ولی‌زادگان: هر نقشی بخشی از وجودم را به چالش می‌کشد
خبرگزاری برنا . ۱۴۰۳/۹/۳، ۱۱:۰۰
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ محمد ولی‌زادگان، بازیگر تئاتر و سینما که این روزها با نقش‌آفرینی تأثیرگذار خود در سریال «گردن‌زنی» سامان سالور و نمایش «من هم» نیما دهقان مورد توجه قرار گرفته گپ‌وگفتی با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ درخصوص تجربه بازی در این نمایش همکاری با نیما دهقان و سامان سالور و چالش‌های نقش‌آفرینی در آثار اجتماعی و... داشته است که در ادامه می‌خوانید.
برنا: درباره همکاری با نیما دهقان در نمایش «من هم» و تجربه این اجرا برای ما بگویید.
ولی‌زادگان: راستش در ابتدا، مهم‌ترین نکته برای من همکاری با نیما بود. سال‌های گذشته، نمایش‌های بسیار خوبی از او دیده بودم و همیشه دلم می‌خواست اگر روزی دوباره به تئاتر برمی‌گردم، با شخصی از آن نسل همکاری کنم. نیما اواخر دهه ۸۰ و اوایل ۹۰ وارد تئاتر شد و در همان زمان با بسیاری از بازیگران شناخته‌شده و چهره که هم بار هنری دارند و هم جذابیت عامه‌پسند، همکاری کرد. حالا پس از سال‌ها، در فضایی که تئاتر به چهره‌های شناخته‌شده نیاز داشت، او تصمیم گرفت با دو نفر که تجربه تئاتر دارند اما هنوز شناخته نشده‌اند، کار کند. این تصمیم او در حالی بود که بسیاری از افراد به دنبال جذب مخاطب به هر قیمتی هستند. این تصمیم نیما نشان‌دهنده نگاه ویژه‌اش به ارزش کار تجربی و هنری در تئاتر است.
برنا: متن نمایش چه داشت که شما را علاقه‌مند به همکاری کرد؟
ولی‌زادگان: هر نقشی بخشی از وجودم را به چالش می‌کشد. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های متن برای من، مسئله «گم‌شدگی» بود؛ این که هیچ‌وقت نمی‌توانی دقیقاً بفهمی چه کسی حقیقت را می‌گوید. هر شخص روایت خودش را دارد، هیچ‌کس همه‌چیز را به‌طور کامل بیان نمی‌کند و در نهایت تو نمی‌توانی نظر قطعی بدهی، قضاوت کنی یا تصمیم نهایی بگیری. این ابهام و چالش برایم بسیار جذاب بود.
برنا: نام نمایش «من هم» ناخودآگاه ذهن مخاطب را به جنبش‌هایی مانند MeToo معطوف می‌کند. آیا این ارتباط عمدی است؟
ولی‌زادگان: دقیقاً همین‌طور است. نام نمایش ذهن را به سمت جنبش «می‌تو» می‌برد، جنبشی که در سال‌های اخیر، چه در ایران و چه در کشورهای دیگر، بسیار مورد بحث قرار گرفت. اما در ایران، این جنبش کمی مسیر اصلی خودش را گم کرد و به شکلی نادرست پیش رفت. موضوع نمایش به نوعی به همین گمراهی و تلاش برای یافتن حقیقت می‌پردازد. اینکه چطور می‌توان با معیارهایی مشخص، حقیقت را پیدا کرد و بر اساس آن تصمیم گرفت.
برنا: آیا به نظرتان نمایش «من هم» توانسته است پیام خود را به درستی به مخاطب منتقل کند؟
ولی‌زادگان: به نظر من، نمایش تلاش می‌کند تا این پیام را منتقل کند که قضاوت کردن همیشه ساده نیست و گاهی حتی ممکن است برداشت‌های ما اشتباه باشد. این اثر به مخاطب یادآوری می‌کند که واقعیت همیشه سیاه یا سفید نیست و همه ما در روایت‌های خودمان تناقض‌هایی داریم. شاید همین چالش‌ها نمایش را برای تماشاگران جذاب کند.
برنا: دلیل انتخاب عنوان «من هم» برای این نمایش چه بود؟
ولی‌زادگان: در ابتدا این نمایش عنوان دیگری داشت. نیما دهقان، حتی پیش از اینکه متن را در اختیار ما قرار بدهد، با من درباره فضایی که قصد ورود به آن را داشت صحبت کرد. به‌عنوان اولین نفری که برای این پروژه انتخاب شدم، این دغدغه‌ها برایم بسیار جالب بود. همان‌طور که اشاره کردید، جنبش‌هایی مثل «می‌تو» در ایران مسیر خودشان را درست نرفتند و بسیاری از افراد در این جریان قربانی شدند؛ قربانی‌هایی که جنسیت‌شان مطرح نیست و این موضوع در نمایش هم مورد توجه قرار گرفته است.
