تهران بیشترین بیماران همودیالیزی را در کشور دارد/ فرسودگی تجهیزات بیمارستانی تهدیدی برای بیماران دیالیزی و پیوند کلیه

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا،  استان تهران با بیش از ۵ هزار بیمار، بیشترین تعداد بیماران مبتلا به این بیماری را در کشور دارد. استان‌های خراسان رضوی، اصفهان، فارس، خوزستان و آذربایجان شرقی نیز به ترتیب بیشترین تعداد بیماران تحت درمان همودیالیزی را دارند.

روش درمانی همودیالیز چیست؟

حدود ۹۵ درصد بیماران از روش همودیالیز استفاده می‌کنند. این روش یکی از اصلی‌ترین شیوه‌های درمان نارسایی پیشرفته کلیه است. در همودیالیز، خون بیمار از طریق دستگاهی تصفیه می‌شود و مواد زائد، نمک‌های اضافی و مایعات اضافی از بدن خارج می‌شود. این روش معمولاً برای بیمارانی انجام می‌شود که کلیه‌هایشان دیگر قادر به فیلتر کردن خون نیستند. جلسات همودیالیز معمولاً سه بار در هفته انجام شده و هر جلسه بین ۳ تا ۵ ساعت طول می‌کشد.

برای ارائه درمان همودیالیز، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به تجهیزات و زیرساخت‌های خاصی نیاز دارند، مانند دستگاه همودیالیز که خون را از بدن بیمار می‌گیرد، از فیلتر عبور می‌دهد و مواد زائد را حذف می‌کند. یکی از تجهیزات دیگر، دیالیزور یا کلیه مصنوعی است که نقش اصلی در تصفیه خون را ایفا می‌کند. این دستگاه از دو محفظه جداگانه برای خون و مایع دیالیز تشکیل شده است. همچنین، ست‌های دیالیز که شامل لوله‌ها و کانکتورهایی هستند که خون را از بدن به دستگاه و از دستگاه به بدن باز می‌گردانند، از دیگر ملزومات درمان همودیالیزی محسوب می‌شوند.

همچنین، برای مانیتورینگ علائم حیاتی، نیاز به دستگاه‌هایی برای اندازه‌گیری فشار خون، ضربان قلب و میزان اکسیژن خون بیمار است. علاوه بر این، بیمارستان‌ها باید اتاق‌های مجهز به تخت‌های راحت و دسترسی آسان به دستگاه همودیالیز داشته باشند. دیالیز صفاقی یکی از روش‌های دیگر درمان نارسایی کلیه است که از غشاء طبیعی بدن به نام صفاق (پریتونئوم) برای تصفیه خون و حذف مواد زائد و مایعات اضافی استفاده می‌کند. این روش برخلاف همودیالیز نیازی به دستگاه خارجی ندارد و معمولاً در خانه انجام می‌شود.

پیوند کلیه: یک گزینه حیاتی برای نجات جان بیماران

پیوند کلیه یک روش درمانی برای بیمارانی است که دچار نارسایی پیشرفته کلیه هستند. این بیماران زمانی به پیوند کلیه نیاز پیدا می‌کنند که کلیه‌هایشان قادر به انجام وظایف طبیعی خود نباشند و درمان‌های جایگزین مانند دیالیز نتوانند کیفیت زندگی آن‌ها را بهبود بخشند. برای انجام پیوند کلیه، بیمارستان‌ها نیازمند تجهیزات پیشرفته و استاندارد هستند. در اتاق عمل، دستگاه‌های تخصصی از جمله ماشین بیهوشی، مانیتورهای پیشرفته علائم حیاتی، میز جراحی قابل تنظیم، چراغ‌های جراحی و ابزارهای استریل مانند قیچی و کلمپ ضروری هستند. همچنین، دستگاه پرفیوژن کلیه برای نگهداری کلیه اهداشده در شرایط مناسب تا زمان پیوند و میکروسکوپ جراحی برای اتصال دقیق عروق خونی به‌کار می‌روند. تجهیزات تصویربرداری مانند سونوگرافی داپلر و سی‌تی‌اسکن نیز برای بررسی عملکرد کلیه و عروق بسیار مهم هستند.

