی را به صورت غیرکارشناسی به صنعت فولاد تحمیل نکنند و دوم، در میان‌مدت تمام تلاش خود را بکنند تا با برنامه‌ای منسجم مشکل کسری برق و گاز حل شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سهم کل زنجیره آهن و فولاد از مصرف گاز کشور ۵/ ۵ درصد و از مصرف برق کشور ۳/ ۷ درصد است. از این‌رو اصلاً منطقی نیست که صنعتی که با این سهم اندک از مصرف انرژی کشور به دهمین صنعت بزرگ فولاد دنیا تبدیل شده، به خاطر محدودیت انرژی با بحران مواجه شود.
از محدودیت‌های ارزی تا دستورالعمل‌های خلق‌الساعه
مدیرعامل شرکت صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد در مورد دیگر موانع تولید گفت: در یک سال اخیر، شرکت‌های فولادی با مشکلاتی نظیر محدودیت‌های ارزی و سرکوب نرخ ارز در سامانه نیما و الزام صادرکنندگان به بازگشت ارز با نرخ نیمایی، عدم تخصیص به‌موقع ارز جهت واردات مواد مورد نیاز شرکت‌ها از محل صادرات خود آنها، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های خلق‌الساعه نظیر مصوبه عوارض صادراتی زنجیره فولاد و لغو برخی معافیت‌های مالیاتی، افزایش شدید بهای برق و گاز و مشکلات تامین پایدار مواد اولیه نیز روبه‌رو بوده‌اند.
وی ادامه داد: امیدواریم حرکات مثبت از طرف نهادهای دولتی نظیر خروج صادرات فولاد از سامانه نیما و بازگشت ارز حاصل از صادرات فولاد با نرخ توافقی ادامه‌دار باشد و در حوزه ارزی برای حمایت از تولیدکنندگان و صادرکنندگان، شاهد شکل‌گیری یک نرخ ارز واحد باشیم.
مهندس انوری در این مورد که چه انتظاراتی از دولت جدید برای حفظ رقابت‌پذیری صنعت فولاد ایران دارید، گفت: یکسان‌سازی نرخ ارز، تسهیل صادرات فولاد با عنایت به مازاد عرضه فولاد در بازار داخلی، ثبات سیاست‌ها و قوانین و مقررات، بازنگری ساختار توسعه فولاد و صدور مجوزها طبق ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های کشور، تلاش برای خروج اقتصاد کشور و بخش زیرساخت‌ها و ساختمان از رکود، حمایت از دستیابی شرکت‌ها به دانش فنی و تکنولوژی پیشرفته و ایجاد سازوکار کارشناسی برای دسترسی پایدار شرکت‌ها به مواد اولیه و انرژی، اقداماتی است که دولت می‌تواند در جهت حفظ رقابت‌پذیری زنجیره آهن و فولاد ایران صورت دهد.