برنا: این نگاه چطور در متن نمایش و اجرا بازتاب پیدا می‌کند؟
ولی‌زادگان: متن نمایش دقیقاً همین موضوع را برجسته می‌کند که جنسیت در این موارد مطرح نیست و مسئله، نوع نگاه و رفتارها است. برای من، این تجربه فرصتی بود که بیشتر از قبل سعی کنم موقعیت و شرایط زنان را درک کنم. از یک مرحله‌ای در زندگی‌ام تلاش کردم با دقت بیشتری به این مسائل نگاه کنم، همان‌طور که قبلاً فیلمی با محوریت زنان ساختم. اما مسئله فقط درک نیست؛ ما در مختصاتی اجتماعی و فرهنگی بزرگ شده‌ایم که بخش زیادی از آن در فضایی ضد زن شکل گرفته است. بزرگ شدن در چنین فضایی باعث می‌شود که همواره در حال تلاش برای فهم بیشتر و اصلاح نگاه خودت باشی. این مسیر آسان نیست، ولی به نظرم درک این چالش‌ها و انعکاس آن در هنر، بخشی از رسالت ماست. نمایش «من هم» دقیقاً همین تلاش را به تصویر می‌کشد؛ تلاشی برای درک بهتر، قضاوت نکردن و عبور از کلیشه‌ها.
برنا: چه مراحلی را برای آماده‌سازی نقش‌تان طی کرده‌اید؟
ولی‌زادگان: در مورد آماده‌سازی نقشم در این نمایش، باید بگویم که هیچ فرآیند خاصی برای آن نداشتم. راستش را بخواهید، به نظرم هیچ کار خارق‌العاده‌ای نکرده‌ام. در گذشته وقتی تئاتر کار می‌کردم، خیلی بر این باور بودم که اگر کار به‌درستی پیش نرود، نباید به روی صحنه بروم اما الان تنها سعی می‌کنم هر روز یک چیز را بهتر کنم.
برنا: آیا این چالش‌ها و نگرانی‌ها در طی فرآیند تمرین و اجرا برای شما تغییراتی ایجاد کرده است؟ آیا نگاه‌تان به کار در طول تمرینات متفاوت شد؟
ولی‌زادگان: خیلی از روزها که تمرینات را شروع می‌کنیم، می‌دانیم که نقص‌هایی وجود دارد، ولی هر روز سعی می‌کنیم پیشرفت کنیم. باید این واقعیت را بپذیریم که همیشه در جستجوی کمال هستیم. من هیچ‌وقت از خودم راضی نمی‌شوم. این در واقع ویژگی‌ای است که در نیما دهقان هم می‌بینم. در این پروژه روزها زودتر می‌رویم تا همه چیز را مرور کنیم و مطمئن شویم که هر لحظه به سمت بهتر شدن پیش می‌رویم و این روند تا شب آخر اجرا ادامه خواهد داشت.
برنا: علاوه بر این نمایش این روزها در نقش بردیا در سریال «گردن‌زنی» هم نقش‌آفرینی کردید. درباره پیچیدگی‌های این کاراکتر و قرار گرفتن در ساختار دراماتیک این سریال برایمان بگویید.
ولی‌زادگان: شخصیت بردیا در سریال «گردن‌زنی» یکی از پیچیده‌ترین نقش‌هایی است که تا به حال بازی کرده‌ام. این شخصیت از تضادهای درونی زیادی برخوردار است و همین تضادها باعث می‌شود که مخاطب همواره درگیر احساسات و رفتارهای او باشد. شخصیت بردیا درگیر مسائل مختلفی از جمله خشونت و خانواده است و اینها باعث می‌شود که او هم به‌عنوان فردی با مشکلات درونی و هم به‌عنوان عضوی از جامعه، در درام سریال جذاب و چالش‌برانگیز باشد.
برنا: سریال، ترکیبی از درام و معماست. این ترکیب چگونه به جذابیت داستان کمک کرده و برای شما به‌عنوان بازیگر چه چالش‌هایی داشته است؟
ولی‌زادگان: ترکیب درام و معما باعث می‌شود که داستان در هر لحظه تغییر و لایه‌های مختلفی پیدا کند. به‌عنوان بازیگر، این نوع داستان‌گویی چالش‌هایی ایجاد می‌کند چون باید همیشه در عین حفظ جزئیات و احساسات شخصیت، به سرعت تغییرات دراماتیک را درک کرده و آن‌ها را به‌طور طبیعی به نمایش بگذارم. در این نوع سریال‌ها، هر تصمیمی که می‌گیریم تأثیر زیادی روی ادامه داستان دارد و باید شخصیت‌ها را به‌طور عمیق و باورپذیر بازی کنیم.
