کشف کانال‌های شگفت‌انگیز «ماهیگیری» که ساکنان باستانی آمریکا ساختند
کشف شبکه‌های پیچیده به دام انداختن ماهی از ۴۰۰۰ سال پیش نشان می‌دهد مایاها چگونه در قالب یک تمدن در آمریکای مرکزی و جنوب مکزیک کنونی ظهور کردند.
فرادید| مجموعه وسیعی از امکانات باستانی برای شکار ماهی توسط اجداد مایاها در بِلیز کشف شده است. با این امکانات میشد ماهی کافی برای تغذیه ۱۵۰۰۰ نفر در سال را صید کرد. این امکانات شامل شبکه‌ای از کانال‌ها و حوضچه‌ها میشده که ماهی‌ها را به مناطقی هدایت می‌کرده که به راحتی صید شوند.
به گزارش فرادید، دانشمندان در این مطالعه که روز ۲۲ نوامبر در مجله «پیشرفت‌های علم» منتشر شد، نوشتند شکارچی-گردآورندگان این شبکه‌های پیچیده را حدود ۴۰۰۰ سال پیش در دوره باستانی ساختند، قبل از اینکه مردم منطقه در مقیاس وسیع کشاورزی کنند.
«این نخستین تأسیسات باستانی صید ماهی در مقیاس بزرگ است که در آمریکای باستان ثبت شده است. به نظر می‌رسد موفقیت این شکارچیان به شکل‌گیری تمدن مایاها کمک کرده، تمدنی که بعداً بر پست‌بوم‌های مایا در آمریکای مرکزی و جنوب مکزیک امروزی تسلط یافت.»
این امکاناتِ صید ماهی مردم را به جمع‌آوری و توسعه سکونتگاه‌های دائمی و بعداً شهری ترغیب کرد. ماریکا براور بورگ، از نویسندگان این مطالعه و پروفسور مردم‌شناسی دانشگاه وِرمونت گفته: «به نظر می‌رسد کانال‌ها امکان برداشت سالانه ماهی و دورهمی‌های اجتماعی را فراهم می‌کرده و مردم را ترغیب می‌کرده سال به سال به این منطقه بازگردند و برای مدت طولانی‌تری گرد هم آیند.»
«این سرمایه‌گذاری‌های فشرده در چشم‌انداز احتمالاً در نهایت منجر به توسعه جامعه پیچیده تمدن مایاهای پیش‌کلمبیایی شده که متعاقباً حدود سال ۱۲۰۰ ق. م. در این منطقه ظاهر شدند.»
داده‌های سنجش از دور، ویژگی‌های تالاب را به‌عنوان امکانات احتمالی صید ماهی در دشت‌های مایا (بلیز کنونی) نشان دادند
زمان ساخت امکانات صید ماهی با تله، منطقه در حال خشک‌تر شدن بود و مردم احتمالاً با خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کردند و این کار احتمالاً آن‌ها را تشویق کرده دور هم جمع شوند و با این امکانات اطمینان حاصل کنند غذای کافی دارند.
این تیم از تصاویر ماهواره‌ای و تصاویر هوایی گرفته‌شده توسط هواپیماهای بدون سرنشین برای شناسایی کانال‌ها و حوضچه‌ها استفاده کرد، همچنین برای تعیین زمان ساخت این امکانات، رسوبات آلی و زغال‌سنگی، قدمت‌یابی رادیوکربن شدند و حفاری‌هایی انجام شد.
مایاها به استفاده از این امکانات ماهیگیری در دوران شکل‌گیری (حدود ۲۰۰۰ ق. م. تا ۲۰۰ پ. م.) ادامه دادند.
توماس گودرجان، استاد مردم‌شناسی دانشگاه تگزاس گفته: «صادقانه بگویم، این کشف حیرت‌انگیز است. ما همیشه فکر می‌کردیم پروژه‌های اصلاح زمین در مقیاس بزرگ چیزیست که در دوره کلاسیک مایاها، تقریباً بین ۲۵۰ تا ۹۰۰ پ. م. اتفاق افتاده است.»
مدل دیجیتالی یک برکه در تالاب غربی که اجداد مایاها برای صید راحت‌تر ماهی‌ها ساختند
گودرجان که در این مطالعه شرکت نداشته، افزود که این تحقیق ممکن است محققان را ترغیب کند درباره تصورشان از مایاها در حدود ۴۰۰۰ سال پیش تجدیدنظر کنند.
نیکلاس دانینگ، استاد جغرافیای دانشگاه سینسیناتی که درباره مایاها به طور گسترده مطالعه کرده نیز این تحقیق را ستوده و گفته: «طی چند دهه گذشته، تعداد زیادی از محققان مایاهای باستان از جمله خود من، پیشنهاد کرده‌اند آبزی‌پروری احتمالاً نقش مهمی در توسعه تمدن مایا داشته است. با این حال، مطالعه حاضر نخستین مطالعه‌ای است که من می‌دانم به طور خاص سعی در آزمایش این فرضیه دارد. این مطالعه یک اقدام مهم برای کمک به دانشمندان حوزه مایای باستان برای درک منشأ این جامعه غیرمهاجر (یکجانشین) در منطقه است.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