بخش مراقبت‌های ویژه باید به مانیتورهای پیشرفته برای پایش وضعیت بیمار پس از عمل، پمپ‌های تزریق دارو، دستگاه‌های ونتیلاتور و تجهیزات احیای قلبی-ریوی مجهز باشد. در کنار این تجهیزات، سیستم‌های استریل پیشرفته مانند اتوکلاو، داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، آنتی‌بیوتیک‌ها و محلول‌های شست‌وشوی استریل نیز ضروری هستند. همچنین، آزمایشگاه‌های تخصصی برای انجام آزمایش‌های گروه خونی، سازگاری بافتی و عملکرد کلیه و سیستم تهویه پیشرفته در اتاق عمل و ICU برای پیشگیری از عفونت‌ها اهمیت بالایی دارد.

فرسودگی تجهیزات بیمارستانی و تأثیر آن بر بیماران دیالیزی

بیماران دیالیزی برای ادامه زندگی به تجهیزات پیشرفته و دقیق بیمارستانی وابسته هستند. دستگاه‌های همودیالیز و دیالیزور (کلیه مصنوعی) از اصلی‌ترین تجهیزات درمانی این بیماران هستند که بدون عملکرد صحیح آن‌ها، تصفیه خون به‌طور کامل انجام نمی‌شود و مواد زائد و مایعات اضافی در بدن باقی می‌مانند. فرسودگی این تجهیزات می‌تواند منجر به تصفیه ناکارآمد خون، ایجاد عوارض جانبی جدی مانند عفونت یا افت فشار خون و کاهش کیفیت زندگی بیماران شود. از آنجا که همودیالیز به جلسات منظم و دقیق نیاز دارد، هرگونه نقص در عملکرد دستگاه‌ها می‌تواند روند درمان را مختل کرده و حتی جان بیمار را تهدید کند.

کمبود تخت‌های مجهز به دستگاه‌های همودیالیز و ست‌های دیالیز استاندارد نیز مشکلاتی را برای بیماران به وجود می‌آورد. این مسئله به‌ویژه در استان‌هایی با تعداد بالای بیماران، مانند تهران، اصفهان و خراسان رضوی، بحرانی‌تر است. فرسودگی تجهیزات می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری شود و منابع محدود بیمارستان‌ها را هدر دهد. در چنین شرایطی، بیمارانی که به پیوند کلیه نیاز دارند نیز با مشکلات مشابه مواجه می‌شوند؛ زیرا فرسودگی دستگاه‌های جراحی یا تجهیزات ICU پس از عمل می‌تواند احتمال عوارض جراحی و حتی شکست پیوند را افزایش دهد.

مطالعات متعددی تأثیر فرسودگی تجهیزات بیمارستانی را بر کیفیت خدمات درمانی و سلامت بیماران بررسی کرده‌اند. فرسودگی این تجهیزات می‌تواند باعث کاهش دقت در تشخیص و درمان، افزایش خطر عفونت‌ها و طولانی‌تر شدن دوره‌های بستری شود. این مسائل به‌ویژه برای بیماران دیالیزی که نیازمند تجهیزات پیشرفته و دقیق هستند، می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. در برخی بیمارستان‌ها، میانگین عمر دستگاه‌های حیاتی مانند دستگاه‌های تنفس مصنوعی و مانیتورهای بیمار به ۱۰ سال یا بیشتر می‌رسد، در حالی که استانداردهای جهانی توصیه می‌کنند این تجهیزات هر پنج سال یک‌بار نوسازی شوند. بنابراین، فرسودگی تجهیزات بیمارستانی می‌تواند تأثیرات منفی جدی بر سلامت بیماران، به‌ویژه بیماران دیالیزی، داشته باشد. نوسازی و ارتقای تجهیزات پزشکی برای افزایش کارایی و ایمنی بیمارستان‌ها امری ضروری است.