اگر وارد مذاکره نشویم زحمت مان هدر می رود / اروپایی ها مستقل از آمریکا تصمیم نمی گیرند
تجارت نیوز . ۱۴۰۳/۹/۶، ۸:۲۷
دو سال از آخرین مذاکرات دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی با طرف های اروپایی می گذرد و حالا بنا به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه نشست معاونان وزرای خارجه ایران، فرانسه، آلمان و انگلیس برای گفتگو در مورد مسائل دوجانبه، منطقهای و بینالمللی در تاریخ جمعه ٩ آذر برگزار می شود. به گفته بقایی در این دور از گفتگوها که از همان نیویورک برنامهریزی شده است، طیفی از مباحث و موضوعات منطقهای و بینالمللی از جمله موضوع فلسطین و لبنان، و نیز موضوع هستهای مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
خبری که نایب رئیس اول کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز ضمن تایید آن گفت طیفی از مطالباتی که ما داریم و مجموعهای از نکاتی که میتوانیم در آنها با همدیگر صحبت کنیم مطرح میکنیم.
عباس مقتدایی با اشاره به قطعنامه اخیر سه کشور اروپایی و تلاقی آن با زمان این مذاکرات گفته واقعیت این است که در چند ماه قبل این توافقات را انجام دادیم حتی حدود زمانی را مشخص کردیم.
این در حالی است که برخی کارشناسان و مخالفین مذاکره معتقدند اینکار نیاز به توضیح دارد واگر کسی جمعه میخواهد به اروپا برود نیاز به توجیه دارد که چرا میخواهد این کار را کند.
برای بررسی چشم انداز دور جدید مذاکرات ایران با اروپا به سراغ محمود عباسزاده مشکینی عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یازدهم رفتیم که مشروح این گفتگو در پی می آید:
سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرده که اواخر این هفته هیاتی متشکل از مقامات ارشد وزارت امور خارجه با همتایان خود از کشورهای آلمان، فرانسه، انگلستان و همچنین و آقای مورا وارد مذاکره خواهند شد. بنظر شما این مذاکرات حول و حوش کدام موارد و موضوعات خواهد بود؟
تجربه ای که ما در ارتباط با مذاکراتی که یک طرف آن اروپایی ها بودند داشتیم نشان داده که اروپایی ها مستقل از آمریکا تصمیم نمی گیرند و به نوعی تابع سیاست های آمریکا هستند، موضوعی که در برجام عملا به نمایش گذاشته شد و اثبات شد.
گفتگو خوب است، بوِیژه با کشورهای قدرتمند دنیا. لیکن هدف ایران نباید «مذاکره برای مذاکره» باشد، باید مذاکره معطوف به هدف داشته باشیم. جمهوری اسلامی ایران کشور کم ظرفیتی نیست و خیلی از مشکلات و نیازهای کشور های اروپایی را ما می توانیم تامین کنیم. کما اینکه شاید یک جاهایی نیاز داشته باشیم که مشکل مان را از کشور دیگری تامین کنیم، این نیازها متقابل هستند. ویل بنظر من باید ما مقدمتا با اروپایی ها تعیین تکلیف کنیم که آیا اروپایی ها تابع سیاست و منافع آمریکا خواهند بود یا مستقل از آمریکا نیز می توانند تصمیم بگیرند و مذاکره کنند. اگر اروپایی ها بتوانند اثبات کنند مستقل از آمریکا تصمیم می گیرند ما راحت تر می توانیم مذاکره کنیم و اگر پیرو هستند دیگر چهارچوب مذاکرات تفاوت خواهد کرد.
اروپاییها مستقل از آمریکا تصمیم نمیگیرند و در شرایطی که منافع طرف مقابل شان یک زمانی با منافع آمریکا مغایرت داشته باشد معمولا به نفع آمریکا صورت مذاکره را منحرف می کنند و جتی زیر توافقات هم می زنند. برجام یکی از تجربه های تلخ ما در مذاکره بااروپایی ها ست.
این مذاکره در حالی انجام خواهد شد که شرایط آمریکا تغییر کرده و ترامپ روی کار خواهد آمد و ما تجربه چهار سال دوره گذشته ترامپ را هم داریم...
ما در دوره ترامپ هم این این تجربه را با اروپایی ها داشتیم و در دوره بایدن نیز همینطور. اروپایی ها اثبات کرده اند که در سیاست خارجی تابع سیاست ها و اولویت های آمریکا هستند. البته برای ما این موضوع مهم نیست، می خواهم بگویم وقتی دستگاه دیپلماسی ما می خواهد با اینها مذاکره کند باید دقت کند که با اروپای مستقل می خواهد مذاکره کند یا اروپای تابع آمریکا. من نمی گویم مذاکره نکند ولی وقتی وارد مذاکره می شود چارچوب و خطوط قرمز طرف را بشناسد و بر اساس آن چهارچوب جلو برود. ما با اروپای تابع آمریکا یک جور میتوانیم مذاکره کنیم و با اروپای مستقل جور دیگر. اروپا خودش باید این موضوع را اثبات و تعیین کند.
این مذاکره در راستای گفته آقای پزشکیان پس از سفر به آمریکا و شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیست که گفتند با توجه به تحولات جدیدی که در دنیا رخ داده با اروپاییها وارد گفتگو شویم تا این گفتگو به یک مرحله مذاکراتی برسانیم؟
عرض کردم، حرف های من مغایرتی با صحیت های رئیس جمهور ندارد و من به ایشان پیشنهاد می دهم حتما اینکار را بکند ولی مقدمتا باید مواضع اروپایی ها را روشن کند.
یعنی این مذاکره را یک ضرورت می دانید؟
بله، حتما ضرورت است چون اگر وارد مذاکره نشویم زحمت مان هدر می رود.
برخی معتقدند قطعنامه اخیر تروئیکای اروپایی منجر به این تصمیم و اساس این گفتگو خواهد بود.
متاسفانه آژانس تحت هژمونی غربی ها و اختصاصا آمریکا کار می کند و اتفاقا یکی از محورهای گفتگوی ما با اروپایی ها باید همین باشد.
حمله به اسرائیل چطور، با توجه به اینکه صحبت از پاسخ به اسرائیل کماکان مطرح است و اروپا نیز متحد اصلی این رژیم است آیا این مذاکرات می تواند در مورد حمله یا عدم حمله به اسرائیل باشد و به نوعی جمهوری اسلامی بتواند امتیازگیری کند؟
جمهوری اسلامی ایران هرکاری را گفته انجام داده است، ما که زمان تعیین نکردیم و اگر تصمیم بگیریم کاری کنیم در بهترین شرایط از منظر تاریخی و جغرافیایی زمان و مکان انجام می دهیم. ما کشور مستقلی هستیم و قدرت در جمهوری اسلامی درون زا است.
جمهوری اسلامی به یک مرحله از تکامل رسیده است که تصمیمات خیلی حساب شده و پیچیده ای می گیرد و آنها نمی توانند به ما اتهامی بزنند و ما تحت تاثیر آن اتهامات تصمیماتمان را جابجا کنیم. در بحث اسرائیل هم تصمیمی کاملا دقیق و محاسبه شده گرفته خواهد شد، تصمیمی که پیچیده تر از آن خواهد بود که اینها بتوانند پیش بینی کنند.