سیدعلی حسینی کارشناس سیاست خارجی معتقد است پیروزی مخالفان اسد موقتی است و ارتش سوریه به زودی بر شمال سوریه مسلط خواهد شد.
متن گفتگوی جماران با این کارشناس سیاست خارجی را در ادامه می خوانید:
سوال: به نظر شما چرا درگیری های سوریه دقیقا بعد از آتش بس لبنان شروع شده است؟
درباره چرایی درگیری ها پس از آتش بس لبنان در سوریه باید گفت که در طول یک سال و چند ماه گذشته که اسراییل جنگ وحشتناک و غیرانسانی خود را در غزه و لبنان انجام می داد ، ابتدا بایستی نقش ترکیه را بررسی کرد. ترکیه در حوادث منطقه هم در زمانی که داعش عملیات های تروریستی را در عراق و سوریه آغاز کرده بود و هم در جریان هفت اکتبر و سپس در جنگ وحشتناک اسرائیل غاصب علیه غزه همواره مشکوک بوده است.
درباره چرایی درگیری ها پس از آتش بس لبنان در سوریه باید گفت که در طول یک سال و چند ماه گذشته که اسراییل جنگ وحشتناک و غیرانسانی خود را در غزه و لبنان انجام می داد ، ابتدا بایستی نقش ترکیه را بررسی کرد. ترکیه در حوادث منطقه هم در زمانی که داعش عملیات های تروریستی را در عراق و سوریه آغاز کرده بود و هم در جریان هفت اکتبر و سپس در جنگ وحشتناک اسرائیل غاصب علیه غزه همواره مشکوک بوده است.
آنها در جنگ به ظاهر از حماس و فلسطین حمایت تبلیغاتی می کردند اما در باطن روابط تجاری شان با اسراییل غاصب را گسترش دادند و بخشی از نفت و انرژی اسراییل از آذربایجان و از طریق خاک ترکیه تامین گردید.
روابط پنهان و بده و بستان های ترکیه و اسراییل از طریق سفارت خانه ها و تبادل رسمی اطلاعاتی هیچ گاه کم نشد و ترکها در هیچ مقطعی مواضع روشن عملیاتی به نفع فلسطینی ها نداشتند.
مردم منطقه شاهد بودند ، شبکه الجزیره گزارشی منتشر کرد که نشان می داد چند هزار یهودی ترک تبار در صفوف ارتش اسراییل با فلسطینی ها می جنگیدند.
در سال های قبل سوریه توانست بر داعش ومخالفان مسلح پیروز شود. یکی از دلایل ثبات کشور سوریه در چندین سال گذشته مرهون ارتش سوریه، ایران، روسیه و حزب الله و نیروهای الهام گرفته از انقلاب مثل لشکر فاطمیون بوده است که در مقابل جبهه داعش، القاعده و ارتش به اصطلاح آزادیبخش سوریه از حکومت و تمامیت ارضی سوریه حفاظت کردند.
تحرکات و حمایت های ترکیه از شورشیان سوری ربطی به تفکرات نو عثمانی آنها دارد؟
بله ، به نظر همین طور است. همان طور که می دانید در زمان عثمانی ها این امپراطوری سه شاخه داشت منطقه ترک زبان که قفقاز و آسیای میانه را در بر می گرفت ، بخش اروپایی که تا اتریش و رودخانه دانوب گسترش داشت و یک بخش عربی که شامل کشورهای عربی و شمال آفریقا بود. ترک های امروزی با تفکرات نوعثمانی می خواهند دوباره سیطره خود را بر این مناطق به دست آورند و ساده ترین راه تسلط بر کشورهای عربی و در مرحله اول سوریه، به وسیله نیروهای مخالف مسلح بشار اسد است که قدم اول آن سوریه را هدف قرار داده بودند به همین جهت دولتمردان نوعثمانی ترکیه در آشوبی که داعش به راه انداخت به صورت پنهانی از آنها حمایت می کردند تا حکومت مرکزی سوریه را براندازی کنند اما با دخالت ایران و کمک سایر کشورها داعش شکست خورد و ترکها هم ناکام ماندند.
ترکیه در مرحله بعدی تلاش کرد تا تسلط نیروهای مورد حمایتش بر حلب ، پایگاه خود را در شمال سوریه محکم کنند و بتواند کردهای سوریه را کنترل کند. توافق سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در سال 2016 در کنفرانس تهران در تسلط دولت سوریه بر حلب و سپرده شدن کنترل ادلب به نیروهای معتدل مخالف اسد مانع توسعه طلبی ترکیه شد. به همین دلیل که ترکیه، این توافق را با سیاست های توسعه طلبانه خود در تضاد می دید در سال 2020 با واسطه نیروهای معارض سوری تلاش هایی برای تسلط بر شهر حلب انجام داد که پس از درگیری سخت ارتش سوریه و حمایت های نظامی ایران ، حزب‌الله ، حشد الشعبی عراق ، لشکرفاطمیون و روسیه، نیروهای معارض مجبور به عقب نشینی شدند.