برنا: واکنش‌ها و بازخوردها در زمان پخش سریال چگونه بود؟
ولی‌زادگان: واکنش‌ها بیشتر شخصی بود. افراد معمولاً دو سوال از من می‌پرسیدند: یکی اینکه آیا در واقعیت هم مثل شخصیت بردیا خشونت به کار می‌برم یا نه و دیگری اینکه چقدر نقش بردیا را باورپذیر کردم. برخی از تماشاگران از بازی من تعریف می‌کردند و می‌گفتند که چقدر مسلط و جذاب بودم. این نوع بازخوردها نشان می‌دهد که مردم با شخصیت‌ها و داستان ارتباط برقرار کرده‌اند، حتی اگر موضوعاتی چون خشونت و تضاد در آن وجود داشته باشد.
برنا: چه تجربه‌ای از همکاری با سامان سالور دارید، به‌خصوص که این اولین سریال اپیزودی او در نمایش خانگی بوده است؟
ولی‌زادگان: همکاری با سامان سالور یکی از تجربیات مهم من بود. او کارگردانی است که به جزئیات اهمیت زیادی می‌دهد و همیشه در تلاش است تا بهترین نتیجه را از بازیگران بگیرد. او فردی است که برای همه کارهایش دلیل دارد و به هیچ‌وجه از چیزی به سادگی عبور نمی‌کند و در فشار کاری زیاد باانگیزه به کارش ادامه می‌دهد.
برنا: چه چالش‌هایی در این نقش داشتید و چگونه به آن‌ها برخورد کردید؟
ولی‌زادگان: بزرگ‌ترین چالش این نقش، ایجاد تعادل بین خشونت و احساسات درونی شخصیت بود. من باید نشان می‌دادم که شخصیت بردیا همواره در یک جنگ داخلی است و این باعث می‌شود که رفتارهای او پیچیده و گاهی متناقض به نظر برسند. این چالش‌ها با همکاری نزدیک با کارگردان و تیم تولید حل شد و در نهایت توانستم یک شخصیت چندبعدی را به نمایش بگذارم.
برنا: در مورد روند انتخاب شما برای نقش بردیا، آیا خودتان هم ویژگی‌هایی در این شخصیت داشتید که در روند ساخت شخصیت اثرگذار بوده باشد؟
ولی‌زادگان: بله، ویژگی‌هایی از خودم در این شخصیت وجود داشت که به‌طور طبیعی در اجرای نقش تأثیرگذار بود. به‌عنوان مثال، مدل لباس پوشیدن و برخی از جزئیات رفتاری که در نقش بردیا دیدید، بیشتر از تجربیات شخصی من گرفته شده است. سامان سالور خودش به من گفته بود که این بخش از شخصیت بردیا بر اساس ویژگی‌های من طراحی شده است. این امر باعث شد که بتوانم نقشم را با راحتی بیشتری بازی کنم و احساسات درونی شخصیت را به‌خوبی منتقل کنم.
برنا: شما در فصل اول سریال سیاوش هم بازی می‌کردید. آیا از فصل دوم این سریال خبر جدیدی دارید؟ یا ممکن است سریال گردن‌زنی مثل برخی دیگر از پروژه‌ها، فصل بعدی داشته باشد؟
ولی‌زادگان: من هیچ خبری در این زمینه ندارم. به طور کلی از پروژه‌هایی که در دست انجام است، چیزی جدی به گوش من نرسیده است. البته سیاوش هم جزو سریال‌هایی بود که قرار بود فصل بعدی داشته باشد، اما هنوز خبری از آن نیست.
برنا: علاوه بر نمایش «من هم»، این روزها دیگر مشغول چه کاری هستید؟ آیا به کارگردانی و نویسندگی ادامه می‌دهید؟
ولی‌زادگان: در حال کار کردن روی پروژه‌ای جدید هستم که برایم مانند تولدی دوباره است و به نظرم می‌تواند نقطه عطفی برای تئاتر پس از اتفاقات اخیر باشد. خوشحالم که بسیاری از آدم‌ها دوباره به تئاتر برگشته‌اند و امیدوارم فضای دکانی که در چند سال اخیر به وجود آمده بود، تعطیل شود و تئاتر دوباره به شمایل اصلی خودش بازگردد. در حال حاضر در مرحله نگارش هستم و امیدوارم که بتوانم پروژه‌ام را به زودی روی صحنه ببرم. فقط می‌خواهم دوباره تاکید کنم که امیدوارم در آینده شاهد حضور افراد مهم تئاتر مثل رضا بهبودی، همایون غنی‌زاده و ... روی صحنه باشیم. دلم می‌خواهد آن‌هایی که به هر دلیلی از تئاتر دور شده‌اند، دوباره به صحنه برگردند و ما دوباره شاهد کارهای فوق‌العاده‌شان باشیم.