این روزها را برای عملیات علیه بشار انتخاب شده است؟
ترکیه در سوء استفاده از شرایط اضطراری همسایگان به نفع خود تبحر ویژه ای دارد عملیات گروه های مخالف بشار اسد با پشتیبانی ترکیه بلافاصله بعد از آتش بس در لبنان و عملیات و تسلیحات پیشرفته نشان دهنده آموزش خاص این گروه ها در ترکیه و پشتیبانی آنها توسط ارتش این کشور است ، ترک ها قصد دارند ناکامی خود را در سال های 2016 و 2020 را با این عملیات جبران کنند و این طور ارزیابی می کنند که روسیه به خاطر درگیری در اوکراین قدرت مانور بیشتر از این را در سوریه ندارد و ارتش سوریه و حزب الله لبنان و نیروهای حامی ایران هم به خاطر درگیری با اسراییل تضعیف شده اند و این موقعیت ، بهترین فرصت برای انجام عملیات علیه دولت مرکزی سوریه است.
انتخاب این روزها آیا می تواند نشانگر نوعی هماهنگی با اسراییل باشد؟
من فکر می کنم این هماهنگی وجود دارد همان طور که در زمان جنگ داعش رسانه ها فاش کردند که این گروه تندروی اسلامی مجروحین خود را برای درمان به بیمارستان های اسراییل فرستاد و حتی نتانیاهو از آنها عیادت هم کرده بود. حالا هم طبیعی است که عملیات نیروهای تندروی ضد بشار اسد در حلب در هماهنگی با اسراییل باشد. بنظر می رسد در هماهنگی ترکیه با اسراییل تردیدی وجود ندارد بخصوص پس از انتشار اخبار انفجار پیجرها و بی سیم های ارتش سوریه ، چرا که همان طور که گفتم سفارت خانه های ترکیه و اسراییل مراودات و تعامل های پنهانی منظم و مرتبی دارند و قرائن هم نشانگر هماهنگی های فی مابین هست.
با این حساب چه سرنوشتی برای این عملیات ها در سوریه می بینید؟
شاید در کوتاه مدت و میان مدت این نیروها بتوانند مناطقی از شمال سوریه و حتی شهر حلب را تصرف کنند اما این موفقیت ها موقتی خواهد بود و ارتش سوریه و حامیان بشار اسد می توانند مجددا به حلب و شمال سوریه مسلط شوند.
برخی کارشناسان احتمال می دهند که نیروهای عملیات کننده بدون هماهنگی با ترکیه دست به این عملیات زده اند؟
قرائن و شواهد اینطور نشان نمی دهد، نوع آموزش و آمادگی ، تجهیزات مورد استفاده در این عملیات ها نشان می دهد که این عملیات امکان ندارد که بدون حمایت و پشتیبانی ترکیه اتفاق افتاده باشد. همان طور که گفتم بنظر می رسد ترکیه با حمایت از نیروهای مخالف بشار اسد این عملیات را سازماندهی کرده تا منطقه تحت نفوذ خود را گسترش دهد و با تصرف شهر حلب و جاده سراسری شمال به جنوب سوریه و تحکیم موقعیت خود، سرزمینی برای بازگرداندن آوارگان سوریه در ترکیه را ایجاد کرده و نیز کردهای سوری را تحت فشار قرار دهد که مخالفان کرد ترکیه را از سرزمین های کردنشین سوریه اخراج کنند.
البته ترک ها برای مراحل بعدی لاجرم وارد مراوده با دولت مرکزی سوریه و بشاراسد خواهند شد و می خواهند با تحت کنترل داشتند مناطقی از سوریه، در برابر دولت سوریه دست بالا داشته باشند، البته به نظر من این درگیری ها لایه عمیق تری هم می تواند داشته باشد و آن در راستای تضعیف محور مقاومت طراحی شده باشد ، که نتانیاهو در سازمان ملل به عنوان محور نکبت از آنها یاد کرد. از این منظر نتانیاهو بعد از غزه و لبنان حالا به سراغ سوریه آمده است و ترکیه هم به عنوان یک اهرم عملیاتی اسراییل عمل می کند.برای روشن شدن موضوع باید با دقت حوادث سوریه را دنبال شود روزهای اتی مشخص خواهد کرد که این پیشروی ها و عملیات چه اهداف و برنامه های پشت پرده دارد و لایه های مختلفی که ذکر کردم بیشتر خود را نشان خواهند داد.
آیا احتمال دارد نیروهای فرامنطقه‌ای در این حوادث دخالت داشته باشند؟
هماهنگی ترکیه با اسرائیل از نگاه زمانی (پس از آتش بس) و عملیاتی (انفجار پیجرها و بی سیم ها) محرز است حال باید دید این همکاری در سطح تاکتیک است یا استراتژی ، اسرائیل غاصب و نوع برخورد روسیه با گروه های تروریستی تحت امر ترکیه نشان خواهد داد که روس ها هم در کدام سمت قرار گرفته اند؟ باید توجه داشت وقتی می گوییم اسرائیل یعنی آمریکا، اروپا و ناتو و هیچ بعید نیست که روسیه ، غرب و ناتو در این قضیه به توافق و همگرایی رسیده باشند و این موضوع زمینه ساز توافقات و بده بستان بین آمریکا و روسیه در موضوع اوکراین باشد، این تحلیل بدبینانه است که تجربه نشان داده است اینگونه رویداد ها در جهان کم نبوده است بخصوص وقتی میاندار صهیونیسم جهانی باشد.
کپی شد
